Jest projekt ustawy o artystach. Wiceminister: większość państw w Europie wprowadziła opłaty reprograficzne

Powiązany Artykuł

"System wreszcie zauważy twórców". Artyści o projekcie ustawy dot. opłaty reprograficznej

Projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego został skierowany do konsultacji międzyresortowych i publicznych.

Elementem ustawy jest plan objęcia systemem ubezpieczeń społecznych środowisk artystycznych – mówiła w Polskim Radiu 24 Wanda Zwinogrodzka, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Dodała, że wedle obecnych szacunków obecnie połowa artystów jest poza systemem ubezpieczeń. - By mogli się włączyć w ten system, przewidziany jest Fundusz Wsparcia Artystów Zawodowych – ma on być finansowany z części opłaty, czy rekompensaty reprograficznej – dodała.

Posłuchaj

Wanda Zwinogrodzka, sekretarz stanu, o sytuacji kultury i artystów (Polskie Radio 24/Stan rzeczy) 21:46

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

O opłacie reprograficznej

Jak dodała wiceminister, opłata reprograficzna to "rekompensata, która jest naliczana jako drobny procent od urządzeń elektronicznych oraz służących odtwarzaniu lub kopiowaniu utworów artystycznych oraz czystych nośników, drobny procent marży, którą uzyskują producenci urządzeń w wyniku ich sprzedaży". Jak mówiła, chodzi o to, że na nośnikach bezpłatnie eksploatuje się utwory chronione prawem dla swojego użytku.

Wiceminister powiedziała, że większość państw europejskich stosuje tego rodzaju system w różnych odmianach. Jak mówiła, Niemcy uzyskają z tytułu swojej opłaty reprograficznej, i to tylko od urządzeń audio/wideo, 330 mln euro rocznie, w przypadku Francji to kwota ponad 250 mln euro, na Węgrzech 27 mln euro.

W Polsce, jak mówiła, ten system opłat czy rekompensat jest obecny w systemie prawnym od lat 90., ale od lat ustawa nie była nowelizowana, stąd dotyczy magnetofonów, kaset wideo. I dlatego praktycznie nie ma wpływów z tego tytułu, mówiła wiceminister - otrzymujemy rocznie tylko około 2 mln euro.

Opłata reprograficzna ma dotyczyć m.in. komputerów, tabletów, dysków, pen drive'ów, ale wyłączone są z niej telefony. Tę kwestię mogą jeszcze zmienić konsultacje społeczne.

Kim jest artysta zawodowy?

Według projektu ustawy artystą zawodowym jest osoba, która utrzymuje się z pracy w dziedzinach artystycznych. Jak wyjaśniała wiceminister, by uzyskać uprawnienia wynikające z ustawy, trzeba poświadczyć dorobek artystyczny, poświadczyć go przez organizację reprezentatywną, stowarzyszenie twórcze. 

Także absolwenci artystycznych szkół II stopnia i uczelni mogą w ciągu pięciu lat od uzyskania dyplomu korzystać z uprawnień dla artystów zawodowych - zakłada projekt.

Projekt ustawy przewiduje m.in. dopłaty do samodzielnie opłacanych składek ubezpieczeniowych dla tych artystów, które otrzymują niskie dochody.

***

Celem ustawy o artystach zawodowych jest - jak napisano - "ucywilizowanie warunków pracy artystycznej i zapewnienie najniżej zarabiającym twórcom minimum bezpieczeństwa socjalnego w postaci łatwiejszego dostępu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych".

Więcej o tym, co zakłada projekt ustawy, czym jest Polska Izba Artystów - w rozmowie.

***
Audycja: "Stan rzeczy"
Prowadzący: Rafał Dutkiewicz 
Gość: Wanda Zwinogrodzka, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu
Data emisji: 06.05.2021
Godzina: 19.06