Miliardowe inwestycje, przełomowe technologie. Kluczowe kontrakty biznesowe Polski i USA
2023-09-28, 10:17
Polska szczyci się długą historią współpracy gospodarczej z USA. Kontrakty biznesowe podpisane przez Polskę i Stany Zjednoczone w ciągu ostatnich 8 lat dotyczyły głównie branż wojskowej, gospodarczej i naukowej.
Największe zamówienia są realizowane na potrzeby wojskowe, lotnictwa cywilnego oraz, od niedawna, energetyki. Chronologicznie rzecz ujmując, najważniejsze kontrakty przedstawiają się następująco:
W 2016 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą Raytheon na zakup systemu obrony powietrznej Patriot. Umowa była warta około 4,75 miliarda dolarów i obejmowała dostawę 16 wyrzutni i 208 pocisków rakietowych. W 2020 roku porozumienie zostało znacznie rozszerzone o dodatkowe 3,5 tysiąca rakiet i 600 wyrzutni.
W 2019 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą Lockheed Martin na zakup 32 myśliwców F-35A Lightning II. Umowa była warta około 4,6 miliarda dolarów i miała na celu modernizację polskiego lotnictwa wojskowego i zwiększenie zdolności obronnych kraju.
Polskie wydatki na obronność. Źródło: PAP Energetyka, szczepienia, komunikacja
W 2020 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą GE Renewable Energy na budowę trzech farm wiatrowych na Bałtyku. Umowa była warta około 1,3 miliarda euro i miała na celu rozwój sektora energetyki odnawialnej i zmniejszenie emisji dwutlenku węgla w Polsce.
W 2021 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą Pfizer na zakup 100 milionów dawek szczepionki przeciwko COVID-19. Umowa była warta około 2,1 miliarda dolarów i miała na celu zapewnienie polskiemu społeczeństwu bezpieczeństwa zdrowotnego i ochrony przed pandemią.
W 2022 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą SpaceX na udział w programie Starlink, który ma na celu zapewnienie dostępu do szybkiego internetu satelitarnego na całym świecie. Umowa była warta około 200 milionów dolarów i obejmowała instalację ponad 10 tysięcy terminali naziemnych w Polsce.
W 2023 roku Polska podpisała umowę z amerykańską firmą Microsoft na utworzenie Centrum Innowacji Cyfrowych w Warszawie. Umowa była warta około 1 miliarda dolarów i miała na celu wspieranie rozwoju technologii cyfrowych, sztucznej inteligencji i chmury obliczeniowej w Polsce.
Patriot PAC-3 i inne systemy antybalistyczne. Źródło: PAP Budowa elektrowni atomowej
Współpraca Polski z USA w zakresie budowy elektrowni jądrowej jest strategicznym projektem, który ma na celu zapewnienie Polsce bezpieczeństwa energetycznego, rozwoju gospodarczego i ochrony klimatu.
W październiku 2020 roku Polska i USA podpisały umowę międzyrządową o współpracy w zakresie cywilnej energetyki jądrowej, która określała ramy prawne, finansowe i techniczne dla budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
W listopadzie 2022 roku Rada Ministrów przyjęła uchwałę, w której potwierdziła wybór amerykańskiej technologii reaktorów AP1000 firmy Westinghouse Electric Company dla pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Technologia ta jest uznawana za jedną z najbezpieczniejszych, najbardziej zaawansowanych i niezawodnych na świecie.
W grudniu 2022 roku spółka Polskie Elektrownie Jądrowe podpisała umowę o zasadach współpracy ze spółką Westinghouse Electric Company, która określała warunki realizacji projektu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
Atom coraz bliżej
W sierpniu 2023 roku ambasador USA w Polsce Mark Brzezinski wraz z prezesem Westinghouse Polska Mirosławem Kowalikiem przekazał raport koncepcyjno-wykonawczy w zakresie współpracy w obszarze cywilnej energetyki jądrowej, który jest szczegółową dwustronną mapą drogową mającą prowadzić do budowy sześciu wielkoskalowych reaktorów opartych na amerykańskiej technologii.
Zgodnie z planem, budowa pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce ma się rozpocząć w 2026 roku, a pierwszy blok ma zostać uruchomiony w 2033 roku. Ma mieć moc około 6 GW i zapewnić około 20 procent zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce. Budowa elektrowni jądrowej ma także przyczynić się do powstania nowych gałęzi przemysłu, rozwoju nauki i technologii oraz tworzenia tysięcy miejsc pracy w Polsce.
Współpraca wojskowa
Najnowszym kontraktem na zakup uzbrojenia dla wojska jest umowa na dostawę śmigłowców.
Polska zamierza kupić od amerykańskiej firmy Boeing 96 śmigłowców szturmowych AH-64E Apache, które mają być dostarczone do 2030 roku. Śmigłowce te mają zwiększyć zdolność obronną i odstraszania, zwłaszcza na wschodniej flance NATO.
Zakup śmigłowców wiąże się z zawarciem kilku umów offsetowych, czyli takich, które częściowo kompensują koszt zakupu poprzez transfer technologii i współpracę gospodarczą. Łączna wartość umów offsetowych ma wynieść około 12 miliardów dolarów.
AH-64 Apache. Źródło: PAP Pierwszą z umów offsetowych podpisał szef MON Mariusz Błaszczak w siedzibie Boeinga w Mesa w stanie Arizona 25 września 2023 roku. Umowa ta dotyczy pozyskania zdolności w zakresie wsparcia, napraw i obsługi technicznej kluczowych komponentów śmigłowca, używanych w walce i rozpoznaniu, w tym układów naprowadzania i wskazywania celów oraz radarów kierowania ogniem Longbow.
Dzięki tej umowie Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 1 w Łodzi będą serwisować amerykańskie śmigłowce szturmowe AH-64E Apache oraz ich wyposażenie. Jest to największy transfer technologii w historii tych zakładów. Umowa ta obejmuje dwa zobowiązania o łącznej wartości około 300 milionów złotych, które mają być zrealizowane w ciągu pięciu lat.
Kolejne umowy offsetowe mają być podpisane w najbliższym czasie i będą dotyczyć m.in. serwisowania silników śmigłowców oraz obsługi, napraw i serwisowania samych maszyn. Wszystkie te umowy mają przyczynić się do rozwoju polskiego przemysłu obronnego, nauki i technologii oraz tworzenia w Polsce tysięcy miejsc pracy.
To tylko niektóre z wielu kontraktów biznesowych podpisanych między Polską a USA w ciągu ostatnich 8 lat. Świadczą one o silnej współpracy i partnerstwie między oboma krajami w różnych dziedzinach.
- Śmigłowce Apache dla polskiego wojska. Maszyny będą serwisowane w Łodzi
- Umowa offsetowa podpisana. Kluczowe części śmigłowców Apache będą serwisowane w polskich zakładach
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PAP/ mib