Nobel 2020 z ekonomii: doceniono rolę aukcji w gospodarce i życiu społecznym

Ludzie zawsze sprzedawali rzeczy temu, kto zaoferował najwyższą cenę, lub kupowali je od tego, kto złożył najtańszą ofertę. Jednak z biegiem czasu społeczeństwa przydzielały użytkownikom coraz bardziej złożone obiekty, takie jak miejsca do lądowania czy częstotliwości radiowe. W odpowiedzi na nowe wyzwania rynków Paul R. Milgrom oraz Robert B. Wilson opracowali nowe formaty do jednoczesnej licytacji wielu powiązanych ze sobą przedmiotów w imieniu sprzedawcy motywowanego szerokimi korzyściami społecznymi, a tylko nie maksymalnymi dochodami.

Powiązany Artykuł

Paul Milgrom i Robert Wilson laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii

– Tegoroczni laureaci nauk ekonomicznych zaczynali od fundamentalnej teorii, a później wykorzystali ich wyniki w praktycznych zastosowaniach, które rozprzestrzeniły się na całym świecie. Ich odkrycia przynoszą ogromne korzyści społeczeństwu – powiedział Peter Fredriksson, przewodniczący Komisji Nagrody.

Posłuchaj

Aukcje wpływają na nas prawdopodobniej w większym stopniu, niż sądzimy. Na przykład: możliwe, że kupiłeś swój dom na aukcji. Na wysokość twojego rachunku za prąd mają codzienne aukcje energii elektrycznej. Skoro aukcje są tak istotne, kluczowe jest odpowiednie ich projektowanie. Praca Paula Milgroma i Roberta Wilsona pozwala na tworzenie lepszych a 0:23

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Ukształtowali branżę telekomunikacyjną

Robert Wilson i Paul Milgrom są znani ze swoich badań i nauczania w zakresie projektowania rynku aukcyjnego, ustalania cen, negocjacji i innych zagadnień dotyczących organizacji przemysłu i ekonomii informacji. Razem i indywidualnie para ta odegrała ważną rolę w projektach aukcji i konkurencyjnych strategiach przetargowych dla branży komunikacyjnej, naftowej i energetycznej, a także w projektowaniu innowacyjnych schematów cenowych.

Posłuchaj

O nagrodzie Nobla z ekonomii, przyznanej dwóm amerykańskim naukowcom Paulowi R. Milgromowi oraz Robertowi B. Wilksonowi, mówi w radiowej Jedynce prof. Tomasz Żylicz z katedry mikroekonomii Uniwersytetu Warszawskiego./Justyna Golonko, Polskie Radio/. 4:59

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Obaj naukowcy uznawani są również za współautorów kształtu całej nowoczesnej branży telekomunikacyjnej, która powstała z formatu aukcji, który opracowali wraz z amerykańskim ekonomistą Prestonem McAfee. W 1994 r. władze Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy wykorzystały jeden z opracowanych przez nich formatów aukcji do sprzedaży częstotliwości radiowych operatorom telekomunikacyjnym. Od tego czasu projekty te są wykorzystywane na całym świecie do przydzielania licencji o wartości ponad 100 mld dolarów.

Paul R. Milgrom

Profesor nauk humanistycznych i nauk ścisłych na Uniwersytecie Stanforda Paul R. Milgrom urodził się w 1948 roku w Detroit w USA. Na Uniwersytecie Stanforda pracuje od 1987 r. Był dyrektorem założycielem Stanford Institute for Theoretical Economics i jest dyrektorem Programu ds. Projektowania rynku w Stanford Institute for Economic Policy Research, który wspiera badania nad sposobami stosowania zasad aukcji, giełdy lub innego rynku wpływa na jej wyniki.

Począwszy od swoich rozpraw doktorskich w latach 70. pod kierunkiem Roberta Wilsona, Milgrom odegrał wiodącą rolę w rozwoju teorii aukcji, kiedy oferenci dysponują zróżnicowanymi informacjami o wartości sprzedawanego przedmiotu. Pomógł również w pionierskich badaniach nad projektowaniem aukcji na dużą skalę, w których wielu oferentów może konkurować o wiele różnych rodzajów towarów. Badania te wywarły znaczący wpływ na rzeczywiste rynki, a Milgrom jest liderem w projektowaniu mechanizmów ekonomicznych do zastosowania w praktyce przemysłowej, od rynków częstotliwości radiowych po sprzedaż reklam w Internecie.

Naukowiec jest również znany z wkładu w ekonomię zachęt i zarządzania, z pracy nad teorią gier i ekonomią informacji, z opracowania jednego ze standardowych modeli mikrostruktury rynków finansowych, a także z licznych wkładów w ekonomię matematyczną, w szczególności nowoczesnej teorii komplementarności i dodatnich pętli sprzężenia zwrotnego w modelu ekonomicznym.

Robert B. Wilson

Chociaż opublikował wiele artykułów w literaturze ekonomicznej, najbardziej znany jest z zastosowania teorii aukcji do rzeczywistych problemów rynkowych. W latach 70. współpracował z Departamentem Spraw Wewnętrznych Stanów Zjednoczonych nad polityką licytacji leasingu na poszukiwanie ropy naftowej. Kolejną innowacją był system aukcyjny sprzedaży chemii przemysłowej. Emerytowany profesor zarządzania na Uniwersytecie Stanforda zaprojektował również część rynków prowadzonych przez Power Exchange, system aukcyjny sprzedaży energii elektrycznej i rezerwowych mocy wytwórczych, który był używany w Kalifornii po deregulacji sektora elektroenergetycznego przez stan w 1998 r. W 2018 roku Wilson i Milgrom wspólnie z Davidem M. Krepsem otrzymali nagrodę Johna J. Carty'ego za postęp w nauce.

Rozmawiając przez telefon z publicznością w Sztokholmie podczas ogłaszania nagrodzonych, Wilson został zapytany o aukcję, w której brał udział. Po podpowiedzi żony przyznał, że "kupiliśmy buty narciarskie na eBayu. Myślę, że to była aukcja".

Nagroda poza testamentem

Nagroda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych jest dodatkową nagrodą, o której nie wspomina w swoim testamencie Alfred Nobel. Z tego powodu formalnie nazywana jest Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla. Dotychczas (w latach 1969-2019) została przyznana 51 razy 84 laureatom. Ubiegłorocznymi laureatami byli profesorowie MIT Abhijit Banerjee i Esther Duflo oraz ekonomista Harvardu Michael Kremer za "eksperymentalne podejście do łagodzenia globalnego ubóstwa".

Paul R. Milgrom oraz  Robert B. Wilson są 18. i 19. żyjącymi laureatami Nagrody Nobla wśród społeczności uczonych Uniwersytetu Stanforda. Wilson jest czwartym członkiem wydziału Stanford Graduate School of Business, który zdobył to wyróżnienie.

PolskieRadio24.pl/nobelprize.org/stanford.edu/DoS, jk