Kiedy roboty zastąpią pracowników w polskich sadach?

Kryzys spowodowany przez COVID-19 pokazał, jak ważna jest dostępność pracowników sezonowych do wspierania europejskich producentów, m.in. w przygotowaniu sadów (np. w przycinaniu, przerzedzaniu), pracy w stacjach pakowania, zarządzaniu plonami oraz zbiorze owoców i warzyw.

Powiązany Artykuł

Minister rolnictwa zapowiada dofinansowanie rolników, którzy stracili dochody z powodu koronawirusa

Automatyzację w rolnictwie wspiera wiele programów

Na poziomie europejskim w ostatnim dziesięcioleciu miało miejsce wiele działań służących wprowadzeniu nowych technologii w sadownictwie i na plantacjach.

Oto przegląd konkretnych europejskich inicjatyw podjętych w celu zwiększenia automatyzacji i cyfryzacji produkcji rolnej i sadowniczej

• Program badań i innowacji „Horyzont 2020”, który będzie kontynuowany w nadchodzących latach w ramach programu „Horyzont Europa”.

• 🚜 Od 3 do 31 sierpnia producenci rolni będą mogli składać wnioski o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego, wykorzystanego do produkcji rolnej. Szczegóły w komunikacie #MRiRW ➡️https://t.co/6mbNTZMO9w pic.twitter.com/jRH2quQN4y

  — Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) July 31, 2020

W programie kilka linii budżetowych poświęcono robotyzacji i ulepszonej logistyce. Wspierano konkurencyjność i zrównoważone rolnictwo, a także łączono źródła finansowania na rzecz interaktywnych innowacji. Instrumenty finansowe są również dostępne w WPR i programie operacyjnym wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw w ramach strategii krajowych.

• Europejska Agenda Cyfrowa, mająca ambicje przesunięcia europejskiego rolnictwa w kierunku rolnictwa precyzyjnego.
• EUFRIN (sieć badań owoców), EUVRIN (sieć badań warzyw), AREFLH (Stowarzyszenie Regionów Europy produkujących owoce i warzywa) i Freshfel Europe. Stworzone grupy zadaniowo-robocze opracowują strategiczny program badań i innowacji określający szczególne potrzeby w zakresie badań i innowacji w zakresie owoców i warzyw.
• Projekt EUFRUIT koncentrujący się między innymi na poprawie przechowywania owoców, a także na zrównoważonej produkcji owoców wynikającej z jednego z priorytetów programu „Horyzont 2020”. Projekt oferuje sadownikom i rolnikom bazę wiedzy dostępną w Internecie odnośnie innowacji i technologii opartą na najnowszych badaniach.
• 

  Polska w czołówce eksporterów żywności. Wiemy jakie miejsce zajmuje w skali globu

Automatyzacja zwiększa wydajność i konkurencyjność

Przez wiele lat rolnicy i sadownicy w całej UE wprowadzali i coraz częściej stosowali nowe technologie, takie jak automatyzacja rolnictwa, by pomóc sobie w procesach produkcyjnych. Podczas gdy dostępność i koszty pracy mogą być jednym z elementów wdrażania nowych technologii, inne decydujące czynniki to zwiększona wydajność, lepsza jakość, szybki proces i długoterminowa konkurencyjność.

Automatyzacja obejmuje pielęgnację, organizację zbiorów, przechowywanie

Zastosowanie nowych technologii i automatyzacji rolnictwa może obejmować różne aspekty: działania związane z zarządzaniem sadem poprzez rolnictwo precyzyjne (monitorowanie pogody, nawadnianie i obróbka przed lub po zbiorach), ale także automatyzacja prac sadowniczych (np. robot do napełniania pojemników po zerwaniu) do szybkiego transportu z sadu do magazynu oraz różnych operacji przeładunku, sortowania i przechowywania na stacji pakowania.

Wprowadzono również utrzymanie i monitorowanie upraw, a także wydajności logistyki w celu efektywniejszego przeładunku i przechowywania. Znacznie poprawiono jakość, precyzję i szybkość operacji, jednocześnie zmniejszając zależność zasobów ludzkich. Istnieją jednak inne, bardziej złożone zadania w sadach obejmujące przycinanie, przerzedzanie i zbiór, które obecnie nie są jeszcze wyposażone we w pełni zautomatyzowane rozwiązania.

Automaty pojawiły się najpierw w USA, teraz można je spotkać w polskich sadach

- Testy robotów do zbiorów są już prowadzone w Stanach Zjednoczonych, lecz by można było użyć takiej maszyny, trzeba najpierw odpowiednio przygotować sad. Musi on być bardzo wąski, by robot mógł dostrzec każde jabłko. Zbiory nie są jedynym obszarem, gdzie następuje automatyzacja. To polscy sadownicy stworzyli system zdalnego sterowania ciągnikiem. System automatycznej jazdy ciągnika – GOTRACK – pozwala na oszczędzanie czasu koniecznego na wykonanie niezbędnych zabiegów pielęgnacyjnych – komentuje Maciej Majewski, prezes Stowarzyszenia Sady Grójeckie.

Człowiek zrywa, a dalej jabłkiem zajmuje się już tylko automat

Jak podkreśla Maciej Majewski, najbardziej zaawansowane gospodarstwa korzystają z tak zwanych "kombajnów do zbioru". W przypadku takiego urządzenia rola osoby zbierającej ogranicza się do zerwania jabłka z drzewa i położenia go na wysięgniku z taśmociągiem.

Dalej takie jabłko jest już automatycznie transportowane do skrzyni. Wprowadzono również utrzymanie i monitorowanie upraw, a także wydajność logistyki w celu przeładunku i przechowywania. Znacznie poprawiono jakość, precyzję i szybkość operacji, jednocześnie zmniejszając zależność od zasobów ludzkich.

Wiśnie można już zrywać automatycznie

Przy kwitnieniu np. gruszek zaczyna się także stosować zautomatyzowaną technologię, aby ułatwić przerzedzanie. Z kolei techniki takie jak system wstrząsania drzewem przyspieszają proces zbioru i są stosowane np. do owoców takich jak wiśnie.

Powiązany Artykuł

Prezydent: polski rolnik to dziś człowiek wykształcony, który zna świat

Trwają przymiarki do automatycznego zbioru truskawek

Również w produkcji szklarniowej w przypadku niektórych urządzeń trwają wczesne testy pod kątem zbierania truskawek z pomocą robotów. Zaawansowane są projekty zaangażowania w automatyzację zbiorów rozwiązań z zakresu przetwarzania obrazu w celu weryfikacji i podejmowania decyzji o zbieraniu plonów.

Na razie to zasoby ludzkie, posiadające odpowiednie kwalifikacje, pozostaną kluczowym zasobem dla jakości zbiorów i procesu decyzyjnego w celu zebrania owoców w odpowiednim momencie.

- W przypadku upraw owocowych zastąpienie pracy człowieka nowymi technologiami prawdopodobnie zajmie jeszcze trochę czasu, zanim odpowiednia technologia będzie w pełni zabezpieczać jakość owoców i poradzi sobie ze środowiskiem sadu. W przypadku zastosowania, przed przejściem do automatycznych rozwiązań, najprawdopodobniej oznaczałoby to również badania i przeprojektowanie architektury sadów – zaznacza Paulina Kopeć, sekretarz generalny Unii Owocowej.

W Europie automaty zbierają już warzywa

Technologie automatyzowanego zbioru zostały już bardzo skutecznie wdrożone w Europie w przypadku niektórych warzyw, m.in. ziemniaków, cebuli, czosnku, a także w wielu uprawach przeznaczonych do przetwarzania, takich jak pomidory czy fasola. Proces ten jest ułatwiony dzięki wyborowi odmian, które dojrzewają w tym samym czasie, umożliwiając zbiór całych plonów w te same dni.

PR24, Stowarzyszenie Unia Owocowa, opracował jk