Energia jądrowa rozwiązaniem dla Polski? Orlen planuje budowę małych reaktorów

- Zaczynamy bardzo mocno poprzez spółkę Orlen Synthos Green Energy - w kwietniu podamy 25 lokalizacji, gdzie powstanie ok. 79 reaktorów SMR BWRX-300 - poinformował Obajtek.

Według niego projekt ten jest "mocno przyspieszany" w obliczu rozpoczęcia prac nad budową elektrowni z reaktorem BWRX-300 w Kanadzie.

- Widzimy jak szybko działa strona kanadyjska, że już dwa tygodnie temu wybrała firmy do wykonania tych inwestycji - zaznaczył.

- 79 do 2038 roku, to jest bardzo poważny plan, który chcemy zrealizować - powiedział prezes Orlenu.

REKLAMA

Obajtek poinformował, że lokalizacje są "bardzo mocno analizowane, oceniane pod kątem lokalizacji SMR".

- To nie tylko będą lokalizacje, ale zawarte j.v. (joint venture) z firmami które posiadają te lokalizacje. Bardzo poważnie do tego etapu podchodzimy i tak samo do tego etapu podejdziemy w strategii - zapowiedział Obajtek.

Jak zaznaczył spółka ma wyłączność na tego typu reaktory nie tylko na Polskę. "Jak będzie wyglądała na inne kraje przedstawię w kwietniu".

Współpraca Orlenu i Synthosu

Pod koniec stycznia cztery firmy podpisały kontrakt, który ma prowadzić do budowy i uruchomienia w Kanadzie do końca 2028 r. pierwszego na świecie reaktora jądrowego BWRX-300. Jednostki tego typu w Polsce chcą budować Orlen i Synthos. Kontrakt dotyczący budowy reaktora w elektrowni Darlington w kanadyjskim stanie Ontario podpisały operator siłowni firma Ontario Power Generation (OPG), projektant reaktora GE Hitachi Nuclear Energy (GEH) oraz SNC Lavalin i Aecon - poinformowały w komunikatach prasowych GEH i OPG.

REKLAMA

OPG, jako operator siłowni i właściciel licencji na budowę i eksploatację obejmie ogólną odpowiedzialność za przedsięwzięcie, w tym szkolenie kadr, koordynację działań i cały proces uruchomiania bloku. GEH będzie odpowiedzialny za projekt, zakup kluczowych komponentów, inżynierię i wsparcie. SNC-Lavalin będzie inżynierem kontraktu, będzie też wspierać proces zamówień. Generalnym wykonawcą będzie Aecon, która to firma będzie odpowiadać za projekt budowlany i samą budowę.

Nad zastosowaniem technologii BWRX w Polsce pracuje od 2019 r. koncern Synthos. W sierpniu 2020 r. spółka Synthos Green Energy (SGE) została Partnerem Strategicznym GEH z zakresie rozwoju i budowy BWRX-300. Współpracę z SGE w obszarze energetyki jądrowej nawiązał również PKN Orlen, tworząc spółkę Orlen Synthos Green Energy. W lipcu 2022 r. złożyła ona do Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki wniosek o wydanie ogólnej opinii dotyczącej technologii BWRX-300. Dokumentacja techniczna bazuje na dokumentacji przygotowanej przez GEH dla kanadyjskiego regulatora w ramach VDR (ang. Vendor Design Review) - przedlicencyjnego przeglądu technologii. SGE podpisał z Ontario Power Generation umowę, na mocy której polska spółka będzie mogła skorzystać z wiedzy i doświadczeń z prac nad projektem w Darlington. Jak mówił PAP wiceprezes GEH David Sledzik, firma zakłada, ze pierwszy reaktor u polskiego klienta ruszy w 2029 r., mniej więcej rok po jednostce dla OPG.

Energia atomowa

Zalet energii atomowej jest wiele. W przeciwieństwie do tradycyjnych paliw kopalnych, takich jak węgiel, energia jądrowa nie powoduje emisji gazów cieplarnianych, takich jak metan i CO2. Światowe Stowarzyszenie Energii Jądrowej (World Nuclear Association) stwierdziło, że średnia emisja w przypadku energii jądrowej wynosi 29 ton CO2 na gigawatogodzinę (GWh) wyprodukowanej energii. W porównaniu z odnawialnymi źródłami energii, takimi jak słońce (85 ton na GWh) i wiatr (26 ton na GWh), a nawet bardziej korzystnie w porównaniu z paliwami kopalnymi, takimi jak węgiel brunatny (1 054 ton na GWh) i węgiel kamienny (888 ton na GWh).

Energia jądrowa wytwarza mniej więcej tyle samo lub mniej emisji co źródła odnawialne, więc można ją uznać za przyjazne środowisku źródło energii. Dodatkowo, w przeciwieństwie do źródeł odnawialnych, elektrowania atomowa może działać cały czas, bez względu na to czy wieje wiatr lub świeci słońce.

REKLAMA

Tania eksploatacja

Elektrownie jądrowe są tańsze w eksploatacji niż ich rywale z węgla czy gazu. Szacuje się, że nawet po uwzględnieniu takich kosztów jak zarządzanie paliwem radioaktywnym i jego utylizacja, elektrownie jądrowe kosztują od 33 do 50% kosztów elektrowni węglowej i od 20 do 25% kosztów elektrowni gazowej.

Ilość produkowanej energii jest również większa niż w przypadku większości innych form. Amerykański Departament Energii (DOE) szacuje, że aby zastąpić elektrownię jądrową o mocy 1 GW, do wytworzenia tej samej ilości energii elektrycznej potrzebne byłoby 2 GW z węgla lub 3 do 4 GW ze źródeł odnawialnych.

Wady atomu

Przeciwnicy energii jądrowej powołują się na trzy poważne awarie w ostatnim czasie: Three Mile Island w 1979 r., Czarnobyl w 1986 r. i ostatnio Fukushima w 2011 r.

Pomimo wszystkich środków bezpieczeństwa zastosowanych w tych elektrowniach jądrowych, różne czynniki spowodowały ich stopienie się, co miało katastrofalne skutki dla środowiska i mieszkańców, którzy musieli uciekać z dotkniętych obszarów.

REKLAMA

Jednym ze skutków ubocznych energii jądrowej jest ilość produkowanych przez nią odpadów jądrowych. Szacuje się, że świat produkuje rocznie około 34 000 m3 odpadów jądrowych, których rozkład trwa latami.

Anty-jądrowa grupa ekologiczna Greenpeace wydała w styczniu 2019 r. raport, który wyszczególnił to, co nazwał "kryzysem" odpadów jądrowych, dla którego "nie ma rozwiązania na horyzoncie". Jednym z takich rozwiązań była betonowa "trumna" z odpadami jądrowymi na wyspie Runit, która zaczęła pękać i potencjalnie uwalniać materiały radioaktywne.

Koszty budowy

Początkowe koszty budowy elektrowni jądrowej są bardzo wysokie. Szacunki dotyczące wirtualnego reaktora testowego w USA wzrosły z 3,5 mld USD do 6 mld USD, a do tego dochodzą ogromne dodatkowe koszty utrzymania obiektu.

RPA zrezygnowała z planów dodania do swojego miksu energetycznego 9,6 GW energii jądrowej ze względu na koszty, które szacowano w przedziale 34-84 mld USD. Chociaż więc elektrownie jądrowe są tanie w eksploatacji i produkują niedrogie paliwo, to jednak koszty początkowe są zniechęcające. Rozwiązaniem tego problemu może być stawianie małych reaktorów atomowych, czyli technologia SMR.

REKLAMA

Prezes koncernu Daniel Obajtek uważa, że zapewnienie stabilnych dostaw energii do polskiego systemu wymaga szybkiego wdrożenia technologii jądrowych.

- Aby to się udało musimy polegać na sprawdzonych technologiach, a właśnie taką jest BWRX, na którą mamy wyłączność. To technologia, która charakteryzuje się najwyższą efektywnością cieplną. Kluczowy jest też fakt, że pozyskaliśmy partnera, który ma duże doświadczenie we wdrażaniu technologii jądrowej i może być globalnym liderem w rozwoju technologii SMR - podkreślił.

Niemcy zostaną z atomem na dłużej

Rząd Niemiec rozważa możliwość późniejszego, niż pierwotnie zakładano odejścia od energetyki atomowej; zmiana podejścia władz wynika z obaw związanych z zakłóceniami w dostawach gazu z Rosji, szczególnie w miesiącach zimowych.

Trzy pozostałe niemieckie elektrownie atomowe, odpowiadające za 6 proc. produkcji energii w kraju w pierwszym kwartale 2022 roku, mają zostać zamknięte do końca grudnia. Poprzednia kanclerz Niemiec Angela Merkel zobowiązała się do rezygnacji z energii nuklearnej po awarii w japońskiej elektrowni jądrowej Fukushima w 2011 roku.

REKLAMA

Niemniej, poparcie społeczne w Niemczech dla zamknięcia instalacji atomowych znacząco zmalało w obawie przed kryzysem energetycznym wywołanym ostatnimi zakłóceniami w imporcie gazu z Rosji. Na podstawie wcześniejszych badań, przeprowadzonych w marcu przez niemieckie resorty gospodarki i środowiska, wnioskowano, że przedłużenie okresu eksploatacji elektrowni nie jest wskazane.

• Orlen ogłosi dziś nową strategię. Jest to konieczne m.in. z uwagi na fuzję z Lotosem i PGNiG

PolskieRadio24.pl/ power-technology.com/ PAP/ IAR/ mib