Makroekonomia

Posłuchaj

Czym zajmuje się makroekonomia - wyjaśnia Sławomir Dudek, dyrektor departamentu polityki makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów. (Dariusz Kwiatkowski)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Obszar zainteresowań makroekonomii obejmuje takie dziedziny jak: Produkt Krajowy Brutto, wzrost gospodarczy, cykle koniunkturalne, procesy związane z rynkiem pracy, a więc zatrudnienie i bezrobocie. 

- Makroekonomia zajmuje się też polityką pieniężną banku centralnego: na przykład kursami walut, stopami procentowymi czy wymianą handlową. Istotnym elementem makroekonomii są również finanse publiczne, a więc w jakim zakresie redystrybuowane są dochody państwa, czy finanse publiczne zapewniają stabilność w długim okresie i wypłacalność danego kraju - wyjaśnia Sławomir Dudek, dyrektor departamentu polityki makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów.

Ostatnio resort przygotował raport, w którym przeanalizowało szczegółowo jednostkowe dane podatkowe , a także jednostkowe dane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednym z elementów tego raportu są wyniki badania zróżnicowania dochodów podatników. Z tej analizy wynika, że największe zróżnicowanie dochodów występuje w województwie mazowieckim, a najmniejsze w województwie śląskim. Wynika to z dużego zróżnicowania w aglomeracjach takich jak warszawska czy wrocławska. 

- Jeżeli by wyjąć z tego zróżnicowania duże aglomeracje, to zróżnicowanie mierzone współczynnikiem Giniego (jest wskaźnikiem nierówności społecznej i stosowany do liczbowego wyrażania nierównomiernego rozkładu dóbr, zwłaszcza dochodu, na przykład gospodarstw domowych) mieści się w przedziale od 0,5 do 0,55 na bazie danych podatkowych. Przy czym należy mieć na uwadze, że to są dane podatkowe, czyli one nie uwzględniają transferów społecznych, choćby takich jak 500 Plus, związanych ze świadczeniami rodzinnymi, nie uwzględniają też dochodów rolników i dotyczą podatników, nie gospodarstw domowych. To zastrzeżenie jest ważne ponieważ możemy mieć do czynienia z taka sytuacją, że jedna osoba pracująca , zarabia dosyć dużo, ale utrzymuje rodzinę kilkuosobową i jeżeli te dochody rozkładają się na całe gospodarstwo, to wówczas to zróżnicowanie jest mniejsze. Co jest również istotne, to fakt, że dane podatkowe zawierają informacje o działalności gospodarczej, a w Polsce to jest dosyć specyficzna sytuacja, bo mamy wielu tak zwanych samozatrudnionych oraz firm z działalnością gospodarczą na podatku liniowym 19%. To często są duże firmy, zatrudniające powyżej 250 osób, mające przychody sięgające kilkunastu milionów. Jeżeli by „odfiltrować” tę dużą działalność gospodarczą, która w pewnym sensie zaburza to zróżnicowanie, to wówczas jest ono mniejsze - mówi ekspert.

Przedmiotem badania makroekonomii jest określenie liczby podatników uzyskujących określony procent dochodów. Na przykład według raportu 1% wszystkich podatników, (a mamy ich 25 mln, czyli jeden procent to 25 tysięcy), uzyskuje około 15% łącznych dochodów. Przy czym próg dochodów dla tego 1% to jest około 230 tysięcy złotych rocznie. 

Tych 25 tysięcy podatników, uzyskujących dochody większe niż 230 tysięcy złotych rocznie, generuje 15% wszystkich dochodów, ujętych w danych podatkowych . Jednak ten wynik też jest determinowane przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, bo próg dochodów przy prowadzeniu działalności gospodarczej, w ramach tego 1% to już jest milion złotych czyli (uzyskiwany dochód większy niż jeden milion). Ale już dla grupy utrzymującej się z umowy o pracę to będzie około 190 tysięcy złotych. Podatników zarabiających mniej niż wynosi średnia krajowa jest około 50%. 

Dariusz Kwiatkowski, ak, NRG