-Pogram Start in Poland ma na celu skupienie pod jedną marką wszystkich instrumentów i działań rządu mających na celu wsparcie rozwoju całego, szeroko pojętego systemu ekosystemu startupów w Polsce. Składa się z bardzo wielu różnych komponentów. Za nim, w jego tle stoją również działania legislacyjne mające na celu poprawę działalności startupów, młodych szybko rozwijających się spółek innowacyjnych jak również poprawę działalności funduszy venture capital, które stanowią bardzo ważny element tegoż ekosystemu-wyjaśnia Marcin Sowa z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.
Odnośnie działań legislacyjnych, które są częścią Start in Poland można tu mówić o ulgach na prace badawczo-rozwojowe, np. o uldze typu IP Box, o działaniach wspierających fundusze Venture Capital , jak również o zmianie Kodeksu Handlowego. Ta ostatnia polega na wprowadzeniu nowej formy prawnej, tak zwaną prostej spółki. Część dotyczącą stricte startupów możemy podzielić na działania akceleracyjne, które są prowadzone głównie przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, jak również działania inwestycyjne stymulujące polski rynek Venture Capital – instrumentów wysokiego ryzyka, które są prowadzone przez spółkę PFR Ventures.
Obecnie używanych jest 10 różnych instrumentów, różnych komponentów Start in Poland. Pierwszym ogłoszonym 3 lata temu – był program Scale Up. To działanie akceleracyjne mające połączyć Startupy z dużymi spółkami i z ich zapotrzebowaniem. Zakończyło się dużym sukcesem bowiem ostatecznie program zakończyło 276 Startupów, które współpracowały z 66 dużymi spółkami, w tym spółkami Skarbu Państwa. Na dzień dzisiejszy mamy zidentyfikowanych 201 wdrożeń, czyli są to umowy sprzedaży – rozwiązania, które startupy wymyśliły i stworzyły na potrzeby dużych spółek
.Mimo, że program zakończył się jesienią ubiegłego roku praktykowana jest tzw. postakceleracja, czyli po wyjściu z programu startupy nadal współpracują z tymi dużymi firmami, z którymi współdziałały w ramach programu. Dobre efekty są możliwe dzięki nabytym kontaktom, możliwościom, które daje współpraca z dużymi spółkami, dzięki wsparciu Smart Capital. Bowiem startupy dostawały również środki finansowe w wysokości do 200 tys. złotych na rozwój produktu i do 50 tys. złotych na rozwój, na różnego rodzaju usługi akceleracyjne. Ale również dostawały wiedzę, doświadczenie mentorów, którzy uczestniczyli w programie, jak również wiedzę, doświadczenie i kontakty tych dużych spółek.
- Mimo, że program już został zakończony, to młode spółki w dalszym ciągu współpracują z dużymi firmami, weszły na rynek, radzą sobie, niektóre lepiej, a niektóre gorzej, ale liczba tych wdrożeń cały czas rośnie i mamy nadzieje, że zawiązana współpraca będzie trwała nadal. Co nam się jeszcze udało osiągnąć, między innymi dzięki programowi Scaleup ? Otóż duże firmy zaczęły bardzo chętnie współpracować teraz na własną rękę ze startupami. Ilość prywatnych akceleratorów, Funduszy Wysokiego Ryzyka, Funduszy Venture Capitale – tak zwanych Corporate VC, jest teraz dużo większa niż dwa lata temu. Duże i małe firmy zauważyły, że współpraca ze startupami naprawdę przynosi efekty i może być ciekawą alternatywą.
W nowym programie Scale Up ( następcy tego pilotażowego programu) już na starcie mieliśmy dwa razy więcej dużych firm, które weszły do programu, bo jest ich w tym momencie 71. Scale Up skończyło 66 dużych firm, ale zaczynało 30.
Warto jeszcze podkreślić, że duże firmy pokrywają część kosztów działalności operacyjnej Akceleratora, de facto płacą za to, że mogą ze startupami współpracować, co oznacza, że mamy cały czas chętnych do takiej współpracy, że firmy zrozumiały, że to się naprawdę opłaca i że to może przynosić zysk. Generalnie przecież o to chodzi, żeby małe firmy i duże firmy przynosiły zyski i żeby się wszyscy rozwijali. Więc na dzień dzisiejszy trwa już akceleracja 87 startupów. Natomiast w tym dorosłym – pełnokrwistym działaniu – zakładamy akcelerację kilkuset podmiotów. Inny rodzaj bardzo ciekawego projektu to tak zwane Poland Price. Jest to specjalnie dedykowany program korporacyjny z takim komponentem, który nazywamy Soft Landing. Polega na wyszukiwaniu akceleratorów- zagranicznych talentów, ściąganie ich do Polski i osadzanie w warunkach polskiej gospodarki. Im bardziej różnorodne środowisko, w którym te młode firmy funkcjonują, tym większa innowacyjność. Obecnie 40 firm uczestniczy w procesie akceleracyjnym. Wybraliśmy tam 6 akceleratorów. Docelowo ponad setka zagranicznych utalentowanych zespołów ma osiąść w Polsce.
Osobny przykład takiej akceleracji to elektro Scaleup. Jest to akcelerator, który poszukuje spółek działających w zakresie elektromobilności. Ta część rynku, tworzona przez startupy zajmujące się elektromobilnością jest jednak dość specyficzna.
Uwarunkowania finansowe i testowe w jakich działają te firmy są inne. Dostały one dedykowany im program, gdzie docelowo ponad 30 startupów będzie edukowanych. Pierwsza dziewiątka już funkcjonuje na rynku; nawiązała współpracę z dużymi korporacjami w Polsce. Te działania są uzupełniane o takie komponenty stricte inwestycyjne. PFR – Ventures uruchomiło 29 Funduszy Inwestycyjnych. 1/3 tych funduszy ma pochodzenie zagraniczne, co oznacza, że polski ekosystem startupowy jest już zauważany za granicą. Zagraniczne zespoły i zagraniczni inwestorzy przychodzą do Polski i chcą inwestować w polskie spółki. Dodatkowo – co jeszcze zyskujemy – to bardzo doświadczone zespoły zagraniczne, od których polskie zespoły, również współpracując z nimi, również uczą się tego specyficznego biznesu jakim jest inwestowanie Venture Capital.
-Tak, że pierwsze 5 funduszy inwestycyjnych współfinansowanych przez PFR Ventures ze środków strukturalnych już zainwestowało. 9 podmiotów – już dostało pieniądze. Ponad 40 mln złotych już zostało zainwestowanych w te młode polskie innowacyjne firmy. Docelowo PFR Ventures ma do zainwestowania 2 mld 300 mln złotych; a liczba tych spółek na pewno przekroczy kilkaset. Również ta dziewiątka, o której powiedziałem to jest ta pierwsza jaskółka- zauważa Marcin Sowa.
Fundusze pod egidą PFR Ventures w tym momencie badają ponad 300 propozycji startupów. Przechodzą one w tym momencie test Due Diligence. Są potencjalnym tematem inwestycyjnym. W Poland Price istnieją również takie elementy wspomagające jak pomoc prawna dla startupów, która wyrównuje szanse młodych firm w kontaktach z funduszami inwestycyjnymi czy dużymi korporacjami. Wiadomo, że przygotowanie takiej umowy inwestycyjnej nie jest sprawą prostą, a pomoc wybranych kancelarii prawnych poprawia sytuację startupów w negocjacjach z funduszem czy z dużą firmą. Tak samo komponent inwestycyjny, który za chwileczkę startuje pod hasłem „Pożyczki dla startupów” uzupełnia tę lukę dotyczącą zdobywania niedużych kwot, gdzie nie potrzeba inwestora, a wskazane jest zasilenie startupu pożyczką udzieloną mu na preferencyjnych warunkach.
Naczelna Redakcja Gospodarcza, Dariusz Kwiatkowski, md
.