Umowa cywilnoprawna
2017-07-03, 18:17
Umowy cywilnoprawne reguluje Kodeks cywilny. Te, które są najczęściej stosowane w obrocie prawnym i występują na rynku pracy, to: umowa o dzieło i umowa o świadczenie usług, często określana mianem umowy-zlecenia. Znane są też kontrakty menedżerskie.
Posłuchaj
To, co je zasadniczo różni od umów o pracę, to mniejsza ochrona, jaką zapewniają osobom, które je wykonują. Takie osoby nie mają zasadniczo prawa do urlopu wypoczynkowego, ich czas pracy jest nielimitowany, a w przypadku choroby ciężko liczyć na 80% zasiłku czy świadczenia chorobowego - podkreśla profesor Monika Gładoch z organizacji Pracodawcy RP.
Wobec tego są to umowy, które uznaje się za mniej korzystne niż umowy o pracę. w związku z coraz większą liczbą umów cywilnoprawnych zaczęto się zastanawiać, jaki będzie dalszy ich los. Tym bardziej, że konkurują w sposób bardzo istotny z umowami o pracę. Zastanawiają się nad tym eksperci pracujący na nowym Kodeksem pracy oraz Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Niektóre nowe rozwiązania biorą pod uwagę tych właśnie zatrudnionych poza stosunkiem pracy. Przykładem jest nowelizacja ustawy o związkach zawodowych. Trybunał Konstytucyjny parę lat temu zwrócił uwagę, że pracownikiem w rozumieniu Konstytucji jest nie tylko osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, ale także ta, która wykonuje każdy rodzaj zatrudnienia, a więc także ktoś zatrudniony na podstawie umowy o dzieło lub świadczenie usług czy też na podstawie umowy zlecenia.
Podobne prawa dla osób poza stosunkiem pracy
W związku z tym prawa w zakresie zbiorowego prawa pracy powoli zaczęto przyznawać również osobom poza stosunkiem pracy. Zdarza się już przecież w praktyce, że ciężko odróżnić tych, którzy pracują w oparciu o umowy cywilnoprawne, od typowych pracowników. Jedni i drudzy przychodzą o tej samej porze do pracy, podpisują listę obecności, a wynagrodzenie mają takie samo, albo porównywalne. Wobec tego Kodeks pracy przewiduje regulację, która pozwala na ustalenie stosunku pracy przed sądem pracy. Nie jest to jednak bardzo proste. Takie procesy trwają wiele lat, często sędziowie sami nie są pewni, z jaką umową mają do czynienia. Zdarza się tak, że sędziowie, szukają precedensów, oceniają, czy w danym rodzaju działalności zawierane są umowy o pracę czy umowy cywilnoprawne. Jeżeli te drugie w praktyce się zawiera, to nie zdobywają się na orzeczenie, że mają do czynienia ze stosunkiem pracy.
W związku z tym, że obecnie można już mówić o rynku pracownika, osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych mają nadzieję, że te umowy będą zastępowane umowami o pracę. Wydaje się to bardzo prawdopodobne, ponieważ podobne działanie ze strony pracodawcy może być dla pracownika zachętą do pozostania w firmie.
Dariusz Kwiatkowski
