Obóz koncentracyjny Stutthof. 83 lata temu przybył tam pierwszy transport więźniów

Stutthof był pierwszym i najdłużej istniejącym obozem koncentracyjnym na terenach wchodzących w skład obecnej Polski. Stanowił jedno z głównych miejsc służących do masowej eksterminacji ludności na obszarze okręgu Rzeszy Gdańsk - Prusy Zachodnie. W czerwcu 1944 roku został uwzględniony w realizacji "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej", stając się obozem masowej zagłady.

Łącznie przeszło przez niego około 120 tysięcy więźniów, obywateli 28 krajów, w tym około 50 tysięcy kobiet i dzieci. Liczbę ofiar ocenia się na od 65 do 80 tysięcy, z których prawie 30 tysięcy stanowili Żydzi. Więźniowie umierali z niedożywienia, wyczerpania pracą przymusową, wychłodzenia, przez choroby, byli rozstrzeliwani i zagazowywani.

Niemiecki obóz koncentracyjny Stutthof

Ewakuacja obozu rozpoczęła się w styczniu 1945 roku, drogą lądową i morską, w związku ze zbliżaniem się frontu wschodniego. W tak zwanym marszu śmierci z obozu wyszło łącznie ponad 11 tysięcy osób. 

9 maja 1945 roku wojska armii radzieckiej wkroczyły na teren obozu Stutthof. Znajdowało się tam już jedynie około 140 więźniów oraz ponad 20 tysięcy osób ewakuowanych na teren obozu z Prus Wschodnich.

W miejscu obozu Stutthof znajduje się obecnie muzeum, obejmujące zachowaną część budynków i wyposażenia. Kilkaset metrów od obozu, w miejscu, gdzie Niemcy palili ciała zmarłych, stoi Pomnik Pamięci Ofiar. Wyryto na nim słowa: "Los nasz dla Was przestrogą ma być nie legendą" oraz "Jeśli ludzie zamilkną, głazy wołać będą".

Posłuchaj

Elżbieta Kostrzewa z Warszawy wspomina pobyt w obozie Stutthof: wiatr morski bardzo mi dokuczał, wbijał się jak szpilki (IAR) 0:20

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

• Proces byłej sekretarki ze Stutthofu. Polski więzień: komin krematorium ciągle dymił
• IPN odnalazł prochy 8 tysięcy osób zamordowanych przez Niemców w obozie w Działdowie

ng