Minister klimatu: w miastach brakuje naturalnego systemu odprowadzania i zatrzymywania wody

Marta Szulborska: Tak ciepła i sucha zima, którą mieliśmy w tym roku, wynika bardziej z ocieplenia klimatu czy położenia geograficznego Polski?

Powiązany Artykuł

Szeroki pakiet pomocowy dla rolników. Prezydent i rząd działają w obliczu suszy i pandemii

Minister Klimatu Michał Kurtyka: Obserwujemy zwiększającą się nieregularność opadów, więc jest to fenomen systemowy. Przez kilka ostatnich stuleci mieliśmy systemy irygacyjne i w ogóle cały system zarządzania wodą był bardziej nastawiony na osuszanie niż nawadnianie, bo wtedy wydawało się, że jest to kierunek zdroworozsądkowy z punktu widzenia rolnictwa. Niestety dzisiaj ten system bardzo mocno zawodzi, ponieważ 73 procent wód deszczowych nie jesteśmy w stanie zatrzymać. Ani nasz system rzeczny, ani system małej retencji na to nie pozwala. I to jest wyzwanie, z którym się mierzymy od samego początku. Kiedy zostałem ministrem klimatu pomimo tego, że kwestia zarządzania zasobami wodnymi jest przede wszystkim w kompetencji ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, a także ministrów rolnictwa i środowiska, od razu podjąłem inicjatywę współpracy w tym zakresie, bo problematyka suszy i dostępności do wody jest mocno powiązana ze zmianą klimatu.

Czy grożą nam pożary na ogromną skalę, podobne do tych, które wybuchły w Australii?

Nasze lasy są lepiej przygotowane chociażby w kwestii monitoringu. My raczej możemy służyć radą innym państwom jeżeli chodzi o zabezpieczenie lasów przed pożarami. Służyliśmy doświadczeniem na przykład wtedy, kiedy lasy paliły się w Szwecji. Mogliśmy powiedzieć, w jaki sposób stworzyć system, który uniemożliwia rozprzestrzenianie się ognisk. Szybka interwencja, szybkie dostrzeżenie źródeł pożaru to klucz do systemu, który mamy właśnie w Polsce.

Czy takiego systemu zabrakło w Biebrzańskim Parku Narodowym, gdzie pożar pochłonął niemal 10 procent terenu?

Wspólnie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zainicjowaliśmy program wsparcia dla Biebrzańskiego Parku Narodowego. Są to środki w wysokości 5 milionów złotych, które mogą być przeznaczone w formie dofinansowań na odbudowę zniszczonego terenu, a także przygotowanie go na okres suszy.

Susza panuje także w miastach. Może jej skutki nie są tak widoczne, bo tereny miejskie są „zabetonowane”. Resort klimatu chce je "odbetonować". Na jakim etapie jest ten proces?

Powiązany Artykuł

Przetarg na remont na Jeziorce. Prezydent: to jedna z 650 inwestycji hydrotechnicznych

Taka inicjatywa została już podjęta. Miasta powinny być "odbetonowane" dlatego, że brakuje naturalnego systemu odprowadzania i zatrzymywania wody. Chodzi o to, żeby wodę wchłaniała gleba. To jedyny naturalny system, który jest w stanie poradzić sobie z nieregularnością opadów. Bo kiedy mamy ulewne deszcze, to nawet najlepsze systemy kanalizacyjne nie są w stanie odprowadzić wody i dochodzi do powodzi. Z kolei kiedy mamy suszę, nie jesteśmy w stanie miast nawadniać. Dlatego uruchomiliśmy konsultacje z włodarzami miast w ramach programu "Miasto z klimatem". Część spotkań odbyła się przed epidemią koronawirusa, ale od maja będziemy je kontynuować w wersji wirtualnej. Zadaniem tych warsztatów jest wytypowanie obszarów, gdzie można wybudować parki, oczka wodne, tereny zielone, itp., żeby podnieść jakość życia mieszkańców. W najbliższych tygodniach uruchomimy konkurs dla miast w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury. Wesprzemy finansowo najlepsze projekty, które samorządy nam przedstawią.

REKLAMA

Kiedy będziemy mogli żyć właśnie w takich przyjaznych ludziom i środowisku miastach?

To jest proces, który uruchomiliśmy i nad którym pracujemy, natomiast niewątpliwie jest to wyzwanie wieloletnie.

Kiedy rozpocznie się nabór wniosków w ramach uproszczonego programu "Czyste Powietrze"?

Jeszcze przed epidemią koronawirusa ogłosiliśmy szereg zmian w tym programie. Będą przyjazne procedury dla użytkownika, odbiurokratyzowaliśmy ten program, zastąpiliśmy formalne wymogi różnymi oświadczeniami. Wkrótce ogłosimy od kiedy będzie można składać uproszczone wnioski.

Rozmawiała Marta Szulborska