Odrodzenie pieszego pielgrzymowania. Po pandemii rośnie liczba przybywających na Jasną Górę
2022-08-13, 12:00
Na Jasnej Górze trwa kolejny w tym roku szczyt pielgrzymkowy. Na święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 15 sierpnia, w związku z uroczystym odpustem, do sanktuarium maryjnego na Jasną Górę przybywają liczne grupy pielgrzymów. W sumie w sierpniu w pieszych pielgrzymkach wchodzących na jasnogórski szczyt bierze udział 81,5 tys. osób.
To, co się dzieje w tym roku, pokazuje odrodzenie ruchu pielgrzymkowego. W samym sierpniu na Jasnej Górze oczekiwane są 182 pielgrzymki. Dla porównania - w całym roku 2021 wszystkich pielgrzymek pieszych było 220, a do częstochowskiego sanktuarium dotarło w nich niemal 74 tys. pielgrzymów. Wszystkich pielgrzymów, zarówno w grupach zorganizowanych, jak i indywidualnych, było odpowiednio - 1,6 mln w roku 2021, milion w roku 2020, a przed pandemią - 4,4 mln w roku 2019 i 4,3 mln w roku 2018.
Deklarowana liczba uczestników każdej pielgrzymki pieszej zgłaszana jest przez organizatorów do jasnogórskiego sanktuarium i do Urzędu Miasta Częstochowy. Co istotne, do urzędu trafić muszą dane o pielgrzymach pieszych, łącznie z trasą, którą iść będą na Jasną Górę. Chodzi o to, by zabezpieczyć przejście przez miasto z wykorzystaniem dróg publicznych.
Liczby
- Pierwsze statystyki pokazują, że liczba osób pielgrzymujących na Jasną Górę jest wyższa niż rok czy dwa lata temu, ale nadal to mniej niż przed wybuchem pandemii koronawirusa - powiedział Rafał Kusal, naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w Częstochowie. Ten wydział dba o bezpieczeństwo wchodzących pielgrzymów, zapewniając wsparcie medyczne i komunalne.
Dotychczasowe dane pokazują jednak wyraźny trend wzrostowy, a jasne jest, że nie uda się odbudować takiego ruchu pielgrzymkowego jak przed pandemią w ciągu jednego roku.
Według deklaracji liczebności poszczególnych pielgrzymek w sumie w sierpniu na Jasną Górę w pielgrzymkach pieszych ma przybyć ponad 81,5 tys. osób. Informacjami o wszystkich rodzajach pielgrzymek - autokarowych, motocyklowych, rowerowych, biegowych, a nawet rolkowych czy konnych, dysponuje Sanktuarium, a pierwsze pełniejsze podsumowania poznamy po 15 sierpnia.
- Po pandemicznej przerwie od czerwca do 10 sierpnia weszło już ponad 120 pieszych pielgrzymek, a w nich ponad 20 tys. osób, ale tylko od 11 do 14 sierpnia na Jasną Górę wchodzi ponad 30 pielgrzymek, a w nich kilkadziesiąt tysięcy osób - przekazała Izabela Tyras, dyrektor Biura Prasowego Jasnej Góry. Najliczniejsze z wchodzących w tych dniach są pielgrzymki z Warszawy i Radomia. - To są bardzo duże pielgrzymki - zaznacza Izabela Tyras.
Największej liczby pątników, bo ponad 18 tys. możemy się spodziewać jeszcze dziś, 13 sierpnia, gdy do Częstochowy dotrze Piesza Pielgrzymka Diecezji Radomskiej licząca 7 tys. osób czy Piesza Pielgrzymka Podlaska, w której idzie 2,8 tys. osób. To także dzień wejścia grup m.in. z Opoczna (1100 osób), Kielc (1200), Rzeszowa (1000), Sosnowca (800 osób) czy Pelplina (600). Nieco mniej, bo ponad 14 tys. osób spodziewane jest 14 sierpnia. Tego dnia wejdzie m.in. 311. Warszawska Pielgrzymka Piesza (4,5 tys. osób) czy Pielgrzymka Archidiecezji Lubelskiej (2 tys.).
Wideo online
- Staramy się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pielgrzymów, szczególnie tym, którzy pielgrzymują duchowo na Jasną Górę, z poszczególnymi grupami, które w tych dniach do sanktuarium przybywają, by także i oni mogli w jakiś sposób być na jasnogórskim placu. Uzyskaliśmy pozwolenie i postawiliśmy specjalny maszt na jasnogórskich błoniach, do przekazu online wydarzeń z tego miejsca - mówi paulin o. Samuel Pacholski, przeor Jasnej Góry.
W związku z tą nowością w tym roku wejścia poszczególnych dużych grup są transmitowane na jasnogórskim kanale YouTube.
Modlitwa o pokój
Do ofiarowania pielgrzymkowego trudu w intencji pokoju zaprosił Polaków papież Franciszek. Podczas audiencji ogólnej w Watykanie 3 sierpnia nawiązał do polskiego pielgrzymowania.
- Pozdrawiam pielgrzymów polskich. Dziękuję wam za modlitewne wsparcie podczas mojej podróży do Kanady. Wiem, że w sierpniu wielu z was pielgrzymuje pieszo na Jasną Górę i do innych sanktuariów maryjnych. Proszę was, ofiarujcie trud waszego pielgrzymowania także za Kościół, o pokój w całym świecie, a szczególnie na Ukrainie - mówił papież.
Temat pokoju i modlitwa za Ukrainę jest obecna na pielgrzymkowych szlakach, tym bardziej, że w drogę do największego polskiego sanktuarium, będącego celem pielgrzymek, wyruszyli również Ukraińcy. Wiele wędrówek pielgrzymów nawiązuje także do postaci błogosławionego Prymasa Wyszyńskiego, by w ten sposób podziękować za ubiegłoroczną uroczystość wyniesienia na ołtarze Prymasa Tysiąclecia.
Pielgrzymkowe hasła i rozważania
Każdej wędrującej grupie towarzyszy hasło. I tak, grupy wędrujące w Warszawskiej Pielgrzymce Pieszej - organizowanej po raz 311. pielgrzymce paulińskiej z Warszawy, zmierzają do celu pod hasłem "Stworzył i posłał ich". Pątnicy z grup Warszawskiej Akademickiej Pielgrzymki Metropolitalnej wędrują w tym roku prowadzeni przez słowa "Syn Was wyzwoli". Jedno z kluczowych pytań brzmi: czy jest w moim życiu taka przestrzeń, w której wiem, że coś nie pozwala mi w pełni działać?
- Dla mnie pielgrzymka jest wyjątkowym czasem, czasem zatrzymania w codzienności i zastanowienia nad samą sobą, słabościami i trudnościami. Różne rzeczy w trakcie pielgrzymowania wychodzą i jest to czas rozeznawania, co dzieje się w sercu. To czas podejmowania decyzji i wyzwań na kolejny rok - mówi Paulina Ślaska, która na Jasną Górę pielgrzymuje w Grupie Białej WAPM, razem z mężem Stanisławem.
- Poznaliśmy się w duszpasterstwie akademickim Święty Krzyż, a na pielgrzymkach nasza relacja kwitła, pielgrzymki ją podlewały - wyjaśnia Staszek. - Jestem na pielgrzymce 5 raz, jest to dla mnie niesamowite przeżycie, rok w rok odkrywam na tej pielgrzymce coś nowego i cały czas udaje mi się bardziej poznać Pana Boga - dodaje.
Posłuchaj
Wschód i Zachód
Szczególnym znakiem dla modlitwy, także o pokój, jest sama częstochowska ikona Maryi. Wizerunek Matki Bożej z Jasnej Góry namalowany jest w starożytnym bizantyjskim stylu Hodegetria, czyli "wskazująca drogę". To najstarszy i najbardziej rozpowszechniony styl ikonograficzny, w którym Maryja, trzymając Jezusa, wskazuje na niego swoją dłonią. Ten starożytny charakter podkreśla łączność Wschodu z Zachodem, a na Jasną Górę przybywają przecież pielgrzymi ze wszystkich kierunków, zarówno Polski, jak i świata.
Jak mówi przeor Jasnej Góry, fenomen pieszego pielgrzymowania jest nowością dla mieszkańców Ukrainy, którzy przybyli do Polski i również uczestniczą w pieszych wędrówkach na Jasną Górę.
- To pielgrzymowanie ich niesamowicie porusza i dotyka, bo widzą entuzjazm, radość i żywotność Kościoła. To jest dla nich niewątpliwie jakieś nowe doświadczenie i pociecha także w tym, co przeżywają, w odniesieniu do wojny, która toczy się w ich ojczyźnie - stwierdza o. Samuel Pacholski.
Posłuchaj
Jasna Góra jest głównym miejscem świętym, do którego zmierzają piesze pielgrzymki z całego kraju, nie jest jednak jedynym takim miejscem. Obok Jasnej Góry często odwiedzane są mi.in. Łagiewniki, Licheń, Wadowice, Góra św. Anny, a na popularności zyskują także Drogi Świętego Jakuba, które przez Polskę wiodą do sanktuarium świętego w hiszpańskiej Santiago de Composteli. Słynne Camino de Santiago, drogi, które przez całą Europę wiodą do Galicji, liczą w Polsce 7,5 tys. kilometrów, a miejscem pielgrzymowania jest 35 wyodrębnionych tras.
Pielgrzymka zawsze oznacza wyzwanie duchowe i fizyczne. Etymologia słowa podpowiada "przekraczanie granic". Prawdopodobnie już w XI wieku pod pojęciem "peregrinus" zaczęto rozumieć osobę podejmującą podróż w celach religijnych. Dziś najczęściej pielgrzymka odczytywana jest jako praktyka mającą wpłynąć na kształtowanie religijnych i moralnych postaw jej uczestników.
Jak mówią pielgrzymkowi przewodnicy, chrześcijaństwo bez refleksji filozoficznej może być tylko fideizmem. Dlatego niezbędne jest pogłębianie fundamentalnych prawd i wprowadzanie w życie chrześcijańskiej nauki społecznej, zwłaszcza że podczas pielgrzymki wędruje się w grupach, co mobilizuje, by "uczyć się" spotkania z drugim człowiekiem.
Przemysław Goławski