PESEL dla Ukraińców. Prawie milion uchodźców korzysta w Polsce z ochrony czasowej

W środę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wraz z małżonką Ołeną Zełenską złoży pierwszą oficjalną wizytę w Polsce od momentu ataku Rosji na Ukrainę. W planach jest m.in. jego spotkanie z Polakami i mieszkającymi w Polsce Ukraińcami, które odbędzie się na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Warszawie.

Według danych UdSC w Polsce jest obecnie 1,4 mln obywateli Ukrainy z ważnymi zezwoleniami na pobyt, przy czym dane te nie uwzględniają osób przebywających tu w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie wiz.

Prawie milion z obywateli Ukrainy, w tym ponad 106 tys. w Warszawie, jest zarejestrowanych w systemie PESEL na podstawie przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Z danych UdSC wynika, że 87 procent z nich to kobiety i dzieci. Osoby te mają tzw. status UKR i korzystają w Polsce z ochrony czasowej, której mechanizm państwa unijne uruchomiły w marcu ub. roku.

Legalność pobytu 

Tzw. specustawa pomocowa zagwarantowała legalność pobytu ukraińskich uchodźców w Polsce na 18 miesięcy - od 24 lutego ub. roku do 24 sierpnia br. Według UdSC można się spodziewać, że termin ten zostanie wydłużony co najmniej do 4 marca 2024 roku, bo do tego dnia Rada UE przedłużyła mechanizm ochrony czasowej.

Uchodźcy do Polski w poszukiwaniu schronienia uciekali od pierwszych dni wojny. Najwięcej osób, bo ponad 140 tysięcy dziennie, przekraczało granicę polsko-ukraińską w pierwszym miesiącu rosyjskiej inwazji. Rekord padł 6 marca ub. roku, gdy z Ukrainy do Polski w ciągu doby przybyło 142,4 tys. osób. Teraz sytuacja uchodźców w Polsce jest stabilna. Podejmują pracę i chodzą do szkoły. Również na polsko-ukraińskiej granicy od miesięcy nie odnotowano zwiększonego napływu uchodźców. Część obywateli Ukrainy powróciła nawet do swojego kraju.

Rynek pracy

Od 1 kwietnia uchodźcy, którzy podjęli pracę lub prowadzą działalność gospodarczą, mogą ubiegać się o udzielenie zezwoleń na pobyt czasowy. UdSC informował, że rozwiązanie jest opcjonalne i skierowane do osób, które czują się pewnie na polskim rynku pracy i chcą zrezygnować z korzystania z ochrony czasowej. Wniosek o udzielenie takiego zezwolenia najprościej jest wypełnić za pośrednictwem portalu mos.cudzoziemcy.gov.pl.

Specustawa przesądza, że obywatelom Ukrainy nie przyznaje się ochrony czasowej, jeśli korzystają z niej już w innym państwie UE. Stanowi też, że tracą oni swój status, jeśli wyjadą z Polski na ponad 30 dni. Status ten może być im znowu nadany, jeśli ponownie uciekną do Polski w wyniku działań wojennych w ich kraju.

Środa to 406. dzień wojny Rosji przeciwko Ukrainie.

• Większość uchodźców z Ukrainy planuje szybki powrót do kraju. Wiemy, co ich motywuje
• Kto bardziej pomógł Ukrainie Polska czy Niemcy? Analiza OSW jest jednoznaczna

PAP,pkur