Rytuał ognia i uliczne procesje. Jak mieszkańcy Bałkanów obchodzą Boże Narodzenie?

Jednym z najbardziej charakterystycznych, bałkańskich zwyczajów prawosławnej wigilii jest bożonarodzeniowe drzewko. To bałkańskie - od Serbii, poprzez Czarnogórę aż po Macedonię i prawosławną część Kosowa, jest jednak inne, niż to, do którego przyzwyczailiśmy się w Polsce.

Tutaj jest to wysuszone drzewo - najczęściej młody dąb lub wiśnia, którym pali się w piecu przez cały świąteczny okres. Symbolizuje ono drewno, które pasterze przynieśli Józefowi i Maryi, aby mogli ogrzać grotę w której urodził się Jezus. Po rytuale rozpalenia ognia bałkańscy wyznawcy prawosławia zasiadają do kolacji wigilijnej, która tak jak w Polsce musi być postna.

Tradycyjne procesie w Macedonii Północnej

W Macedonii Północnej tradycyjnie organizuje się dziś procesje. Na ich czele chodzą dzieci i śpiewają miejscową, tradycyjną kolędę "Wieczny Bóg”. Największa taka procesja przeszła w stolicy, Skopje, a także w Ochrydzie i Tetowie.

W trzecim co wielkości mieście kraju - Bitoli, zorganizowano wielką akcję zbiórki darów dla najbiedniejszych mieszkańców, tak by godnie mogli spędzić Boże Narodzenie.

Boże Narodzenie w 13 dni po katolickim

W Kościele wschodnim przypada dziś pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia według kalendarza juliańskiego, czyli według tzw. starego stylu. W tym terminie, trzynaście dni po katolikach, obchodzą je w naszym kraju prawosławni, zwłaszcza ci mieszkający we wschodniej części kraju oraz m.in. grekokatolicy i staroobrzędowcy.

Dokładnych danych co do liczby prawosławnych w Polsce nie ma. W poprzednim spisie powszechnym (danych ze spisu przeprowadzonego w 2021 r. jeszcze nie ma) przynależność do tego Kościoła zadeklarowało 156 tys. osób. Według hierarchów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, dane te są jednak niemiarodajne; oni liczbę wiernych w całym kraju szacują na 450-500 tys.

Grekokatolików, według danych GUS, jest w Polsce ok. 33 tys., zaś staroobrzędowców - ok. 1-2 tys.

Posłuchaj

Prawosławni mieszkańcy Bałkanów Zachodnich obchodzą wigilię Bożego Narodzenia. Część ze zwyczajów tego święta sporo różni się od tego co znamy nad Wisłą - relacja Piotra Piętki (IAR) 0:56

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

• "Nasza rodzina jest zjednoczona jak nigdy dotąd". Prezydent Ukrainy złożył rodakom bożonarodzeniowe życzenia
• "Aby zwyciężyło dobro nad złem". Para prezydencka złożyła życzenia wiernym Kościołów wschodnich
• Prastary kult św. Mikołaja w Kryłowie. Trudna historia sanktuarium [POSŁUCHAJ]

PAP, IAR/ mbl