Miała być atrakcją Halloween. Nowo odkryta kometa rozpadła się od Słońca

Kometa C/2024 S1 (ATLAS) miała być widoczna gołym okiem nawet na jasnym niebie. Jednak, należąc do rodziny komet przelatujących niezwykle blisko Słońca, jej życie okazało się krótkie, a na końcu niezwykle gorące - wyparowała w pobliżu naszej gwiazdy.

Nazwa komety pochodzi od systemu teleskopów, za pomocą których została odkryta. To Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS), czyli "ostateczny system ostrzegania przed uderzeniem asteroidy w Ziemię". Ten astronomiczny program badawczy, który wykrywa obiekty potencjalne zagrażające Ziemi, może pochwalić się wieloma odkryciami, od komet, przez planetoidy, po supernowe. 

ATLAS pomógł astronomom odkryć około 100 komet, w tym dobrze widoczną z Ziemi w 2023 r. kometę Tsuchinshan-ATLAS.

1 500 000 km, czyli ekstremalnie blisko Słońca

Właśnie podczas conocnego skanowania nieba przez sieć teleskopów, 27 września została odkryta kometa C/2024 S1. Od tamtej pory, była bacznie obserwowana, ponieważ przeloty blisko Ziemi komet z jej rodziny są bardzo widowiskowe.

Należała do grupy nazywanej "muskającymi Słońce kometami Kreutza". Badacze wiedzieli, że miała osiągnąć peryhelium - najbliższy punkt do Słońca - 28 października. Później miała cyklicznie okrążać gwiazdę, ale przelot wokół Słońca okazał się zbyt bliski.

Komety, składając się z kosmicznych skał i lodu, znane z tego, że są bardzo nieprzewidywalne. C/2024 leciała w odległości około 1 500 000 kilometrów od Słońca, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi rozmiar samej gwiazdy. Istniały nadzieje, że taka odległość, mimo, że ekstremalnie bliska Słońcu, pozwoli komecie przetrwać, jednak tak się nie stało. Moment jej rozpadania się i wyparowywania zarejestrowało specjalne obserwatorium słoneczne SOHO (Solar and Heliospheric Observatory), prowadzone przez agencje kosmiczne NASA i ESA.

Dwie z najbardziej spektakularnych komet w historii, Wielka Kometa Wrześniowa z 1882 r. i Kometa Ikeya–Seki z 1965 r., należały do tej samej rodziny co C/2024 S1 ATLAS. Obie komety można było zobaczyć na dziennym niebie.

• Kosmos i zagłada dinozaurów. Winna asteroida z końca Układu Słonecznego
• Historia Wszechświata i superkomputery. Dzięki wirtualnym modelom poznajemy szczegóły z przeszłości kosmosu
• Supermasywne czarne dziury. Naukowcy potwierdzili zlewanie się ciemnej materii

NASA/AP/space.com