Przełom w medycynie. Nowy robot pomoże w leczeniu zaćmy

Dokładność rzędu mikrometrów. Nowy robot chirurgiczny pomoże w leczeniu zaćmy

Zaćma należy do najpowszechniejszych chorób oczu - na świecie nawet 94 miliony osób może stopniowo tracić wzrok z jej powodu, a schorzenie to odpowiada za około jedną trzecią wszystkich przypadków ślepoty. Jej usunięcie jest jedną z najczęściej wykonywanych procedur chirurgicznych: co roku przeprowadza się ponad 26 milionów takich operacji.

Choć dla wielu pacjentów to rutynowy zabieg, w praktyce nie jest on łatwy - ze względu na delikatną budowę oka chirurg pracuje na strukturach o grubości zaledwie kilku mikrometrów, co wymaga wyjątkowej precyzji.

Teraz jednak medycy dostali do rąk narzędzie pozwalające wykonywać zabiegi wymiany soczewki oka z precyzją sięgającą tysięcznych części milimetra - to robot Polaris opracowany przy udziale naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA).

Robotem steruje chirurg siedząc przy specjalnym pulpicie, z pomocą którego kieruje instrumentami wewnątrz oka. Kokpit zapewnia kontrolę zabiegu w czasie rzeczywistym, na trójwymiarowym monitorze, a robotyczne ramiona korzystające z wymiennych narzędzi pozwalają lekarzowi przeprowadzić zabieg. W tym celu medyk nacina rogówkę, wyjmuje uszkodzoną soczewkę oka, a następnie wkleja tam sztuczną, opracowaną specjalnie dla pacjenta. Wszystko z dokładnością rzędu 0,053 milimetra, nieosiągalną dla ręki człowieka.

Robotyczna przyszłość medycyny. Roboty coraz popularniejsze

Zakończone w tym roku testy kliniczne, w których dziesięciu pacjentom usunięto zaćmę z użyciem nowego robota Polaris, wykazały 100-procentową skuteczność przy "braku zdarzeń niepożądanych" - chwali się amerykański uniwersytet.

To przełom, biorąc pod uwagę, że jeszcze w październiku 2024 roku Amerykańskie Towarzystwo Oftalmologiczne pisało o robotach do operacji oka jako pewnego rodzaju nowince technicznej, wykorzystywanej w bardzo ograniczonym zakresie, nigdy nie testowanej w prawdziwej operacji.

Już wtedy jednak amerykańscy okuliści wskazywali na korzyści z wdrażania tej technologii - większą dokładność zabiegu, w której milimetr ruchu ręki chirurga przekłada się na mikrometr ruchu skalpela czy szybszą reakcję na ewentualny ruch oka pacjenta (20 ms robota wobec ok. 250 ms doświadczonego lekarza).

Czytaj także: 

• Robot nie zawsze zastąpi chirurga. Prof. Durlik: ręka bywa najlepszym narzędziem
• Wiesław Jędrzejczak. Pierwszy w Polsce przeszczepił szpik

Źródła: Polskie Radio/UCLA/AOS/mbl