Rząd chce zmienić prawo rodzinne i opiekuńcze. Celem ograniczenie rozwodów i ochrona dzieci
2021-12-29, 07:09
- Dla małoletniego dziecka rozwód rodziców jest katastrofą. Rodzinne postępowanie informacyjne może przynajmniej częściowo zmniejszyć skalę rozwodów, dając rodzicom szansę na pojednanie i chroniąc dzieci przed tą tragedią - mówi apl. adw. Nikodem Bernaciak, analityk Ordo Iuris.
Rząd planuje zmiany w prawie, które ograniczą skalę rozwodów i przyczynią się do większej ochrony dzieci. Projekt ustawy pod nr UD261 opublikowano 15 listopada 2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Zakłada on nowelizację trzech ustaw: Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Dokument został przeanalizowany przez Instytut Ordo Iuris, który ocenia, że najbardziej istotne elementy nowelizacji to wprowadzenie natychmiastowych świadczeń alimentacyjnych w wysokości od 21 proc. ustawowego minimalnego wynagrodzenia za pracę na pierwsze dziecko do 13 proc. tej kwoty na piąte i każde kolejne dziecko, oraz ustanowienie rodzinnego postępowania informacyjnego. Natomiast nowa instytucja rodzinnego postępowania informacyjnego, przewidziana w rządowym projekcie, może przyczynić się do istotnego ograniczenia skali rozwodów.
Rozpad małżeństwa
W ciągu 30 ostatnich lat ponad 1,5 miliona polskich dzieci zostało dotkniętych rozwodem rodziców. Wskaźnik rozwodów na 1000 nowo zawartych małżeństw w Polsce wzrósł w tym czasie o ponad 112 proc. – od 166,2 w 1990 r. do 352,7 w 2020 r.
W myśl dodawanego art. 4361 k.p.c., postępowanie o rozwód lub separację każdorazowo jest poprzedzone rodzinnym postępowaniem informacyjnym, jeżeli małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci. Wyraźnie zaznaczono, że celem rodzinnego postępowania informacyjnego jest pojednanie małżonków, a w braku możliwości pojednania – zawarcie ugody regulującej w szczególności sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, utrzymywanie kontaktów oraz alimenty.
Społeczne skutki
Na spotkaniu informacyjnym, strony informuje się i poucza o indywidualnych i społecznych skutkach rozpadu małżeństwa (w szczególności dla nich i ich wspólnych małoletnich dzieci), oraz o działaniach, które strony powinny podjąć dla utrzymania małżeństwa lub zawarcia ugody - w szczególności mediacji, terapii lub innej formie wsparcia rodziny. Strony informowane są także o skutkach skazania za przestępstwo na szkodę małżonka lub dziecka.
Według nowych zapisów mediacja rodzinna trwa miesiąc, licząc od dnia zakończenia spotkania informacyjnego. Sąd może przedłużyć mediację rodzinną na czas oznaczony, nie dłuższy niż kolejne 6 miesięcy, na zgodny wniosek stron, złożony przed końcem pierwszej miesięcznej mediacji.
Jak zaznacza Ordo Iuris, projekt zawiera jednak pewne wady, które wymagają naprawienia w drodze poprawek. To przede wszystkim modyfikacja projektowanego art. 4361 § 4 w celu podkreślenia obowiązkowego, a nie fakultatywnego charakteru uczestnictwa w rozpoczęciu rodzinnego postępowania informacyjnego.
Krok w dobrym kierunku
Rządowy projekt nr UD261 jedynie częściowo nawiązuje do instytucji posiedzeń pojednawczych. Projekt tylko częściowo spełnia zatem oczekiwania przedstawicieli doktryny prawa rodzinnego, którzy już od 16 lat negatywnie oceniają zniesienie nieodpłatnych i obligatoryjnych posiedzeń pojednawczych oraz zastąpienie ich odpłatnymi i fakultatywnymi mediacjami. - Postępowanie to służy jednak osiągnięciu zbliżonych celów (ochrona małżeństwa, rodziny i dziecka), stanowi zatem krok w dobrym kierunku - ocenia Ordo Iuris.
- Zmiany w ustawie o przemocy domowej. Ofiary łatwiej otrzymają pomoc
- Przełom w prawodawstwie pro-life nastąpi w USA? Ekspert ostrzega przed działaniami administracji Joe Bidena
pg,OrdoIuris