Astronomiczna, kalendarzowa czy klimatyczna? Która data rozpoczyna wiosnę?

Astronomiczna wiosna

Wiosna astronomiczna rozpoczyna się w momencie równonocy wiosennej i trwa do momentu przesilenia letniego, co w przybliżeniu oznacza na półkuli północnej okres pomiędzy 20 marca a 22 czerwca (czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień). Podczas wiosny astronomicznej dzienna część dnia jest dłuższa od części nocnej i z każdą kolejną dobą dzień jest dłuższy, a noc krótsza aż do przesilenia letniego. Od tego dnia dni stają się krótsze, a noce dłuższe. Temperatura powietrza wiosną rzadko spada poniżej 0 °C.

Klimatyczna wiosna

Za wiosnę klimatyczną przyjmuje się okres roku, w którym średnie dobowe temperatury powietrza wahają się pomiędzy 5 a 15°C. Zasadniczo wiosnę poprzedza zima, jednak pomiędzy tymi okresami znajduje się klimatyczny etap przejściowy − przedwiośnie. Za początek wiosny fenologicznej przyjmuje się początek wegetacji oraz kwitnienie przebiśniegów i krokusów. W zależności od kontynentu i strefy klimatycznej, pory roku zmieniają się wcześniej, bądź później i trwają dłużej, bądź krócej.

Dla półkuli południowej wszystkie opisane daty i zjawiska są przesunięte o pół roku. Za miesiące wiosenne na półkuli północnej uznaje się marzec, kwiecień i maj, a na południowej wrzesień, październik i listopad.

W 2017 roku astronomiczny początek wiosny przypadł 20 marca punktualnie o godzinie 11:29

21, 20 czy 19 marca?

Pierwszy dzień wiosny obchodzony jest w dniu równonocy wiosennej, który najczęściej przypada 21 marca, dnia poprzedniego lub następnego, w zależności, gdzie jest obserwowana. W XX wieku wiosna w strefie czasowej Polski rozpoczynała się zwykle 21 marca, zaś w miarę przybliżania się końca stulecia coraz częściej 20 marca. W 2011 roku pierwszy dzień wiosny przypadł na 21 marca (godz. 00:21), zaś wszystkie kolejne do roku 2043 będą obchodzone wyłącznie 20 marca, a od 2044 roku – 19 albo 20 marca. Kolejny początek wiosny w dniu 21 marca nastąpi dopiero w roku 2102. Przyczyną zjawiska jest ruch punktu Barana związany ze zmianą kierunku osi obrotu Ziemi.

REKLAMA

Moment przejścia Słońca przez punkt Barana oznacza początek astronomicznej wiosny na półkuli północnej i dlatego zwany jest też punktem równonocy wiosennej.

Kalendarzowa wiosna

Data rozpoczęcia wiosny kalendarzowej jest tradycją i nie ulega zmianie. Tak jak pozostałe pory roku, w kalendarzu przypada zawsze na ten sam dzień. Niekiedy pierwszy dzień astronomicznej wiosny i wiosna kalendarzowa zbiegają się w czasie. Jednak na razie (w związku ze zmianą ruchu, który wykonuje nasza planeta) jeszcze przez wiele lat to nie nastąpi.

Dla wielu osób prawdziwym wyznacznikiem wiosny są wysokie temperatury, a na takie czasem trzeba dłużej poczekać. 1 kwietnia 1977 roku w Jeleniej Górze odnotowano -14,5 °C. Z kolei 29 kwietnia 2013 roku w Toruniu termometry pokazały 31 °C. Jak więc widać, wiele prawdy jest w znanym wiosennym przysłowiu ''Kwiecień plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata''…

 

REKLAMA

Aleksandra Rybińska