Zmarł wybitny polski rzeźbiarz Igor Mitoraj. "Zawojował cały świat"

Posłuchaj

Zmarł wybitny rzeźbiarz Igor Mitoraj - relacja Marka Lehnerta (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Jego prace znajdują się w kilkudziesięciu muzeach i reprezentacyjnych miejscach wielu miast. Można je podziwiać między innymi w dzielnicy Paryża Défense, w muzeum olimpijskim w Lozannie oraz w Los Angeles. W 1995 roku monumentalna rzeźba artysty - Thsuki-No-Hikari została zakupiona przez British Museum i na stałe umieszczona przed jego wejściem. Rzeźby i rysunki Igora Mitoraja pokazano na 120 wystawach indywidualnych na całym świecie.

Najczęściej pojawiającym się tematem w pracach Igora Mitoraja jest ludzkie ciało, a często tylko jego fragmenty, jak głowa, twarz, tors czy stopa. Charakterystyczną cechą rzeźb Mitoraja są zniekształcenia i okaleczenia ciał. W jego pracach widać inspirację sztuką antyczną. Zafascynowany pięknem greckiej i rzymskiej rzeźby antycznej artysta tworzył figury bogów, herosów, centaurów i tytanów odlane w brązie, czy kute w marmurze.
O  śmierci artysty poinformowały zagraniczne media, włoska "La Repubblica" określiła go mianem "jednego z największych współczesnych artystów".

"Straciła kultura polska wybitną osobowość"

- Straciła Pietrasanta, stracił Kraków, straciła kultura polska wybitną osobowość. To świetnie, że polska wydała takiego rzeźbiarza - powiedział artysta rzeźbiarz, profesor krakowskiej ASP Czesław Dźwigaj na wieść o śmierci Igora Mitoraja.

Jak zaznaczył, wiadomość o śmierci artysty była niespodziewana, bo niedawno otwierano jego wielką wystawę na Polu Cudów w Pizie, nieopodal Katedry i Krzywej Wieży. - Ta wystawa okazuje się takim jego "łabędzim śpiewem" - ocenił Dźwigaj.

Jak przypomniał, Mitoraj był związany z Krakowem, w tym mieście studiował, a w 2003 roku miał tam wielką wystawę. Na Rynku Głównym obok Wieży Ratuszowej znajduje się jedna z jego monumentalnych rzeźb "Eros Bendato", inne zdobią plac przed Operą Krakowską i dziedziniec Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

- W Krakowie studiował na wydziale malarstwa, ale często się zdarza, że malarze przechodzą jak gdyby pewną metamorfozę i zaczynają działać w przestrzeni - mówił rzeźbiarz.

"Zawsze był gdzieś w drugim szeregu"

- W przypadku Igora Mitoraja stała się nieprawdopodobna rzecz, że ten człowiek zawojował cały świat w sensie pozytywnym i wniósł coś niesłychanie wartościowego w rzeźbę współczesną: tradycję, kulturę i estetykę Morza Śródziemnego, z której wyrośliśmy, w której żyjemy - dodał.

Jak zaznaczył, "estetyka piękna Mitoraja obroniła się przed estetyką sztuki XX wieku, która jest estetyką jakiegoś pogromu, jakiejś destrukcji". - On potrafił się temu przeciwstawić i poprzez swoją twórczość pokazać, że w dalszym ciągu piękno ma sens. To będzie dopiero doceniane za jakiś czas - mówił.

Dźwigaj ocenił, że Mitoraj był "człowiekiem bardzo łagodnym, zdystansowanym, nawet wycofanym". - On nie był aktorem. Wielu artystów plastyków w tej chwili chce być aktorami, stąd ich happeningi. Jego aktorstwem była rzeźba, która sama mówiła za niego, a on osobiście był bardzo skromnym człowiekiem, nawet powiedziałbym chodzącym cieniem, pomimo jego sławy - mówił. - Jako osobowość artystyczna on zawsze był gdzieś w drugim szeregu, natomiast jego twórczość wyprzedała go - dodał Dźwigaj.

"Do Mitoraja trzeba dorosnąć"

Rzeźbiarz i pedagog ASP Gustaw Zemła powiedział, że Igor Mitoraj traktował swoją pracę jak posłannictwo. - Dla niego sztuka była czymś właściwie najważniejszym - mówi.

Gustaw Zemła dodał, że rzeźby Igora Mitoraja mogłyby być inspiracją dla młodego pokolenia artystów, jednak ci częściej poszukują własnej drogi. - Do Mitoraja trzeba dorosnąć - zaznacza rzeźbiarz.

Podróżował po świecie

Igor Mitoraj urodził się 26 marca 1944 roku w niemieckiej miejscowości Oederan w Rudawach. Ukończył studia w Krakowskiej Szkole Sztuki, a następnie został studentem Tadeusza Kantora w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie zajmował się malarstwem. Debiutancką wystawę zaprezentował w 1967 roku w krakowskiej galerii Krzysztofory. Rok później, za radą mistrza Kantora, wyjechał z Polski i tworzył za granicą.
Przebywał głównie we Francji i we Włoszech. W Paryżu krótko studiował w Ecole Nationale des Beaux-Arts. Artysta wiele podróżował po świecie, między innymi po Ameryce Środkowej.
W stolicy Francji Mitoraj zaczynał jako malarz i grafik, w 1976 roku miał wystawę w galerii La Hune w Dzielnicy Łacińskiej, związanej z księgarnią o tej samej nazwie. Rok później zajął się rzeźbą. Wkrótce potem otrzymał propozycję przygotowania wystawy dla galerii ArtCurial w Paryżu, prowadzonej przez bratanka ówczesnego prezydenta Francji, Mitteranda. By przygotować prace, Mitoraj wyjechał na rok do centrum artystycznych odlewni w brązie oraz kamieniarzy pracujących w marmurze w Pietrasanta, we Włoszech. Tam powstały pierwsze brązy Mitoraja oraz pierwsze monumentalne rzeźby z białego marmuru z Carrary. Artysta wzorował się na twórczości Michała Anioła i Antonia Canovy.

Od 1968 roku mieszkał za granicą. Na stałe osiadł w miasteczku Pietrasanta w Toskanii, w 1979 roku. Cztery lata później otworzył tam swoją pracownię.
W 2005 roku Igor Mitoraj został uhonorowany Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Za wybitne zasługi dla polskiej i światowej kultury, za osiągnięcia w pracy twórczej i artystycznej, w maju tego roku (2014) otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Czytaj też<<<Włochy: mieszkańcy Pietrasanta nie chcą rzeźby Polaka>>>

IAR,PAP,kh