Historycy: operacja wprowadzenia stanu wojennego była przeprowadzona perfekcyjnie

Posłuchaj

Historycy: operacja wprowadzenia stanu wojennego była przeprowadzona perfekcyjnie. Relacja Witolda Banacha (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Celem operacji było utrzymanie władzy oraz zniszczenie "Solidarności" oraz zdławienie procesów demokratycznych, na które komuniści zgodzili się ponad rok wcześniej.

Powiązany Artykuł

Stan wojenny

Prezes IPN Jarosław Szarek tłumaczy, że nocna operacja z 12 na 13 grudnia zaskoczyła opozycjonistów. Komunistyczne władze "perfekcyjnie wybrały datę wprowadzenia stanu wojennego, bo w wolną sobotę i niedzielę, która też była wolna od pracy". Zarazem opozycjoniści, do których docierały informacje o podejmowaniu przez ówczesne władze działań zmierzających radykalnej rozprawy z "Solidarnością" bagatelizowali te doniesienia.

Precyzyjna operacja

Komunistyczne służby akcję wprowadzenia stanu wojennego przeprowadziły bardzo precyzyjnie - uważa prezes IPN. "Wystarczyło wyłączyć telefony i nie było wiadomo co dzieje się na drugim końcu miasta", to spowodowało brak przepływu informacji, poza tym na ulice wyjechały czołgi, wyszli żołnierze to spotęgowało atmosferę strachu. Już w nocy z 12 na 13 grudnia zostało zatrzymanych około 3 tysięcy opozycjonistów i większość przywódców "Solidarności".

Komunistyczne władze do rozprawy z opozycją przygotowania rozpoczęły już w 1980 roku kilka tygodni po podpisaniu porozumień sierpniowych, w październiku tamtego roku powstały pierwsze listy z nazwiskami osób, które mają być internowane. 

Ogromne koszty społeczne

Jarosław Szarek wyjaśnia, że koszty społeczne stanu wojennego były ogromne. W trakcie jego trwania z rąk milicji oraz SB zginęło kilkadziesiąt osób, internowanych było 10 tysięcy osób, podobna liczba została skazana na więzienie, około 800 tysięcy osób wyemigrowało z Polski.

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku komunistyczne władze wprowadziły stan wojenny. Już pierwszej nocy aresztowano około 3 tysięcy opozycjonistów, w tym większość przywódców "Solidarności".

Komunistyczne władze rozpoczęły przygotowania do rozprawy z opozycją już w 1980 roku, kilka tygodni po podpisaniu porozumień sierpniowych. Dwa miesiące później powstały pierwsze listy z nazwiskami osób, które miały być internowane.

Wprowadzenie stanu wojennego było niezgodne nawet z prawem i konstytucją PRL, mimo tego nikt z odpowiedzialnych, w tym generał Wojciech Jaruzelski, nie poniósł konsekwencji za tamte decyzje.

dad