Nie jest już tak bezpiecznie. Ekspert: Polska musi zadbać o dobre sojusze na trudne czasy

Trzeba zadbać o bezpieczeństwo, sytuacja bezpieczeństwa się pogorszyła

- Stoimy przed dużą zmianą w zakresie układu sił i – szerzej – porządku międzynarodowego. Chodzi o schyłek niekwestionowanej potęgi Stanów Zjednoczonych – gdyż po zimnej wojnie USA były hegemonem. Mówiliśmy o systemie Pax Americana – gdzie Stany Zjednoczone były gwarantem stabilności systemu międzynarodowego w wymiarze politycznym i ekonomicznym. Gospodarka USA obecnie relatywnie się zmniejsza – opisywał Tomasz Smura w rozmowie z portalem Polskiego Radia.

Pazury Rosji

Analityk Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego zauważył, że Chiny w niektórych kwestiach gospodarczych przeganiają Stany Zjednoczone. A jednocześnie stare potęgi, Rosja czy Iran, podnoszą głowę i próbują walczyć o zdobycze dla siebie.

- Rosja stara się wywalczyć swoją strefę wpływów. Ten czynnik oddziałuje bezpośrednio na bezpieczeństwo Polski. W 2008 roku widzieliśmy rosyjską agresję na Gruzję, potem była aneksja Krymu, wojna na Ukrainie. Poza tym Rosja realizuje wielkie państwowe programy modernizacji sił zbrojnych o wartości po kilkaset miliardów dolarów. Do tego dochodzi rosyjska retoryka – wyliczał ekspert.

Tomasz Smura przypomniał, że gwarancje bezpieczeństwa Polski opierają się po pierwsze na NATO, po drugie na sojuszu z USA, a po trzecie na członkostwie w Unii Europejskiej. Zaznaczył, że dyskutuje się ostatnio nad tym, czy w obecnej sytuacji Stany Zjednoczone będą wciąż gwarantować stabilność międzynarodową, tym bardziej, że w USA obecna jest przecież linia izolacjonistyczna w polityce. Jednocześnie w UE też jest wiele nierozwiązanych problemów - Brexit, nowe eurosceptyczne władze we Włoszech. - Jest zatem wiele elementów, które mogą wpłynąć na stabilność UE – ocenił Tomasz Smura.

REKLAMA

Sojusze w czasie niepewności

Zdaniem eksperta powinniśmy w tej sprawie szukać nie tyle sporów i nowych frontów, co sojuszy w ważnych dla nas sprawach. - Jeśli w otoczeniu geopolitycznym wyczuwa się napięcie, trzeba tworzyć pozytywną agendę, umacniać sojusze, działać na rzecz bezpieczeństwa, obrony, wzmocnienia gospodarki. Szczególnie ważne dla nas są w tym kontekście Niemcy – podkreślił Tomasz Smura.

Ekspert ocenił też, że na Zachodzie wzrasta świadomość zagrożenia ze strony Rosji i pod tym względem sytuacja wygląda lepiej niż jeszcze kilka lat temu czy nawet po agresji Rosji na Gruzję.

Tomasz Smura przypomniał, że UE i USA nałożyły sankcje na Rosję, Rosja została wykluczona z G8.

 - Zdecydowano się rozmieścić siły NATO na wschodniej flance, co jeszcze kilka lat temu było nie do pomyślenia. Amerykanie rozlokowali na wschodniej flance ciężką brygadę na zasadzie rotacyjnej. Mówi się o możliwości rozmieszczenia dodatkowych elementów dywizji. Oczywiście polityka Zachodu jest trochę niespójna w odniesieniu do Rosji. Świadomość zagrożenia może być nieco mniejsza na przykład w krajach południa, które obecnie na pierwszym planie mają problemy związane z migracją. Ostatni komunikat szczytu NATO, na który musieli zgodzić się dyplomaci wszystkich państw, jest w dużej części poświęcony rosyjskiemu zagrożeniu, wymieniono tam wszystkie przewinienia Rosji, złamania traktatów. Jeszcze w 2011-2012 roku taki komunikat nikomu nie przyszedłby do głowy. Wydaje się też, że żaden z poważnych polityków europejskich nie ma złudzeń co do mafijnej, przestępczej natury rosyjskich władz – pominąwszy swego rodzaju europejski folklor, jak wesele szefowej MSZ Austrii – argumentował ekspert. Tomasz Smura zauważył, że trudno jest wyeliminować zupełnie np. handel z Rosją. Polityka wobec Kremla nie jest do końca spójna, ale i tak jest lepiej niż jeszcze kilka lat temu.

REKLAMA

Jedność na Zachodzie, ważna rola Niemiec 

Tomasz Smura podkreślił, że w interesie bezpieczeństwa Polski jest utrzymanie spójności Zachodu i dodał, że jest to bardzo ważny czynnik w polskiej myśli strategicznej od lat 90.

Chodzi o to, by pozycja NATO, UE pozostała stabilna. Trzeba zmienić politykę – nie budować podgrup, ale działać konstruktywnie, trzeba dążyć do konstruktywnej agendy w relacjach transatlantyckich i europejskich. Nie spotkamy się z bezpośrednim zagrożeniem ze strony Rosji, jeśli Polska będzie silnym elementem UE, będzie silnie powiązana gospodarczo z Niemcami, z Francją, z innymi państwami. Spójność Zachodu i UE jest dla Polski kwestią bezwzględnie kluczową. Również ważne są Niemcy, to nasz drugi najsilniejszy partner po Stanach Zjednoczonych – apelował ekspert Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego. 

 ***

Zebrała Agnieszka Marcela Kamińska, PolskieRadio24.pl