IPN uczci Polaków, którzy 100 lat temu opowiedzieli się za polskością Warmii, Mazur i Powiśla
2020-07-10, 04:50
Instytut Pamięci Narodowej upamiętni Polaków walczących o polskość Mazur, Warmii i Powiśla. Uroczystość w 100. rocznicę plebiscytu odbędzie się w piątek o godz. 12.00 we wsi Lubstynek w gminie Lubawa w woj. warmińsko-mazurskim. Upamiętnienie tego wydarzenia ma na celu przypomnienie całego procesu germanizacji ludności warmińskiej i mazurskiej, szczególnie nasilonej w XIX w. i pogłębionej w następnym.
Dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosław Golon wyjaśnia, że mieszkańcy wsi Lubstynek opowiedzieli się w plebiscycie z 1920 r. za przyłączeniem Mazur, Warmii i Powiśla do Polski. W Lubstynku Polacy odnieśli sukces i wraz z pobliską wsią Napromek te tereny zostały włączone w granice państwa polskiego.
Powiązany Artykuł
Badacze IPN odnaleźli kolejne szczątki na terenie dawnego więzienia przy ul. Rakowieckiej
Posłuchaj
Był to niewielki sukces Polaków w plebiscycie, w którym za przyłączeniem Mazur, Warmii i Powiśla zagłosowało zaledwie 3,4 proc. mieszkańców. Prof. Mirosław Golon podkreśla, że porażka w plebiscycie oznaczała dramat dla tysięcy mieszkających tam Polaków. - Szacuje się, że od 350 do 400 tys. osób, które miały polską kulturę językową, zostały przez przegrany plebiscyt skazane na wynarodowienie - uważa.
"Mamy obowiązek pamiętać o próbach ratowania polskości"
Prof. Mirosław Golon podkreśla, że niezwykle ważna jest pamięć o Polakach, którzy 100 lat temu próbowali walczyć o polskość Warmii, Mazur i Powiśla. - Mamy obowiązek pamiętać o tych wszystkich próbach ratowania polskości. Tym bardziej, że wiele z tych prób często było okupionych ofiarami - zaznacza.
Powiązany Artykuł
Szczątki "Roja" mogą być na terenie komendy w Pułtusku. Trwają poszukiwania IPN
Posłuchaj
Dyrektor gdańskiego oddziału IPN przypomina, że Niemcy w przed plebiscytem represjonowali i szykanowali osoby działające na rzecz przyłączenia Mazur, Warmii i Powiśla do Polski. Kilka osób straciło za swoją działalność życie.
Plebiscyt przeprowadzony 11 lipca 1920 r. na Warmii, Mazurach i Powiślu był jednym z dwóch plebiscytów dotyczących Polski, wyznaczonych w 1919 r. w wersalskim traktacie pokojowym, kończącym I wojnę światową. Plebiscyt był dla Polski porażką, a większość terenów objętych głosowaniem pozostała w granicach Prus Wschodnich i Prus Zachodnich.
bb