70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Polacy oddali hołd powstańcom

Posłuchaj

Ksiądz komandor Janusz Bąk o rocznicy Powstania Warszawskiego (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Punktualnie o godz. 17, dokładnie 70 lat po godzinie "W", w hołdzie powstańcom w stolicy rozległ się dźwięk syren, na ulicach przystanęli na minutę przechodnie, zatrzymały się samochody i tramwaje. Na pamiątkę rocznicy wybuchu powstania syreny odezwały się też w 44 mazowieckich miastach, m.in. w Ciechanowie, Kozienicach, Ostrołęce, Płocku, Pruszkowie, Radomiu, Siedlcach i Żyrardowie oraz w wielu miastach w całej Polsce, m.in. w Krakowie, Łodzi, Opolu, Koszalinie, Kołobrzegu i Słupsku.

Serwis specjalny POWSTANIE WARSZAWSKIE >>>

70 sekundami ciszy cześć żołnierzom Powstania Warszawskiego oddały także polskie media. Biorące udział w akcji stacje telewizyjne i radiowe wyemitowały o godz. 17 spot "70 sekund dla Powstańców", w ramach którego ciszę przeplatały archiwalne odgłosy walk powstańczych, nagrane 70 lat temu na ulicach Warszawy. Na stronach portali internetowych pojawił się baner przygotowany z okazji rocznicy powstania. W akcję "70 sekund ciszy na 70-lecie Powstania" włączył się też Sejm - w godzinę "W" na stronie internetowej Sejmu wyemitowany został rocznicowy film.

70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego [relacja]

O godz. 17 rozpoczęły się uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis na warszawskich Wojskowych Powązkach. Wokół pomnika zgromadzili się m.in. prezydent Bronisław Komorowski z małżonką, premier Donald Tusk, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski. Hołd poległym powstańcom złożyli weterani walk, którzy przyjechali na obchody z całego świata, oraz tłumnie przybyli na Powązki warszawiacy.

Radiowa Mapa Powstania Warszawskiego >>>

Orkiestra wojskowa odegrała Mazurka Dąbrowskiego. Modlitwę za poległych powstańców odmówił kapelan Rodzin Katyńskich, ksiądz komandor Józef Bąk, który podkreślał wagę pojednania i przebaczenia. - Nienawiść jest siłą niszczącą. Nie możemy ani niszczyć ani dać się zniszczyć - mówił duchowny.

Film: Godzina "W" na ulicach polskich miast/ Źródło: TVN24/x-news

Następnie złożono wieńce pod pomnikiem Gloria Victis. Bronisław Komorowski składał kwiaty między innymi w asyście generała Zbigniewa Ścibor-Rylskiego, prezydent Warszawy Hannie Gronkiewicz-Waltz towarzyszyła Helena Wołłowicz - łączniczka Pułku Baszta, a premierowi Donaldowi Tuskowi - prezes Światowego Związku Żołnierzy AK. Na Powązkach pojawili się też prezes PiS Jarosław Kaczyński i Antoni Macierewicz - jednak byli na uboczu, wśród publiczności. Złożyli kwiaty po zakończeniu części oficjalnej.

70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego obchodzono w stolicy przez cały piątek. Rano prezydent Komorowski na wojskowych Powązkach złożył kwiaty na grobach dowódcy AK gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora" i dowódcy Okręgu Wileńskiego AK płk. Aleksandra Krzyżanowskiego "Wilka". Kwiaty złożono także przy gmachu na ul. Filtrowej 68 w Warszawie, gdzie 31 lipca 1944 r. komendant warszawskiego Okręgu AK płk. Antoni Chruściel "Monter" podpisał rozkaz rozpoczęcia powstania.

Film: Uroczystości przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej/ Źródło: TVN24/x-news

Rocznicę uczczono także na Mokotowie, gdzie w sierpniu i wrześniu 1944 r. powstańcy osłaniali od południa walczącą Warszawę. Weterani walk, władze stolicy i warszawiacy złożyli wieńce i zapalili znicze przed pomnikiem Mokotów Walczy 1944 w stołecznym parku gen. Orlicz-Dreszera. Orkiestra reprezentacyjna policji tradycyjnie odegrała "Marsz Mokotowa", potem zebrani przeszli ulicą Puławską przed obelisk poświęcony pamięci 119 pomordowanych powstańców z "Baszty" przy ulicy Dworkowej.

Na pamiątkę powstania posadzono w Ogrodzie Saskim młody dąb. - Nasze pokolenie musiało być silne jak dąb, zwyciężyliśmy dzięki wytrwałości i miłości do ojczyzny - mówił prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski. Drzewo posadzono w niedużej odległości od Grobu Nieznanego Żołnierza, gdzie w południe odbyła się uroczysta odprawa posterunku honorowego.

Film: Drzewo Pamięci w Ogrodzie Saskim/ Źródło: TVN24/x-news

Na pl. Piłsudskiego powiewały biało-czerwone oraz stołeczne żółto-czerwone flagi. Hanna Gronkiewicz-Waltz powiedziała: "Składamy dziś pokłon niezwykłemu środowisku powstańców warszawskich. Ze świadomością ważną w obchodzonym w tym roku dwudziestopięcioleciu wolnej Polski, a Powstanie Warszawskie jest starszym bratem, niestety krwawym bratem, naszej pokojowej transformacji, która rozpoczęła się 25 lat temu".

Przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz organizacji kombatanckich złożyli w piątek wieńce i kwiaty przed stołecznym pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota" - Komendanta Głównego AK, a także przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Podczas uroczystości przed pomnikiem AK zostały zaciągnięte warty honorowe, a hołd uczestnikom powstania złożyły liczne poczty sztandarowe, zostały złożone wieńce i kwiaty.

Wieczorem na cmentarzu na Woli prezydent Komorowski zaapelował, by przywrócić imiona i nazwiska wielu anonimowym, cywilnym ofiarom niemieckiego ludobójstwa z pierwszych dni Powstania Warszawskiego. Na tym cmentarzu pochowano ponad 100 tys. osób, które zginęły podczas 63 dni walk w stolicy, w tym wiele ofiar rzezi Woli w pierwszych dniach sierpnia 1944 r. Prezydent przyznał, że nie uda się odtworzyć wszystkich nazwisk, ale "każde wydobyte z głębi zapomnienia imię i nazwisko będzie miało ogromną wartość".

Film: "Marsz Mokotowa" w Parku Dreszera/ Źródło: TVN24/x-news

Bronisław Komorowski podkreślił, że stolica to miasto, które podczas II wojny światowej trzykrotnie było polem bitwy - jako pierwsza stolica europejska stawiła opór niemieckiemu najeźdźcy w 1939 r., a potem dwukrotnie stanęła do walki o charakterze powstańczym - w 1943 r. w getcie warszawskim i w 1944 r. w "powstaniu ogólnowarszawskim".

O godz. 21 na kopcu Powstania Warszawskiego zapalono Ognisko Pamięci, które będzie płonęło do 2 października - dnia kapitulacji powstania. Na pl. Piłsudskiego tłumy śpiewały powstańcze piosenki.

PAP/IAR/aj