Hipolit Cegielski. Przemysłowiec, którego "myśli ciążyły ku humanistyce"

Jednego z pionierów polskiego przemysłu początkowo bardziej interesowała literatura i historia niż biznes. Gdyby nie etyka nauczycielska, być może nigdy nie zostałby przedsiębiorcą i nie stworzył zakładów, które obrosły legendą w dziejach rodzimego przemysłu. 

2025-01-06, 05:40

Hipolit Cegielski. Przemysłowiec, którego "myśli ciążyły ku humanistyce"
Portret Hipolita Cegielskiego. Foto: Polona.pl/dp

212 lat temu, 6 stycznia 1813 roku, urodził się Hipolit Cegielski, legenda polskiego przemysłu, społecznik i patriota.

Nic nie zapowiadało, że Hipolit Cegielski zostanie w przyszłości przemysłowcem. Myśli młodego Cegielskiego ciążyły raczej ku humanistyce. - Studiował filologię klasyczną, literaturę, historię polski, językoznawstwo i filozofię - wymieniał prof. Andrzej Notkowski.

Nauczyciel

Po studiach na uniwersytecie berlińskim Cegielski zatrudnił się w Poznaniu jako nauczyciel. - Zetknął się z doktorem Karolem Marcinkowskim, od którego przejął program pracy organicznej - wyjaśniał historyk. - Sprzeciwiał się jednocześnie wszelakim poczynaniom konspiracyjnym. W 1846 roku władze pruskie wykryły patriotyczno-niepodległościowy spisek Ludwika Mierosławskiego. Cegielskiemu nakazano przeprowadzenie kontroli w mieszkaniach uczniów  liceum, w którym uczył.

REKLAMA

Cegielski zdecydowanie się temu sprzeciwił. Uważał go za czyn niegodny nauczyciela i Polaka. Za tę decyzję został wyrzucony z pracy.

Przemysłowiec

Kariera Cegielskiego - przemysłowca rozpoczęła się skromnie, od małego sklepiku z narzędziami rolniczymi w Hotelu Bazar. Zarobione pieniądze zainwestował w kupno maszyn i otwarcie małej fabryki maszyn rolniczych. W roku 1859 fabryka zatrudniała już ponad 400 robotników. Maszyny i narzędzia Cegielskiego zyskały dużą renomę i przyczyniły się do modernizacji rolnictwa w Wielkopolsce.

Redaktor

Humanistyczna natura obudziła się w nim ponownie w marcu roku 1848, kiedy założył pierwszy polski, niezależny dziennik - "Gazetę Polską". Był też jej redaktorem.

REKLAMA

- Z kupieckim realizmem zareagował na jedną ze zdobyczy Wiosny Ludów w Niemczech, a mianowicie na wolność słowa - przybliżył okoliczności powstania gazety prof. Andrzej Notkowski.


Posłuchaj

Sylwetka Hipolita Cegielskiego w audycji "Kronika niezwykłych Polaków" Wojciecha Dmochowskiego z udziałem prof. Andrzeja Notkowskiego. (PR, 1.08.2002) 6:16
+
Dodaj do playlisty

 

Mimo, że "Gazeta Polska" wydawana była tylko przez dwa lata, to odegrała ona znaczącą rolę w podtrzymywaniu świadomości narodowej wśród Wielkopolan.

bm

REKLAMA

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej