Tropem Wilczym. Uczcić pamięć Żołnierzy Wyklętych

Posłuchaj

Operacje Urzędu Bezpieczeństwa a potem Służby Bezpieczeństwa wobec Józefa Franczaka - wypowiedź Sławomira Poleszaka, historyka IPN. (Archiwum PR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Wspólnym elementem we wszystkich miastach będzie bieg na dystansie 1963 metrów. Dystans nawiązuje do daty śmierci ostatniego Żołnierza Wyklętego. Józef Franczak "Lalek” zginął w walce zastrzelony podczas obławy w Majdanie Kozic Górnych w woj. lubelskim 21 października 1963 roku. Zorganizowana będzie też zbiórka publiczna na budowę szkoły z polskim językiem nauczania w Łanowicach (dawne województwo lwowskie) im. płk. Franciszka Niepokólczyckiego (Prezesa II Zarządu WiN).

Pozostałe dystanse Fundacja Wolność i Demokracja pozostawia fakultatywnie do wyboru miastom partnerskim. Każdy z lokalnych organizatorów może też uzupełnić scenariusz o dodatkowe wydarzenia i atrakcje. W Warszawie przygotowano też dla biegaczy trasy o długości 5 i 10 km. Oprócz biegów będą odbywały się inscenizacje  historyczne oraz rodzinna gra miejska, które mają na celu popularyzację wiedzy na temat polskiego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego działającego w latach 1944 – 1963 w obrębie przedwojennych granic RP. Na miejscu będzie można zjeść ciepły posiłek z kuchni polowej. Szczegółowy plan wydarzenia w danym mieście można sprawdzić na stronie biegu .

Organizator projektu planuje przygotować około 10 tys. pakietów startowych. W skład pakietu startowego wchodzić będzie koszulka z podobizną jednego z pięciu żołnierzy wyklętych oraz biuletyn informacyjno - historyczny przygotowany wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej. Dla każdego biegacza przewidziany jest również medal pamiątkowy.

Jednym z Ambasadorów akcji jest znany dziennikarz Przemysław Babiarz , dla którego data 1963 – nie jest przypadkowa. W tym roku bowiem się urodził. Teraz zaprasza wszystkich, by poprzez uczestnictwo w biegu oddali hołd antykomunistycznym bohaterom.

- Robi się z tego swoista sztafeta pokoleń. Każdy może przebiec ten dystans, a biorą pod uwagę, że biegi są w całej Polsce (…) to każdy może na nie łatwo dojechać. Zachęcam zatem, bo warto oddać cześć tym, którzy byli wierni do końca – podkreślił Przemysław Babiarz.

Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych >>>

Data biegu nie jest przypadkowa. W 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym – Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jest to święto, honorujące i upamiętniające żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego działającego w latach 1944 – 1963 w obrębie przedwojennych granic RP. 1 marca 1951 roku w warszawskim więzieniu na Mokotowie  wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.

Żołnierze Wyklęci to ci, którzy nie uznali końca II wojny i z bronią w ręku wystąpili przeciw drugiemu – obok nazizmu – zaborczemu totalitaryzmowi. Stanęli nie tylko przeciw potężnym siłom nowego agresora, lecz także wobec jego gigantycznej, bezwzględnej propagandy. W PRL określano ich mianem faszystów i pospolitych bandytów. Zostali pozbawieni wszelkich praw, tropieni po lasach, więzieni, mordowani w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa oraz Informacji Wojskowej. Straconych  chowano w bezimiennych grobach, do dzisiaj niezidentyfikowanych. Szacuje się, że w okresie największej aktywności w podziemiu działało nawet 200 tys. ludzi - w tym ok. 20 tys. w oddziałach partyzanckich.

IAR/IPN/tropemwilczym/fc