Druzgocący raport NIK: aparat skarbowy nieskuteczny wobec firm transferujących dochody z Polski

W środę w Sejmie podczas posiedzenia Komisji do spraw kontroli państwowej przedstawiona została informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli nadzoru organów podatkowych i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego.

NIK kontrolą objął urzędy centralne i wyspecjalizowane urzędy skarbowe

"Skontrolowano 12 podmiotów, w tym ministerstwo finansów, Rządowe Centrum Legislacji, pięć z dwudziestu wyspecjalizowanych urzędów skarbowych oraz pięć z 16 urzędów skarbowych w takich województwach jak Warszawa, Poznań, Wrocław, Katowice i Kraków.

NIK skontrolował skuteczność zapobiegania wywożenia poza Polskę dochodów firm zagranicznych

W tych pięciu województwach, według Głównego Urzędu Statystycznego, ulokowało się ponad 81 proc. całości inwestycji zagranicznych w Polsce. Kontrola obejmowała okres od 1 stycznia 2012 r. do połowy ubiegłego roku. Celem kontroli była ocena zapobiegania przez aparat skarbowy nielegalnemu transferowi dochodów przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego oraz wykonywania przez ministra finansów nadzoru w tej materii" - powiedział Stanisław Jarosz, dyrektor departamentu budżetu i finansów NIK.

NIK: urzędy nie były skuteczne w zapobieganiu transferowania dochodów poza polski system podatkowy

Dodał, że sprawdzone przez NIK urzędy kontroli skarbowej oraz urzędy skarbowe nie przeprowadzały - w ocenie NIK - wystarczających i skutecznych działań, które zapobiegłyby uchylaniu się od opodatkowania przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego poprzez transferowanie dochodów poza polski system podatkowy.

Organy podatkowe nie były przygotowane do takich kontroli

"NIK podczas kontroli stwierdziła, że organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej nie były należycie przygotowane do prowadzenia kontroli prawidłowości rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego. Przeprowadzono, w naszej ocenie, jedynie nieliczne kontrole weryfikujące legalności transferu dochodów przez podmioty gospodarcze" - powiedział.

NIK: kontroli za mało, bez odpowiednich narzędzi porównujących przepływ kapitałów

Jak dodał, niewielka liczba kontroli wynikała głównie z tego, że urzędy kontroli skarbowej i urzędy skarbowe przy planowaniu kontroli koncentrowały się - zgodnie z zaleceniami ministra finansów - na zwalczaniu nieprawidłowości w podatku od towarów i usług. "Inne przyczyny niewystarczających działań w tym zakresie to takie sytuacje: brak systemowych narzędzi umożliwiających typowanie do kontroli podmiotów powiązanych kapitałowo i osobowo, brak lub ograniczonych dostęp do baz danych porównawczych, umożliwiających ocenę, czy ceny stosowane w transakcjach między podmiotami powiązanymi odbiegają od wartości rynkowych" - powiedział.

NIK: nieprzygotowani do kontroli pracownicy i za mało czasu na rozpoznanie skomplikowanych spraw

Wśród kolejnych przyczyn wymienił niewystarczające przygotowanie pracowników do badania trudnych merytorycznie zagadnień. "Jeszcze inna - ograniczenia czasowe dla kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorców. Przy dużych podmiotach mówimy tu o limicie 48 dni, wynikających z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Ten czynnik jest również wskazywany jako niewystraczający do badania tak skomplikowanej materii" - zaznaczył.

NIK zaleca wzięcie pod lupę firm stosujących „agresywne planowanie podatkowe” służące transferowi dochodów z Polski

Jak podsumował, w ocenie NIK minister finansów powinien stworzyć w ministerstwie i jednostkach podległych - głównie w urzędach kontroli skarbowej i wyspecjalizowanych urzędach skarbowych - centralę oraz pion zajmujący się wyłącznie praktykami "agresywnego planowania podatkowego", mającego na celu transfer dochodów z Polski.

 "Niezbędne jest zintensyfikowanie działań wobec podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego, w których zidentyfikowane zostało wysokie ryzyko wystąpienia nieprawidłowości oraz przygotowanie organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej do monitorowania oraz kontroli rozliczeń podatku dochodowego przez podmioty działające w skali międzynarodowej" - powiedział.

Dodał, że powinien również zostać rozszerzony zakres informacji przekazywanych do organów podatkowych przez największych przedsiębiorców na temat transakcji z podmiotami zagranicznymi. Zaznaczył, że należy również podjąć działania legislacyjne, by uszczelnić polski system podatkowy.

REKLAMA

PAP, jk