Lin Biao - zagadkowa śmierć zastępcy Mao
Lista osiągnięć Lin Biao jest imponująca: brał udział w Długim Marszu, był pierwszym dowódcą chińskim, który pokonał Japończyków w wojnie 1938 roku, najmłodszym z pięciu pierwszych marszałków komunistycznych Chin i pierwszym dowódcą "ochotników" z Państwa Środka podczas wojny w Korei.
2017-09-13, 06:00
Posłuchaj
13 września 1973 w katastrofie lotniczej w Mongolii zginął Lin Biao, druga po Mao Zedongu osoba w Chinach. Według oficjalnej wersji wydarzeń miał uciekać do ZSRR po nieudanym spisku na życie Mao. W tej historii jest jednak więcej pytań niż odpowiedzi.
Utalentowany i opromieniony zwycięstwami wojskowy piął się bez trudu po szczeblach władzy i już w 1958 roku został wiceprzewodniczącym Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin, zaś rok później objął funkcję wicepremiera i ministra obrony.
- On przygotowywał armię do rewolucji kulturalnej, on był autorem wstępu "Czerwonej książeczki" i postulował studiowanie idei Mao - wyliczał dyplomata Jan Rowiński, gość audycji Piotra Lignara z cyklu "Nie do końca wyjaśnione".
Rewolucja kulturalna miała przywrócić realną władzę Mao Zedongowi, odsuniętemu na boczny tor po klęsce polityki wielkiego skoku. Utopijny projekt industrializacji Chin przy pomocy niewykwalifikowanych robotników chłopskiego pochodzenia doprowadził kraj do zapaści, a samego Mao pozbawił wpływu na wydarzenia w kraju.
REKLAMA
Dzięki wojsku i umiejętnemu podsycaniu nastrojów rewolucyjnych przez Lin Biao, zwolennikom Mao udało się przeprowadzić rewolucję, która zmieniła nie tyko kulturę, ale i strukturę społeczną Chin. Po powrocie do władzy, Mao miał się za co odwdzięczyć marszałkowi.
- W kwietniu 1969 roku po raz pierwszy w statucie Komunistycznej Partii Chin znajduje się rozdział, który mówi o Lin Biao jako zastępcy i następcy Mao. Armia przejęła 52 proc. miejsc w Komitecie Centralnym, a w organach prowincjonalnych stałych komitetów rewolucyjnych 70 proc. stanowili wojskowi – mówił Jan Rowiński.
Z czasem pozycja Lin Biao stała się niezwykle silna. Tak silna, że wręcz niebezpieczna. Był tego świadomy Mao, który obawiał się wojskowego przewrotu. Te obawy podzielali decydenci z administracji cywilnej. Na szczytach władzy komunistycznej narodził się polityczny sojusz, którego celem było odsunięcie marszałka od władzy. Zmuszanie najbliższych współpracowników Lin Biao do składania samokrytyki, zmiany układu sił w Komisji Wojskowej KC i Pekińskim Okręgu Wojskowym - za pomocą takich środków Mao osłabiał pozycję swojego zastępcy. Grunt zaczął osuwać się spod stóp marszałka. Z urzędów zaczęły znikać jego portrety. W końcu zniknął on sam.
Chińczycy usłyszeli o nim ponownie dopiero przy okazji katastrofy lotniczej. Czy marszałek planował zamach na życie Mao? Czy faktycznie zginął na pokładzie rozbitego na mongolskim stepie samolotu? Na te pytania odpowiedział Jan Rowiński. Posłuchaj audycji.
REKLAMA
REKLAMA