Paweł Wąs o Stanisławie Sojczyńskim ps. Warszyc: podjął walkę z czerwonym terrorem

19 lutego 1947 r. rozstrzelany został kpt. Stanisław Sojczyński "Warszyc", uczestnik wojny obronnej Polski w 1939 r., zastępca komendanta Obwodu Radomsko Armii Krajowej i szef tamtejszego Kedywu, twórca niepodległościowej organizacji Konspiracyjne Wojsko Polskie.

W czasie wojny odział dowodzony przez Stanisława Sojczyńskiego przeprowadził w sierpniu 1943 r. spektakularną akcję uwolnienia z więzienia w Radomsku 50 osób.

"Warszyc" brał udział także w najgłośniejszej akcji zbrojnej przeprowadzonej przez żołnierzy KWP - zajęciu na kilka godzin Radomska, skąd uwolniono cześć żołnierzy Armii Krajowej przetrzymywanych przez tamtejsze Biuro Bezpieczeństwa Publicznego.  

Paweł Wąs przypominał, że aresztowanie Stanisława Sojczyńskiego spowodowane było zdradą jednego z podkomendnych kapitana, który należał do ścisłego grona współpracowników, a który dał się złamać bezpiece. - Sojczyński podczas zatrzymania zachowywał się bardzo spokojnie, był przekonany, że są to funkcjonariusze z miejskiego urzędu bezpieczeństwa publicznego w Częstochowie, gdzie kilku z nich, łączne z szefem urzędu, było na usługach Konspiracyjnego Wojska Polskiego.  "Warszyc" nie spodziewał się, że został zdradzony - mówił historyk wspominając postać kpt. Sojczyńskiego, który jego zdaniem "postanowił w bezkompromisowy sposób podjąć walkę z czerwonym terrorem, który zalewał ziemie polskie".

Posłuchaj

Paweł Wąs o postaci Stanisława Sojczyńskiego "Warszyca" ("Temat dnia/Gość PR24") 9:24

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

• Rocznica "Procesu Szesnastu". Prof. Marek Kornat: spektakl urządzony przez Stalina

Sojczyński wpadł w ręce bezpieki w Częstochowie 27 czerwca 1946 r. na skutek zdrady Henryka Brzózki "Niutka". Proces "Warszyca" i jego podkomendnych odbył się przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi w dniach 9-14 grudnia 1946 r. Prasa lokalna szczegółowo informowała o jego przebiegu, obrzucając przy okazji komendanta KWP i jego żołnierzy wyzwiskami: "krwawy watażka", "bandyta", "krwawe zbiry". Sojczyński wziął odpowiedzialność za wszystkie działania KWP, które znalazły odzwierciedlenie w rozkazach i meldunkach organizacji. Wyrok został wydany 17 grudnia 1946 r. Ośmiu oskarżonych (Sojczyński, Błasiak, Glapiński, Knop, Ciesielski, Żelanowski, Bartolik i Bobrowski) zostało skazanych na karę śmierci, a czterech na kary pozbawienia wolności. Kpt. S. Sojczyńskiego i jego 5 podwładnych stracono 19 lutego 1947 r. w Łodzi.

* * *

Audycja: Temat dnia / Gość PR24

Prowadzący: Tadeusz Płużański

Gość: Paweł Wąs

Data emisji: 02.07.2022

Godzina emisji: 17.49

PR24/ka