Korona Królów. Aleksandra Olgierdówna - ulubiona siostra Władysława Jagiełły

W najnowszych odcinkach serialu "Korona królów: Jagiellonowie" Władysław Jagiełło (w tej roli Sebastian Skoczeń) zabiera swoją żonę Annę Cylejską (wciela się w nią Milena Staszuk) do Wilna. Tutaj królowa ma szansę poznać rodzinę monarchy. Władczyni jest zazdrosna o wyjątkowo bliską relację męża z jedną z jego sióstr – Aleksandrą (gra ją Agnieszka Wagner). W przekazach źródłowych nie zachowały się informacje na temat relacji między królową i księżną mazowiecką, ale prawdą jest, że Aleksandra była szczególnie lubiana przez swojego brata.

Młodsza od Władysława o około 6 lub 16 lat (daty urodzin obojga są mocno dyskusyjne) Aleksandra cieszyła się względami brata. Za każdym razem księżna powracała z pobytu na królewskim dworze bogatsza o cenne podarunki od brata. Od lutego do maja 1394 wręczył jej upominki o wartości 130 grzywien, co odpowiadało około 2,5 kg złota. Dla porównania warto zaznaczyć, że królowa Jadwiga przekazała w testamencie na odnowienie Akademii Krakowskiej 10 kg złota o wartości 550 grzywien.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez KoronaKrólów.JagiellonowieTVP (@koronakrolowjagiellonowietvp)

Czytaj także: 

• Korona królów. Jagiełło, Krzyżacy i konflikt o ziemię dobrzyńską 
• Korona królów. Jagiełło, Witold i Krzyżacy w geopolitycznym tyglu
• Korona królów. Czy Jagiełło i Krzyżacy grali w szachy? 
• Korona królów. Kim była Anna Cylejska, druga żona Władysława Jagiełły?

Aleksandra Mazowiecka

Aleksandrze Jagiełło powierzył ważną rolę w swoich geopolitycznych planach. Wydał siostrę za Siemowita IV, księcia mazowieckiego. Mazowsze było jednym z newralgicznych punktów na ówczesnej międzynarodowej szachownicy. Przede wszystkim - jako ziemia wbita klinem między domeny Jagiełły, będącego już wówczas wielkim księciem litewskim i królem Polski. Księstwo mazowieckie, powstałe w wyniku podziału Polski pomiędzy synów Bolesława Krzywoustego, było na przełomie XIV i XV wieku lennem Polski. Dzieje relacji między Płockiem (stolicą Mazowsza) i Krakowem należały jednak do skomplikowanych: książęta mazowieccy lawirowali między sojuszami z Polską, Krzyżakami i władcami Czech.

Na dodatek po śmierci Ludwika Andegaweńskiego władca zachodniej części Mazowsza (wschód dzierżył jego brat Janusz) Siemowit IV był brany pod uwagę jako kandydat do ręki Jadwigi Andegaweńskiej i przyszły król Polski. Książę interweniował w Polsce, licząc na zdobycie korony, jednak ostatecznie poniósł porażkę. Małopolscy panowie obawiali się wzrostu znaczenia popierających Piasta Wielkopolan, a ponadto liczyli już wówczas na sojusz z Litwą. Królem został Jagiełło.

Czytaj także: 

• Korona królów. Na czym polegało odnowienie Uniwersytetu Jagiellońskiego?
• Korona królów. Czy żona księcia Witolda spiskowała z Krzyżakami?
• Korona królów. Kim był Świdrygiełło, niepokorny brat Jagiełły?

I właśnie tutaj pojawia się Aleksandra. Zawarte w 1387 roku małżeństwo siostry króla Polski i wielkiego księcia litewskiego z piastowskim księciem instalowało na dworze w Płocku najbardziej zaufaną osobę z otoczenia Jagiełły. W dużej mierze dzięki jej staraniom stosunki polsko-mazowiecko-krzyżackie układały się po myśli jej brata: książę wziął udział w wielkiej wojnie z zakonem krzyżackim po stronie polskiej.

Myślała o koronie?

Małżeństwo Aleksandry i Siemowita miało też rozbrajać ambicje księcia mazowieckiego dotyczące korony polskiej. A może tylko odwlekać je w czasie? Dzieci zrodzone ze związku siostry króla Polski i wielkiego księcia litewskiego oraz potomka Piastów mogły w przyszłości sięgnąć po koronę. Być może taki plan przyświecał Aleksandrze, która ponoć przekonała dwukrotnie owdowiałego – po Jadwidze Andegaweńskiej i Annie Cylejskiej – Jagiełłę do małżeństwa z jedyną prawdziwą miłością jego życia, Elżbietą Granowską.

- Być może to ona podsunęła Elżbietę Jagielle. Granowska była już wówczas niemłoda i szanse na spłodzenie potomka były niewielkie. Aleksandra mogła myśleć wówczas o zapewnieniu swojemu synowi zrodzonemu ze związku z Piastem polskiej korony poprzez ożenek z córką Jagiełły - Jadwigą – wskazywała Małgorzata Żaryn w audycji z cyklu "Polki".

Posłuchaj

Elżbieta Granowska - audycja Magdaleny Merty i Małgorzaty Żaryn z cyklu "Polki" (PR, 20.08.2022) 21:31

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

• Korona królów. Elżbieta Granowska - trzecia żona i jedyna miłość Jagiełły
• Korona królów. Kim był Zyndram z Maszkowic - bohater bitwy pod Grunwaldem?
• Korona królów. Dlaczego Jagiełło i Krzyżacy starali się o przychylność papieża?
• Korona królów. Gorączka relikwii w średniowieczu

Siemowit i Aleksandra doczekali się licznego potomstwa. Mieli pięciu synów i siedem córek. Władysław Jagiełło roztoczył opiekę nad dziećmi ulubionej siostry. Zapewnił im pomyślny ożenek. Władysław do końca życia dbał też o siostrę – wspierał ją, gdy popadła w konflikt z własnymi synami dotyczący uposażenia owdowiałej już księżnej mazowieckiej.

Aleksandra zmarła 19 czerwca 1434, przeżywszy swojego ulubionego brata o niespełna trzy tygodnie.

bm