Nowe wytyczne dla lekarzy dotyczące aborcji. Czy zwiększą szansę na legalny zabieg?
- Nowe wytyczne ministerstwa zdrowia dotyczące oceny stanu psychicznego pacjentki, która decyduje się na legalną aborcję, są krokiem w dobrym kierunku, na które czekały kobiety - powiedziała adwokatka, dr Sabrina Mana-Walasek, Stała Doradczyni Komisji ds. rozpatrzenia projektów aborcyjnych, prawniczka Pro Abo w audycji "Temat dnia" w Polskim Radiu 24.
Ministerstwo zdrowia opublikowało wytyczne w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży. . Foto: didesign021/Shutterstock.com
Ministerstwo zdrowia opublikowało wytyczne w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży. Wykładnia jest skierowana są do dyrektorów szpitali, ordynatorów i kierowników oddziałów.
Wcześniej na wspólnej konferencji prasowej premier Donald Tusk, minister zdrowia Izabela Leszczyna i minister sprawiedliwości Adam Bodnar ogłosili te zmiany.
Co się zmieniło ?
W wytycznych przypomniano, że są dwie przesłanki, które dopuszczają przerywanie ciąży: jeżeli ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej oraz zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego. Według minister zdrowia wytyczne jasno określają, że ustawa nie wskazuje, iż zagrożenie życia lub zdrowia musi być nagłe bądź bezpośrednie.
Z ustawy też wynika, że wystarczy orzeczenie od jednego lekarza o zaistnieniu przesłanki do terminacji ciąży. Jeśli w podmiocie leczniczym będzie wymagana druga opinia lub konsylium, to może to być podstawa do nałożenia kary na podmiot leczniczy. NFZ może też nałożyć karę do 2 procent kontraktu, ma też prawo rozwiązać kontrakt z placówką. Również Rzecznik Praw Pacjenta może w takim przypadku nałożyć na podmiot leczniczy karę do 500 tys. złotych.
REKLAMA
Wciąż dominują przepisy z roku 1993
- Jesteśmy na etapie krążenia wokół przepisów z roku 1993, czyli, że nie wiele się w tej sprawie zmieniło, choć słyszymy o nowych wytycznych lekarzy i dla prokuratora generalnego - mówiła ekspertka.
Przypomniała, że wytyczne resortu zdrowia mówiły o tym, że pojęcie zagrożenia zdrowia kobiety jest rozumiane szerzej niż do tej pory. Chodzi o zagrożenie zdrowia: psychicznego i fizycznego, choć czym ono jest wciąż brakuje jasnej definicji w obecnych przepisach prawa. Ale to pojęcie jest zapisane w konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). A tam pojawia się sformułowanie "dobrostan", co także odnosi się do innych przepisów o zdrowiu obowiązujących w naszym kraju.
- Zagrożenie zdrowia psychicznego i fizycznego jest trudne do oceny, ale nie jest ono niemożliwa. Bo w medycynie i psychiatrii mamy obowiązujące wytyczne w jaki sposób diagnozować zagrożenia związane ze stanem zdrowiem psychicznym i fizycznym. Ocena stanu psychicznego wymaga zastosowania innych metod - mówiła ekspertka.
Zwróciła też uwagę, że obawy o to że obawy, że takie zaświadczenia o stanie zdrowia psychicznego, mogą być wykorzystane do aborcji za wszelką cenę, uznała za mało prawdopodobne. Dlatego jej zdaniem trzeba mieć więcej zaufania do instytucji państwa polskiego, bo tylko w określonych ramach prawa, lekarz psychiatra może wydać zaświadczenie, że zgadza się na legalną aborcję.
- Trudno mi sobie wyobrazić taką sytuację, że lekarz będzie chciał się sam wystawić na jakieś ryzyko przekroczenia uprawnień. Mam w tym względzie duże zaufanie do pacjentek i lekarzy. Ale kwestia zdrowia psychicznego w kontekście dostępu do legalnej aborcji, była do tej pory nie akceptowane i tutaj widzę duży postęp, przez wprowadzenie wytycznych resortu zdrowia - stwierdziła adwokatka, dr Sabrina Mana-Walasek.
Wiele zależy od decyzji lekarza
Ale wyjaśniła, że lekarze są w bardzo trudnej sytuacji, bo wyrok Trybunału Konstytucyjnego z roku 2020 w sprawie aborcji przewiduje kary za dokonanie aborcji z naruszeniem ustawy. W tej sytuacji to sami lekarze muszą podejmować decyzję, co robić. Czy chronić zdrowie kobiety, czy tez wystawić się na prawne konsekwencje wynikające z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. W praktyce lekarskiej widać było odejście od dokonywania aborcji, nawet z uwagi na takie przesłanki jak uszkodzenie płodu.
- Nowe wytyczne resortu zdrowia odnoszące się do stanu zdrowia psychicznego pacjentki mają o tyle znaczenie, że do tej pory koncentrowano się tylko na stanie zdrowia płodu,ale nie zwracano uwagę, jak te wady wpływają na stan psychiczny kobiety, dlatego te zmiany wytycznych były konieczne - wyjaśniła adwokatka, dr Sabrina Mana-Walasek.
Posłuchaj
adw. dr Sabrina Mana-Walasek, Stała Doradczyni Komisji ds. rozpatrzenia projektów aborcyjnych, Prawniczki Pro Abo gościem Polskiego Radia 24 ("Temat dnia") 18:00
Dodaj do playlisty
****
Audycja:Temat dnia Prowadzący: Małgorzata Żochowska Gość: dr Sabrina Mana-Walasek (adwokatka Stała Doradczyni Komisji ds. rozpatrzenia projektów aborcyjnych, prawniczka Pro Abo) Data emisji: 02.09.2024 Godzina emisji: 9.08
