Tajny projekt Kremla za wyprane miliony dolarów. Tak chcieli ingerować w amerykańskie wybory

Stany Zjednoczone namierzyły i rozpracowały tajny projekt, przez który Rosja miała wpływać na opinię publiczną w USA, zwłaszcza wybory prezydenckie 2024 roku i stosunek Amerykanów do Ukrainy. Rosjanie chcieli uderzyć w Amerykanów, wykorzystując to, co stanowi o sile społeczeństwa: wolność słowa, wolność wymiany poglądów w debacie publicznej.

Przedsięwzięcie kontrolował Kreml, współpracowały przy nim Federalna Służba Bezpieczeństwa i pracownicy mediów państwowych, rosyjskiego nadawcy publicznego RT (dawniej: Russia Today). Chodziło przede wszystkim o budowanie podziałów, podsycanie sporów, polaryzowanie opinii publicznej w Stanach Zjednoczonych. Imano się rozmaitych tematów rozpalających debatę publiczną, i nie tylko związanych z Rosją - na przykład inflacji, migracji.  

W związku z wykryciem projektu Moskwy departament skarbu USA nałożył sankcje na dziesięć osób i dwie organizacje. Z kolei departament sprawiedliwości przedstawił dwóm osobom akt oskarżenia. Co znamienne: oskarżeni to pracownicy rosyjskiego medialnego koncernu RT. Ten też koncern, którego redaktor naczelną jest Margarita Simonian, przelewał miliony dolarów na potrzeby tego "projektu".

W efekcie między listopadem zeszłego roku a sierpniem 2024 roku, miliony Amerykanów nieświadomie oglądały treści rosyjskie, stając się celami wojny informacyjnej i psychologicznej.

REKLAMA

Prokurator generalny Merrick B. Garland nie miał wątpliwości, że celem Rosjan było tworzenie i rozprowadzenie treści zgodnych z interesem rosyjskiego rządu w amerykańskim społeczeństwie. Do tego fakt, że autorem komunikatów był Kreml, był ukryty przed odbiorcami. Zastępca prokuratora generalnego USA Lisa Monaco komentowała, że udało się "ujawnić ukrytą rękę przeciwnika, który pociąga za sznurki zza kurtyny". A dyrektor FBI Christopher A. Wray wskazał, że tego rodzaju potajemne sianie podziałów przez Rosję to "atak na amerykańską demokrację".

• Kto stoi za nową taktyką GRU w Europie? Z ich powodu dzieją się tu ciągle dziwne rzeczy

Departament Sprawiedliwości oświadczył stanowczo, że "nie będzie tolerował prób autorytarnego reżimu, aby wykorzystać wolną wymianę myśli (w USA) w celu tajnego promowania własnych działań propagandowych".

 

REKLAMA

Tajna firma i złożony plan

Akt oskarżenia w USA wystawiono przeciwko dwojgu obywatelom Rosji. To 31-letni Kostiantyn Kałasznikow i 27-letnia Elena Afanasjewa. Zarzuty formalnie dotyczą m.in. złamania ustawy o rejestracji agentów zagranicznych (FARA) i spisku w celu prania brudnych pieniędzy. Grozi im za to odpowiednio do pięciu i 20 lat więzienia.

Rosja zamierzała wpływać na amerykańską opinię publiczną, wykorzystując utworzoną w tajemnicy specjalną firmę, która miała tworzyć treści na terytorium USA.  Działająca w Tennesee firma US Company-1 publikowała filmy w języku angielskim w różnych mediach społecznościowych - takich jak X, TikTok, YouTube, Instagram. Od listopada 2023 roku upubliczniła 2000 wideo, które tylko na YouTube miały 16 milionów wyświetleń.

Dwoje pracowników RT Kostiantyn Kałasznikow i Elena Afanasjewa, używało fałszywych nazwisk, by namawiać innych do współpracy. Korzystało z sieci firm wydmuszek, tworzonych dla zatarcia śladów i "wyprania" pieniędzy płynących od koncernu RT.  

REKLAMA

Ustalono, że w ciągu 10 miesięcy między październikiem a sierpniem rosyjski nadawca państwowy RT wysłał do US-Company-1 przelewy o wartości 9,7 mln dolarów. Przelewy przychodziły od fikcyjnych firm, z Turcji, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Mauritiusa i opisywano je np. jako zapłatę za sprzęt elektroniczny. Na przykład 318 tysięcy dolarów zawierał przelew opisany jako zapłata za zakup i-phone’ów.

Sankcje USA

Oprócz Margarity Simonian, redaktor naczelnej RT, sankcjami departamentu stanu zostali objęci jej zastępcy Jelizawieta Brodskaja i Anton Anisimow. Simonian określono jako kluczową postać w procederze. Jak ustaliły amerykańskie władze, pracujący w mediach kremlowskich na wysokim stanowisku Anisimow, jest jednocześnie funkcjonariuszem FSB.

Inni, którzy wraz z nimi wpadli na czarną listę, to dyrektor ds. programów anglojęzycznych Andrej Kijaszko. Są na niej także dwie osoby objęte aktem oskarżenia: czyli szef projektów cyfrowych Konstantin Kałasznikow i jego pracowniczka Jelena Afanasjewa.

Jak twierdzi Christo Grozew z portalu Bellingcat, jeden z oskarżonych w sprawie, Konstantyn Kałasznikow, był synem jednego z wicemerów Doniecka, który zdradził Ukrainę i stanął po stronie Rosjan w 2014 roku. Kałasznikow miał ukraiński paszport i wykorzystywał go do podróży po Europie.

REKLAMA

Do listy sankcji dopisano też szefa grupy hakerskiej Aleksieja Garaszenkę, Aleksandra Nieżencewa i Anastazję Jermoszkinę.

Oprócz tego Departament Stanu uznał koncern Rossija Siegodnia, oraz zależne od niego spółki RIA Novosti, RT, TV-Novosti, Ruptly i Sputnik za tzw. misje zagraniczne. Oznacza to, że będą one musiały ujawnić majątki, które posiadają na terenie Stanów Zjednoczonych.

USA wezwały także do ujawniania informacji o planach wpływania na wybory w tym kraju. W tym kontekście władze USA wskazały w szczególności organizację RaHDit - Russian Angry Hackers Did It - za informację na temat tej grupy oferowana jest nagroda w wysokości do 10 mln dolarów, w ramach programu Reward for Justice. Grupa RaHDiT jest powiązana z FSB - i kieruje nią objęty sankcjami, wspomniany już wyżej, oficer FSB Aleksiej Garaszczenko.

REKLAMA

media.zona;home.treasury.gov; state.gov; home.justice.gov /agkm

***

Rosja aktywnie wykorzystuje propagandę i dezinformację jako element swojej wojny hybrydowej, nie tylko w Ukrainie, ale także na arenie międzynarodowej. Główne cele tych działań to podważanie zaufania publicznego, manipulacja danymi oraz wzmacnianie fałszywych narracji, które mają usprawiedliwiać działania wojenne i odwracać uwagę od rzeczywistych strat oraz zbrodni popełnianych w trakcie inwazji. Bądź czujny i weryfikuj informacje, korzystając z zaufanych źródeł oraz platform, które na bieżąco monitorują i obalają fałszywe wiadomości związane z wojną w Ukrainie.