Życie codzienne pod okupacją. "Polska krwawi, Polska walczy"

Jak żyło się pod okupacją? Pierwsza odpowiedź pełna będzie słów o bohaterstwie, heroizmie i poświęceniu. Jest jednak też druga twarz wojennej egzystencji, czyli codzienne życie milionów Polaków wypełnione chęcią przetrwania. Ale były też donosicielstwo i zwykły bandytyzm. W dodatku inne były realia okupacji sowieckiej. Odmiennie wyglądały realia Generalnej Guberni, a inaczej ziem wcielonych do Rzeszy. Okupanci inaczej też traktowali Polaków, Żydów czy Ukraińców.

Bohaterowie

Gość Polskiego Radia 24 podkreślił, że niemożliwe jest zrozumieć II wojnę światową tylko przez pryzmat wielkich bitew i ich dowódców, bo stanowi to tylko ułamek historii. - W Polsce zawsze było zapotrzebowanie na bohaterów. Nie odpowiadało ono jednak możliwościom ich wyłonienia. Trudno jest o bohatera. Gdy prowadziłem na ten temat badania, to prawie każdy chciał mi sprzedać opowieść o dziadku, który miał być tym kimś. Potem okazywało się, że co najwyżej okradał Niemców, co traktował jako czyn patriotyczny - powiedział prof. Andrzej Chwalba. 

Posłuchaj

Prof. Andrzej Chwalba gościem Krzysztofa Grzybowskiego (TurboHistoria) 44:53

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Mentalność  

Zdaniem prof. Chwalby nie sposób jest też zrozumieć współczesnych Polaków bez uwzględnienia wydarzeń z lat 1939-45. - Niektóre masowe zachowania przetrwały w mentalności. Nauczono się omijać prawo i postępować wbrew prawu. Jeszcze w latach 80. XX wieku badania wskazywały, że to przetrwało w ludziach. Władza była obca, należało żyć tak, aby jej nie dostrzegać. Postępować po swojemu - tłumaczył.  

- Ważne jest to, jak miliony próbowały uporać się z kataklizmem, którego ludzkość nie znała. To była wojna totalna. Ludzie musieli to oswoić i rozpoznać. Mentalnie nie byli do tego przygotowani - dodał.   

Jak wyglądało życie codzienne w okupowanej Polsce - na wsi, w małych miasteczkach i w metropoliach? Jak żyło się latem, a jak zimą? Jak cywile organizowali sobie żywność, odzież i opał?

Audycja: TurboHistoria
Prowadzący: Krzysztof Grzybowski
Gość: prof. Andrzej Chwalba (autor książki "Polska krwawi, Polska walczy")
Data emisji: 6.09.2024
Godzina emisji: 22.06

PR24

kmp