Już starożytni Grecy nosili ozdoby z bałtyckiego bursztynu

Kultura mykeńska

- Bursztyn jest tu obecny od samego początku kultury mykeńskiej- mówił prof. Janusz Czebreszuk, dyrektor Polskiego Instytutu Archeologicznego w Atenach. - Z bursztynem najpewniej przybyli tu najstarsi Grecy, to znaczy Mykeńczycy, pierwsi Grecy w epoce brązu.

Prof. Czebreszuk podkreślił, że Mykeńczycy przybyli z północy. - Z jakiej północy, tego nikt do końca nie wie. Najczęściej mówi się, że tą północą była Macedonia i Epir, te obszary, które są w granicach współczesnej Grecji - mówił.

Bursztyn jak część Słońca

Według badacza, bursztyn zapewne przybył do Hellady z wiązką znaczeń religijnych, które miał na północy.

- Już w neolicie w Europie Środkowej mamy zabytki w kształcie krążków z promienistymi zdobieniami, które jednoznacznie wskazują na Słońce. (...) Zapewne także bursztyn przybywa na południe jako surowiec solarny. A Słońce to moc, to jest najważniejsze ciało niebieskie, a więc to jest także ciało niebiańskie, to jest też niebo. I te wszystkie symbole razem zbierają się w jedną wiązkę, która powodowała, że był to tak ważny surowiec: on uosabiał tę moc - uważa prof. Czebreszuk.

REKLAMA

- Ten, kto miał bursztyn, kto miał bursztynowy naszyjnik, niejako miał jakąś część Słońca. Ci, którzy go mieli, a to były elity, bursztyn legitymizował, to znaczy uzasadniał ich pretensje do nadrzędnej pozycji w społeczeństwie - opowiadał profesor.

Sieć wymiany bursztynu

Badacze uważają, że sposobem na utrzymanie kontaktów między np. Grecją i mieszkańcami basenu Bałtyku, były głównie aranżowane śluby. Jak pokazują badania genetyczne, relacje te wynikały z faktu, że kobiety zamieszkiwały w nowym miejscu jako żony. - Ta sieć, która istniała wtedy w Europie, to była też sieć wymiany bursztynu. Surowiec krążył między elitami - wyjaśnił. 

Jak dodał profesor, najstarszy bursztyn mykeński został znaleziony w najbogatszych grobach. W grobach zarówno kobiet jak i mężczyzn były najczęściej naszyjniki, pektorały (biżuteria świecka lub religijna noszona na piersi), ale też ozdoby głowy i włosów.

***

REKLAMA

Badania nad bursztynem w Grecji prowadzi Polski Instytut Archeologiczny, który powstał przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.

PAP/im