TSUE: bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek

Powództwo przed polskim sądem wytoczyła zajmująca się windykacją spółka Lexitor, na którą konsument scedował swoje prawa wynikające z umowy o kredyt, zawartej z bankiem. Spółka twierdzi, że bank nie wykonał ciążącego na nim obowiązku informacyjnego wobec konsumenta przy zawieraniu umowy i domaga się od banku zapłaty kwoty odpowiadającej odsetkom oraz opłatom zapłaconym przez tego konsumenta.

Lexitor twierdzi w pozwie, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) została zawyżona. Zdaniem prawników spółki jeden z warunków umowy, branych pod uwagę przy obliczaniu tej stopy, powinien zostać uznany za nieuczciwy i z tego względu nie wiąże on konsumenta. W ocenie Lexitor umowa kredytu konsumenckiego nie określała jasno powodów i zasad zwiększenia opłat związanych z jej wykonaniem.

Pytania warszawskiego sądu do TSUE

Z pytaniami prejudycjalnymi do TSUE zwrócił się sąd rejonowy w Warszawie. Zapytał m.in., czy bank naruszył obowiązek informacyjny przewidziany w prawie UE i czy pozbawienie go prawa do odsetek i opłat jest zgodne z prawem Unii.

TSUE ocenił, że w przypadku niewykonania obowiązku informacyjnego bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek. "Może tak być nawet wtedy, gdy indywidualna waga naruszenia tego obowiązku i jego konsekwencje dla konsumenta będą się różnić w zależności od przypadku" - czytamy w komunikacie Trybunału.

Trybunał doszedł do wniosku, że naruszenia obowiązku informacyjnego nie stanowi samo w sobie "wskazanie w umowie kredytu RRSO, która okazuje się zawyżona ze względu na fakt, że niektóre warunki tej umowy zostały następnie uznane za nieuczciwe".

Sędziowie z Luksemburga podkreślili jednak, że umowa powinna opisywać w sposób jasny i zrozumiały warunki zmiany opłat związanych z jej wykonaniem. "Okoliczność, że w tym celu umowa opiera się na wskaźnikach, które dla konsumenta są trudne do zweryfikowania, może naruszać obowiązek informacyjny" - uznał TSUE. Jest tak wówczas, gdy przeciętny konsument nie może sprawdzić ani zaistnienia okoliczności uzasadniających tę zmianę, ani ich wpływu na te opłaty. W ten sposób może bowiem nie być w stanie zrozumieć zakresu swojego zobowiązania. TSUE podkreślił, że zadaniem sądu krajowego jest ustalenie, czy taka sytuacja występuje w toczącym się przed nim sporze.

Trybunał doszedł do wniosku, że jeżeli doszło do naruszenia obowiązku informacyjnego, to bank może zostać pozbawiony prawa do odsetek i kosztów. Taka sankcja, w ocenie sędziów z Luksemburga, będzie wówczas uzasadniona.

Oznacza to, że jeżeli polski sąd dojdzie do wniosku, że bank nie poinformował konsumenta prawidłowo o kosztach i opłatach, to może orzec w wyroku, że bankowi nie należą się odsetki od kredytu. 

TSUE nie rozpoznaje sporu krajowego, w którym spółka Lexitor sądzi się z niewskazanym w komunikatach bankiem. Ostateczny wyrok w tej sprawie wyda polski sąd.

Czytaj także: 

• Kredyty do poprawy, ma być prościej i bezpieczniej. Jest projekt ustawy
• Najdroższe kredyty w Europie. "Polskie banki jadą po bandzie"
• TSUE zdecydował w sprawie fikcyjnych promocji. Znana sieć na celowniku

Źródło: PAP/AM

REKLAMA