39 lat temu świat wstrzymał oddech. Reportaż "Chmura"
W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku doszło do jednej z największych katastrof nuklearnych w dziejach. Z reaktora jądrowego w Czarnobylu wydostała się radioaktywna chmura, która w kilka dni dotarła nad Europę. W audycji "Co jest na tej taśmie" archiwalny reportaż Jana Smyka "Chmura", a po nim rozmowa z Ernestem Staroniem i Karolem Łyskawińskim, eksperci z Państwowej Agencji Atomistyki.
2025-04-26, 23:05
39 lat temu ostatnie kwietniowe dni były gorące. Nikt nie wiedział o katastrofie w elektrowni. Polskie władze dopiero 28 kwietnia, dwa dni po wybuchu, dowiedziały się o awarii reaktora w Czarnobylu. Stacja monitoringu w Mikołajkach zarejestrowała dużą aktywność izotopów promieniotwórczych w powietrzu.
Posłuchaj
Katastrofa, której nie dało się ukryć
29 kwietnia Biuro Politycznego KC PZPR zadecydowało, że dzieciom z województw północno-wschodnich zostanie podany płyn Lugola. Pod aptekami i przychodniami ustawiły się nocne kolejki. Jednocześnie oficjalna propaganda próbowała bagatelizować problem.
Władze ZSRR początkowo zaprzeczały katastrofie, a następnie podawały skąpe i niemożliwe do zweryfikowania dane. Wywołało to w Europie spekulacje o tysiącach ofiar i śmiertelnym zagrożeniu dla mieszkańców Europy.
Po katastrofie w Czarnobylu zniszczony reaktor niezwłocznie zalano betonowym sarkofagiem, a pozostałe sukcesywnie wyłączano - ostatni w 2000 roku. Na obszarze 2,5 tys. km kwadratowych wyznaczono zamkniętą strefę buforową. W promieniu 10 km od elektrowni utworzono strefę "szczególnego zagrożenia", która do dziś jest zamknięta.
REKLAMA
Przesądziła polityka
Reportaż "Chmura" Jana Smyka z Radia Białystok to audycja z 1986 roku, dokumentująca na gorąco wydarzenia związane z awarią w elektrowni atomowej w Czarnobylu w ówczesnym ZSRR.
Reportaż zdobył w 1986 roku główną nagrodę w konkursie "Polska i świat". Został zakwalifikowany do międzynarodowego konkursu Prix Italia, jednak ze względów politycznych, m.in. wykorzystane przez autora reportażu nagrania stacji Wolna Europa i Głos Ameryki, audycja nie została wysłana na konkurs…
Po reportażu rozmowa z ekspertami z Państwowej Agencji Atomistyki, o plusach i minusach elektrowni atomowych, jak dziś zabezpiecza się takie elektrownie, żeby do takich katastrof nie dochodziło? W Czarnobylu ostatni reaktor wyłączono w grudniu 2000 roku jest tam dalej strefa wykluczenia i dalej stanowi zagrożenie.
- Światło śmierci. Nuklearne wypadki w cieniu Czarnobyla
- Anty-Czarnobyl. Co awaria w Three Mile Island mówi o bezpieczeństwie atomowym?
- Czarnobyl. Serial a rzeczywistość. Czy tak przebiegała katastrofa? Pytamy fizyka jądrowego
***
REKLAMA
Audycja: Co jest na tej taśmie?
Prowadząca: Dorota Boniecka-Górny
Goście: Ernest Staroń (naczelnik Wydziału Analiz Bezpieczeństwa w Departamencie Bezpieczeństwa Jądrowego PAA), Karol Łyskawiński (naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Spraw Obronnych w Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych PAA)
Data emisji: 27.04.2025
Godzina emisji: 22.06
Źródło: Polskie Radio 24/paw
REKLAMA