Problem z dostępem do lokalnej żywności. Paradoks w systemie
- System żywnościowy jest pełen paradoksów. W Polsce wyrzucamy ponad 130 kg jedzenia rocznie, a w skali świata aż 30 procent żywności jest marnowana. Z drugiej strony mamy utrudniony dostęp do żywności lokalnej, bo dostęp do produktów spożywczych został zglobalizowany - powiedziała w Polskim Radiu 24 dr Paulina Sobiesiak-Penszko z Instytutu Strategii Żywnościowych "Grunt".
2025-07-08, 20:00
Ponad 70 procent Polaków obawia się ograniczenia dostępności produktów spożywczych w najbliższych dziesięciu latach. Co trzeci ankietowany uważa, że nie jest w stanie zapewnić rodzinie żywności wysokiej jakości. Tak wynika z badań Instytutu Strategii Żywnościowych "Grunt". Dlatego pojawił się pomysł na kampanię "Polski talerz przyszłości", która ma edukować i informować o potrzebie stworzenia zrównoważonego i bezpiecznego systemu żywnościowego. Konsumenci zawsze mogą zgłosować swoim portfelem, wybierając żywność ekologiczną, lokalną, sezonową, wspierając w ten sposób małych producentów.
Posłuchaj
- Mamy największą trudność z dostępem do żywności lokalnej, do tego, co jest produkowane bardzo blisko nas, dlatego że system żywnościowy jest zglobalizowany, czyli mamy bardzo długie łańcuchy dostaw i kontrakty, które opierają się o jakąś przewidywalność, wielkoskalowość - powiedziała dr Paulina Sobiesiak-Penszko.
Jak zauważyła, w Polsce mamy przewagę małych i średnich gospodarstw, bo nawet 80 proc., ale te gospodarstwa są wypychane z rynku przez wielkoskalowych producentów.
- W kampanii "Polski talerz przyszłości" chcemy pokazać, że jeżeli nie będziemy wspierali tych lokalnych producentów, to wkrótce zabranie nam ich owoców i warzyw - wyjaśniała. Wskazała, że to trudna praca, rolnicy się starzeją i jest problem z zastępowalnością pokoleń w rolnictwie.
- Badania pokazują, że 42 proc. polskich gospodarstw wierzy, że ich gospodarstwo przetrwa następną dekadę. Co z pozostałymi? Widać, że jest tutaj bardzo duża niepewność i obawa o przyszłość - wskazała.
Ekspertka zwróciła uwagę, że lokalna żywność nie musi trafiać tylko do sklepów, ale też poprzez system zamówień publicznych może być dystrybuowana do przedszkoli czy szkół. Taka rynkowa stabilność, jak wskazał, pozwoli rolnikom spokojniej myśleć o rozwoju.
***
Audycja: Zmiana klimatu
Prowadząca: Marta Hoppe
Gość: dr Paulina Sobiesiak-Penszko (Instytut Strategii Żywnościowych "Grunt")
Data emisji: 8.07.2025
Godzina emisji: 19.06
Polskie Radio 24