Nowa opłata na paragonie. Tak zapłacimy kaucję za butelki

Najważniejsze informacje w skrócie:

• Nowy system kaucyjny startuje 1 października tego roku, obejmując butelki plastikowe, puszki metalowe, a docelowo również butelki szklane wielorazowego użytku
• Kaucja zostanie doliczona do ceny napoju jako osobna pozycja na paragonie przez wszystkie punkty sprzedaży, w tym restauracje i automaty, a do jej zwrotu nie będzie wymagany paragon
• Duże sklepy będą musiały przyjmować puste opakowania, zwracając należność, natomiast mniejsze placówki handlowe będą mogły to robić dobrowolnie

System kaucyjny. Jak opłata pojawi się w twoich wydatkach i na paragonach?

Od 1 października należność z tytułu kaucji za opakowanie zostanie automatycznie doliczona do wartości zakupionego produktu przez każdy punkt handlowy. Oznacza to, że niezależnie od tego, czy kupujemy napój w supermarkecie, w małym osiedlowym sklepie, w automacie vendingowym, czy nawet w restauracji oferującej posiłki na wynos, kaucja zawsze zostanie naliczona.

Kwota kaucji nie będzie stanowić integralnej części ceny napoju prezentowanej na półce sklepowej czy wyświetlaczu automatu. Będzie ona natomiast wyraźnie widoczna jako odrębna pozycja na paragonie fiskalnym. Wysokość kaucji będzie umieszczona bezpośrednio na etykiecie opakowania, w ramach specjalnego znaku kaucji. 

Wysokość kaucji, terminy i zakres opakowań

Wysokość kaucji będzie każdorazowo widoczna w znaku kaucji na etykiecie opakowania i będzie wynosić 50 groszy lub 1 zł. Sam system kaucyjny ma zostać uruchomiony 1 października bieżącego roku. Początkowo obejmie on jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra. Warto jednak zaznaczyć, że do pełnego zakresu systemu dołączą również szklane butelki wielorazowego użytku o pojemności do 1,5 litra, jednak stanie się to z nieco późniejszym terminem – od 1 stycznia 2026 roku.

Istnieją też opakowania, których system kaucyjny nie obejmie. Należą do nich szklane butelki jednorazowego użytku – decyzja o tym, czy butelka jest jednorazowa, czy wielorazowa, leży po stronie producenta napoju. Poza systemem pozostaną opakowania po produktach mlecznych, takich jak mleko czy jogurty pitne, oraz opakowania wielomateriałowe, czyli popularne kartoniki po sokach czy mleku. Te opakowania nadal należy segregować w tradycyjny sposób, umieszczając je w odpowiednich pojemnikach na odpady, np. w żółtych pojemnikach przeznaczonych na plastik, metal i opakowania wielomateriałowe.

Gdzie oddać opakowania i odzyskać swoje pieniądze?

Duże sklepy, czyli te o powierzchni handlowej przekraczającej 200 metrów kwadratowych, będą miały obowiązek przyjmowania pustych opakowań i zwracania konsumentom należnej kaucji już od 1 października. W przypadku mniejszych placówek handlowych, które również będą pobierać kaucję przy sprzedaży napojów, decyzja o przystąpieniu do systemu odbioru opakowań będzie miała charakter dobrowolny. Warto podkreślić, że aby odebrać kaucję, nie będzie potrzebny paragon zakupu. Wystarczy samo opakowanie, pod warunkiem, że posiada ono czytelną etykietę ze znakiem kaucji i kodem kreskowym, co pozwoli na jego prawidłową identyfikację.

Proces zwrotu opakowania również został jasno określony. Opakowanie powinno być puste, jednak nie ma potrzeby jego specjalnego mycia. Co istotne, nie należy zgniatać opakowania oznaczonego znakiem kaucji. Opakowanie powinno zostać zwrócone wraz z nakrętką, która podobnie jak reszta butelki czy puszki, trafi do recyklingu. Jeżeli konsument z jakiegoś powodu nie zdecyduje się na zwrot opakowania, wpłacona kaucja nie zostanie mu zwrócona; zamiast tego trafi ona do operatora systemu kaucyjnego i zostanie przeznaczona na finansowanie jego działania.

Czytaj także: 

• Plastikowe butelki już nie do żółtych koszy? Wyjaśniamy, co się zmienia 1 października
• System kaucyjny w Polsce. Co musisz wiedzieć od 1 października 2025?
• Gdzie wyrzucić pudełko po pizzy? Robisz kosztowny błąd

Źródło: MKiŚ/Michał Tomaszkiewicz