Żołnierze wyklęci
To dla nas przejaw sprawiedliwości dziejowej. Tak o obchodzonym po raz 3. Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych mówią najbliżsi zamordowanych przez komunistów żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Święto przypada w dzień wykonania wyroku śmierci na siedmiu członkach IV Komendy Zrzeszenia "WiN" w 1951 roku.
2013-03-01, 13:00
Posłuchaj
Do połowy lat 50. przez konspirację antykomunistyczną przeszło ponad 200 tysięcy ludzi, z czego ponad 20 tysięcy wzięło udział w walce z bronią w ręku. Zginęło ponad 8 tysięcy żołnierzy podziemia niepodległościowego. Komunistyczne sądy orzekły blisko 8,5 tysiąca wyroków śmierci, z których połowę wykonano. Najmłodsza ofiara terroru miała 17 lat. Ponad 20 tysięcy poniosło śmierć w obozach i więzieniach. Ostatni z nich - Józef Franczak pseudonim "Lalek" z oddziału kapitana Zdzisława Brońskiego pseudonim "Uskok", zginął w obławie pod Piaskami w Lubelskiem, blisko 20 lat po zakończeniu działań wojennych, 21 października 1963 roku.
Czytaj o Żołnierzach Wyklętych>>>
- Popularność tego święta wynika z faktu, że do historii żołnierzy wyklętych może odnieść się każdy. To nie jest historia wielkich aglomeracji. To jest historia bohaterów polskiej prowincji. Pojechawszy do Augustowa, Grajewa, Włodawy, możemy tam znaleźć bohaterów lat 40 i 50 wyrastających z postaw miejscowej społeczności. Pamięć o tych ludziach w niektórych społecznościach nadal trwa. Zwłaszcza młodzi ludzie wracają do tych postaci, poszukują ich wśród swoich rodzin i sąsiadów. Jest to historia o ojcu, o dziadku, która dotknęła konkretnych ludzi, w konkretnych miejscowościach - mówi dr Tomasz Łabuszewski z IPN który był Gościem PR24.
REKLAMA
Żołnierze Wyklęci w 1945 roku nie złożyli broni, walcząc o niepodległą Polskę. Przez lata starano się wymazać ich z kart historii. "Po latach możemy powiedzieć, że krew naszych ojców nie poszła na marne"- mówią potomkowie tych, którzy polegli za Ojczyznę po drugiej wojnie światowej. O godz. 15 Gościem PR24 będzie Joanna Wielkicka- Szarkowa, autorka książki "Żołnierze wyklęci. Niezłomni bohaterowie", w której opisuje dzieje 33 żołnierzy. O ich losach będziemy rozmawiać, także z Krzysztofem Szwagrzykiem i Kamilą Sachanowską z Instytutu Pamięci Narodowej.
REKLAMA