Kohabitacja rząd - prezydent. Politolog: crash test dla konstytucji
2024-01-01, 16:04
Zdaniem gości Polskiego Radia 24 najważniejszym wydarzeniem 2023 roku były październikowe wybory, w wyniku których PiS zostało odsunięte od władzy. - Obecnie mamy do czynienia ze swoistym crash testem reguł demokratycznych i konstytucji - powiedział politolog dr Andrzej Anusz.
Po powstaniu rządu Donalda Tuska mamy w Polsce do czynienia z tzw. kohabitacją - czyli sytuacją, w której prezydent i premier pochodzą z przeciwnych obozów politycznych. W przeszłości taka sytuacja miała miejsce w latach 1997-2001 (rząd AWS-UW przy prezydencie Aleksandrze Kwaśniewskim) i w latach 2007-2010 (rząd PO-PSL przy prezydencie Lechu Kaczyńskim).
- Obecnie mamy do czynienia ze swoistym crash testem reguł demokratycznych i konstytucji. Konstytucja z 1997 roku nigdy nie została poddana takiemu testowi. W dodatku to dopiero początek. 2024 rok przyniesie wiele rozwiązań w tym wymiarze. Na razie konstytucja zdaje egzamin, natomiast miejscami trzeszczy Najpewniej pojawi się dyskusja na temat jej nowelizacji w związku z napięciami między obozem rządzącym oraz prezydentem i kwestią kohabitacji - powiedział politolog dr Andrzej Anusz.
Zapowiedzią tego, że współpraca ta nie będzie łatwa było wcześniejsze powierzenie przez prezydenta Andrzeja Dudę misji tworzenia rządu Mateuszowi Morawieckiemu, mimo że koalicja KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy od początku deklarowała, że ma większość i chce utworzyć rząd. - Kolejne kroki powołania rządu zostały precyzyjnie rozpisane w konstytucji, te rozwiązania sprawdziły się i zadziałały. Natomiast w konstytucji istnieją też niedopowiedzenia, nie precyzują ich też ustawy. Gorzej funkcjonują m.in. przepisy dotyczące KRRiT, co obecnie ćwiczymy. Pojawiają się pytania o kwestię weta prezydenta i uchwał sejmowych. Politycy nie tylko używają, ale też interpretują prawo. Chodzi o tzw. falandyzację prawa, która miała miejsce już na początku lat 90. XX wieku. Jesteśmy 30 lat później, a dzieje się to samo - tłumaczył z kolei prof. Bratłomiej Biskup.
Posłuchaj
W październikowych wyborach w Polsce wzięło udział rekordowe 74,38 proc. Polek i Polaków, którzy zdecydowali o końcu ośmioletnich rządów PiS. W wyborach do Sejmu PiS uzyskało 35,38 proc. głosów, KO - 30,70 proc., Trzecia Droga - 14,40 proc., Nowa Lewica - 8,61 proc., Konfederacja - 7,16 proc. PiS w wyborach do Sejmu zdobyło 194 mandaty, KO - 157; Trzecia Droga - 65; Nowa Lewica - 26; Konfederacja - 18.
Więcej w nagraniu.
* * *
Audycja: Debata Dnia
Prowadzący: Grzegorz Frątczak
Goście: dr Andrzej Anusz, prof. Bartłomiej Biskup
Data emisji: 1.01.2024
Godzina emisji: 15.06
PR24/jt