Podziemne sądownictwo wojskowe Polskiego Państwa Podziemnego

Sąd miał prawo wezwać oskarżonego lub świadków, jednak czyniono to niezmiernie rzadko ze względu na wymogi konspiracji. Kara śmierci musiała być orzeczona jednogłośnie, inne kary – bezwzględną większością głosów. Wyrok podlegał zatwierdzeniu Komendanta AK. Jeśli nie został zatwierdzony, tracił moc prawną. Co wiemy na temat „sądów kapturowych” i działalności kontrwywiadu Armii Krajowej. O sądach wojskowych w okresie wojny mówił gość audycji Szukając Dziury w Całym dr Bartłomiej Szyprowski, prokurator i historyk.

2018-03-03, 07:30

Podziemne sądownictwo wojskowe Polskiego Państwa Podziemnego
Ulotka Polskiego Państwa Podziemnego z 1943 zapowiadająca kary śmierci dla "zdrajców i szantażystów" denuncjujących ukrywających się Żydów. Foto: wikipedia.org/public domain

Posłuchaj

2.03.18 dr Bartłomiej Szyprowski: sądy kapturowe wywodzą się z XVI – XVII, kiedy w czasie bezkrólewia sprawy rozstrzygał sąd biskupi.
+
Dodaj do playlisty

Sądy podziemne - cywilne i wojskowe działały w okupowanej Polsce w latach 1940-1945 r. jako sądy państwowe. Była to jedna z najbardziej tajnych „działek” działalności Polskiego Państwa Podziemnego. Członkowie tej organizacji odpowiadali za analizę zebranych dowodów na temat zdrajców narodu czy konfidentów. Oni też odpowiadali za wydawanie wyroków śmierci i ich wykonywanie. System podziemnego sądownictwa wojskowego Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II wojny światowej był jedynym w podbitej Europie tak rozbudowanym system sądownictwa

Jak podkreślił dr Bartłomiej Szyprowski, sąd kapturowy był częścią polskiego sądownictwa. - W kwietniu 1940 r. gen. Władysłąw Sikorski doszedł do wniosku, że zakonspirowane siły zbrojne w kraju - Związek Walki Zbrojnej musi mieć uregulowaną kwestię dotyczącą likwidacji osób na podstawie wyroków sądowych. Wyznaczono więc oddzielny sąd dla okupacji sowieckiej i oddzielny dla niemieckiej – powiedział historyk.

Podstawę do powołania sądów podziemnych stanowiła uchwała Komitetu Ministrów dla Spraw Kraju z 16 kwietnia 1940, która stanowiła: Wydawanie wyroków śmierci na prześladowców, zdrajców, szpiegów i prowokatorów należy do kompetencji specjalnych sądów.

Chociaż jak przyznał dr Bartłomiej Szyprowski sądy kapturowe źle się kojarzą, to wywodzą się z XVI–XVII, kiedy w czasie bezkrólewia sprawy rozstrzygał sąd biskupi. – W zakresie sądownictwa wojskowego obowiązywały szczegółowe zasady i zasiadali w nich prawnicy, oficerowie Wojska Polskiego – tłumaczył gość audycji.

REKLAMA

Więcej w całej audycji.

Gospodarzem audycji była Agnieszka Kamińska.

Polskie Radio 24/km

_____________________

REKLAMA

Nos Kleopatry w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje

Data emisji: 2.03.18

Godzina emisji: 22.15

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej