Wsparcie dla firm rodzinnych. Ekspert o nowych rozwiązaniach przygotowanych przez rząd

Fundacja rodzinna to nowa instytucja powoływana przez ustawę, nad której projektem pracuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. To jeden z tematów wtorkowego posiedzenia Rady Ministrów. W myśl projektu fundator będzie mógł wnieść do fundacji m.in. udziały i akcje oraz prawa udziałowe w spółkach osobowych.

Szansa na stabilność

Ekspert Krzysztof Kleszcz z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy powiedział, że fundacje rodzinne to dla rodzinnych biznesów szansa na stabilność ze względu na umożliwienie sukcesji w spółkach kapitałowych i osobowych. Przypomniał, że obecnie obowiązująca ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej ma zastosowanie jedynie do przedsiębiorców, którzy wykonują działalność gospodarczą we własnym imieniu.

Jak wskazano, według projektowanej ustawy fundacja rodzinna ma być zdefiniowana jako osoba prawna z siedzibą w Polsce, której głównym celem jest gromadzenie majątku, zarządzanie nim oraz spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów. Mogą być nimi - zaznaczono - sam fundator lub jego rodzina, ale także dowolna osoba fizyczna i organizacja pozarządowa prowadząca działalność użytku publicznego, jeśli zezwala na to jej statut.

Fndacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym zakresie

- Fundator określa szczegółowy cel fundacji rodzinnej w statucie, przy czym ma dużą swobodę w tym zakresie. Musi jedynie zadbać, aby wskazany cel nie był sprzeczny z prawem - zauważył Kleszcz. - Cele te nie muszą być, w przeciwieństwie do "zwykłych" fundacji, społecznie lub gospodarczo użyteczne, ponieważ fundacja rodzinna działa w interesie beneficjentów, a nie w interesie publicznym - podkreślił, dodając, że jako przykładowy cel fundacji w Ocenie Skutków Regulacji wskazano m.in. "pokrywanie kosztów kształcenia beneficjentów".

Zastrzegł, że fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą jedynie w ograniczonym zakresie.

Może on obejmować: zbywanie mienia, o ile nie zostało nabyte wyłącznie w tym celu; najem, dzierżawę lub udostępnienie mienia; przystępowanie i uczestnictwo w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze mających swoją siedzibę w kraju lub zagranicą; nabywanie i zbywanie papierów wartościowych oraz instrumentów pochodnych; udzielanie pożyczek podmiotom powiązanym z fundacją; obrót zagranicznymi środkami płatniczymi w celu dokonywania płatności związanych z podstawową działalnością fundacji; prowadzenie przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rolnego.

Nowa instytucja

- Dopuszczenie prowadzenia działalności gospodarczej przez fundacje rodzinne w szerszym zakresie mogłoby skutkować częstym uszczuplaniem jej majątku, podczas gdy podstawowym jej celem jest jego gromadzenie" - ocenił Krzysztof Kleszcz. Dodał, że działalność gospodarczą "mogą oczywiście prowadzić spółki, których udziały, akcje lub prawa udziałowe w spółkach zostaną przez fundatora wniesione do fundacji rodzinnej".

• Wiceminister rozwoju: w pandemii firmy rodzinne odegrały ważną rolę w zachowaniu miejsc pracy
• Sukcesja to w wielu firmach rodzinnych temat tabu. PARP służy doradztwem

Zgodnie z opracowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii projektem ustawy o fundacji rodzinnej fundacja taka to nowa instytucja, której zadanie to przede wszystkim zarządzanie majątkiem i jego ochrona, w tym zapewnienie środków dla grupy wskazanych przez fundatora beneficjentów.

W myśl projektowanych przepisów fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zarówno zasad zarządzania fundacją, jej funkcjonowania, jak i celu, dla którego zostaje ona powołana. Według projektodawców dodatkowymi celami są: budowanie ładu rodzinnego w przypadku rodzin związanych z biznesem, akumulacja kapitału oraz zwiększenie inwestycji w RP.

PAP/IAR, akg