Europejska inicjatywa STEP. Polska może na tym skorzystać

Nie powstanie zapowiadany Fundusz Suwerennościowy, a zamiast niego tworzony jest STEP. Jak argumentuje Komisja Europejska, stworzenie nowego funduszu zajęłoby zbyt dużo czasu.

Można jednak podejrzewać, że nie zostałoby to również zaakceptowane przez państwa członkowskie, które domagają się bardziej efektywnego wykorzystania już istniejących instrumentów. Punktem spornym byłoby również źródło finansowania.

W styczniu 2023 r., siedem państw członkowskich wystosowało do Komisji Europejskiej list ze sprzeciwem wobec pomysłu zaciągania pożyczki.

STEP

STEP jest europejską odpowiedzią na amerykański Inflation Reduction Act (IRA). IRA zapewnia finansowanie dla podmiotów publicznych i prywatnych na poziomie 394 mld USD na zmiany klimatyczne i energetyczne. Większość środków ma zostać rozdysponowana w postaci ulg podatkowych. Z kolei granty mają stanowić 82 mld USD. Powyższe wydatki mają zostać sfinansowane z nowych źródeł przychodów rządowych, m.in. nowego podatku CIT.

Łączna wartość nowych inwestycji zrealizowanych przez STEP ma wynieść 160 mld EUR. Mają one zostać zrealizowane w obszarze technologii cyfrowych i głębokich, czystych technologii oraz biotechnologii. STEP nie jest samodzielnym funduszem, a jedynie platformą mającą wesprzeć proces inwestycyjny.

Ma to zostać osiągnięte z jednej strony przez modyfikację wybranych funduszy, z drugiej zaś przez stworzenie jednej platformy zawierającej informacje o źródłach finansowania. Fundusze przeznaczone na realizację celu wskazanego w Rozporządzeniu ws. STEP mają zostać wsparte kwotą 10 mld EUR.

STEP jest inicjatywą łatwiejszą do zrealizowania niż stworzenie nowego Funduszu Suwerennościowego, jednak równocześnie jest to przedsięwzięcie mniej ambitne. Fundusz miał stanowić rozwiązanie problemów, m.in. nierównego rozłożenia między poszczególnymi krajami wysokości pomocy publicznej.

Sama wartość subwencji przyznanych przez rząd niemiecki na budowę fabryki półprzewodników dla Intela wyniesie 9,9 mld EUR. Już w 2020 r. Komisja Europejska szacowała istnienie luki inwestycyjnej między Europą a Stanami Zjednoczonymi i Chinami w obszarze cyfrowym na poziomie 125 mld EUR, zaś mało ambitne inicjatywy podejmowane na poziomie europejskim mogą nie wystarczyć do jej zmniejszenia.

Korzyści dla Polski

Polska może skorzystać z programu STEP poprzez dostęp do różnych programów UE, które przyczyniają się do jego realizacji, takich jak InvestEU, Europejska Rada Innowacji, Zielony Ład, Net-Zero Industry Act itp. Programy te mogą zapewnić finansowanie, gwarancje, doradztwo i możliwości nawiązywania kontaktów dla polskich firm, naukowców, innowatorów i przedsiębiorców, którzy pracują nad strategicznymi technologiami.

Jednym z programów, który zostanie wzmocniony w celu promowania inwestycji STEP, jest InvestEU, który będzie miał nowe dedykowane okno polityki STEP, z dodatkową gwarancją UE w wysokości 7,5 mld euro. Okno polityki STEP będzie wspierać rozwój i produkcję głębokich, cyfrowych, czystych technologii i biotechnologii oraz ich łańcuchów wartości, a także powiązany rozwój umiejętności.

• KE kolejny raz martwi się o praworządność w Polsce. Opublikowała czwarty raport
• Przymusowa relokacja migrantów. Czy Donald Tusk nadąża jeszcze za swoim zdaniem?

PolskieRadio24.pl/ IAR/ PIE/ STEP/ KE/ mib