Inwestycje samorządów. Raport BGK: dominują projekty drogowe

Podczas trwającej w Warszawie XV Ogólnopolskiej Konferencji BGK dla JST został zaprezentowany raport poświęcony sytuacji finansowej samorządu. Z ankiety przeprowadzonej przez Departament Badań i Analiz BGK wynika, że jednostki samorządu terytorialnego największą wagę przywiązują do społeczno-ekonomicznych aspektów zrównoważonego rozwoju. Najczęściej jako najistotniejsze wskazują obszary ich bezpośredniej odpowiedzialności, takie jak rozwój infrastruktury i usług edukacyjnych.

"W strukturze inwestycji samorządów dominują projekty drogowe. W 2021 r. wyniosły one 15,9 mld zł, co stanowiło 1/3 udziału we wszystkich inwestycjach (33,2 proc.). Wartość inwestycji drogowych była wyższa niż suma wydatków na infrastrukturę wodno-kanalizacyjną (5,8 mld zł), turystykę, sport i kulturę (5,7 mld zł) oraz na transport zbiorowy (3,9 mld zł)" - wskazano w raporcie.

Inwestycje drogowe

Jak podkreślono, inwestycje drogowe są najczęściej uznawane za niedostateczne - wskazało tak 77 proc. samorządów. Mniejsze potrzeby inwestycyjne można zaobserwować w takich obszarach jak gospodarka odpadami (45 proc.), ciepłownictwo (40 proc.) i transport zbiorowy (39 proc.).

Z raportu wynika także, że udział wydatków majątkowych w całkowitych wydatkach JST w pierwszej połowie 2022 r. wyniósł 11 proc. i był wyraźnie wyższy niż rok wcześniej. Dynamika wydatków inwestycyjnych rok do roku wyniosła 26,3 proc., a większość samorządów spodziewa się jej przyspieszenia w drugiej połowie roku.

Współpraca z BGK

- Zrównoważony rozwój jest dla BGK kluczowym elementem realizowanej przez nas misji. Z drugiej strony samorządy są ważną grupą naszych klientów i jednocześnie odpowiadają za organizację aspektów naszego życia społeczno-gospodarczego. Jak wynika z naszego badania, aż 93 proc. JST spodziewa się wzrostu nakładów inwestycyjnych w 2022 r. Jest to m.in. efekt Programu Inwestycji Strategicznych. Wartość rozstrzygniętych postępowań na realizację inwestycji ze wsparciem tego programu wyniosła we wrześniu tego roku 17,5 mld zł - powiedział na temat raportu główny ekonomista oraz dyrektor Departamentu Badań i Analiz BGK Mateusz Walewski.

W raporcie wskazano także, że inwestycje samorządów rosną pomimo spadającej nadwyżki operacyjnej. W pierwszej połowie 2022 r. relacja nadwyżki operacyjnej do dochodów bieżących samorządów wynosiła 12,8 proc. i była mniejsza niż średnia z lat ubiegłych. Inwestycje są głównie finansowane ze środków własnych (36,7 proc.), ponadto 22 proc. ze środków europejskich, a tylko ponad 10 proc. z kredytu. Jednocześnie samorządy spodziewają się wyraźnego wzrostu znaczenia dotacji z budżetu państwa – ich udział w całkowitym finansowaniu inwestycji w 2021 r. wynosił 14,5 proc. 

• Wynik finansowy samorządów będzie lepszy od prognoz. MF: miliardowa nadwyżka po trzech kwartałach
• Zmiany w Programie Inwestycji Strategicznych. Ułatwienia dla samorządów, będzie możliwość korekty planów
• Dodatkowe środki dla samorządów. Resort finansów: są wyższe niż wpływy z subwencji rozwojowej

PAP/IAR/PR24/pl/mk