UOKiK w ubiegłym roku chronił zasad wolnego rynku i praw konsumentów. Suma nałożonych kar zaskakuje

W 2020 r. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął 64 postępowania wyjaśniające i 7 postępowań antymonopolowych. Ponadto, jak czytamy w komunikacie dotyczącym sprawozdania z rocznej działalności Urzędu, wystosował też 64 wystąpienia "miękkie" do przedsiębiorców. Polegają one na żądaniu zmiany bądź eliminacji niedozwolonych działań.

UOKiK wydał też 15 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, z czego 14 dotyczyło niedozwolonych porozumień, a jedna - nadużywania pozycji dominującej. Łącznie kary finansowe w związku z tymi decyzjami wyniosły 187,2 mln zł. W czterech przypadkach sankcje obniżono dzięki programowi łagodzenia kar.

Kara indywidualne dla menedżerów

W ub. roku po raz pierwszy Prezes Urzędu wydał decyzje, w których sankcje zostały nałożone na menedżerów osobiście odpowiedzialnych za niedozwolone porozumienia.

Pierwsze rozstrzygnięcie dotyczyło podziału rynku, zmowy cenowej i przetargowej na warszawskim rynku ciepła, a kary w wysokości blisko 120 mln zł zostały nałożone na spółki z grupy Veolia oraz osobę zarządzającą w firmie Veolia Energia Warszawa. Sankcji w postępowaniu tym uniknęły podmioty z grupy PGNiG, które zdecydowały się na współpracę z UOKiK.

Druga decyzja dotycząca kar dla menedżerów dotyczyła zmowy wiodących sieci fitness w Polsce. W postępowaniu tym stronami uzgodnień było 16 przedsiębiorców i 6 osób zarządzających. Łączne sankcje nałożone na spółki przez Prezesa Urzędu wyniosły ponad 312 mln zł, na menedżerów zaś - ok. 800 tys. zł..

Prezes UOKiK w 2020 r. podejmował również działania z zakresu kontroli koncentracji. W ciągu ub. roku wszczął 264 postępowania, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na konkurencję. Decyzje o zgodzie na transakcje wydał w 243 przypadkach, z czego jedna wydana została jako zgoda warunkowa.

Powiązany Artykuł

Prezes UOKiK: bezpieczne zakupy w sieci to świadomość zagrożeń i odrobina naszego wysiłku

Kary dla Gazpromu

W ubiegłym roku UOKiK wydał również dwie decyzje związane ze sprawą gazociągu Nord Stream 2.

Pierwsza z nich to kara 212,9 mld zł dla Gazpromu za nieudzielenie informacji w trwającym postępowaniu. Druga dotyczy natomiast nałożenia kar za budowę gazociągu bez wymaganej zgody Prezesa UOKiK. W postępowaniu tym Prezes Urzędu nałożył ponad 29 mld zł kary na Gazprom i ponad 234 mln zł na pięć pozostałych spółek uczestniczących w przedsięwzięciu.

Ograniczanie kosztów kredytobiorców

W 2020 r. uchwalono przepisy ograniczające pozaodsetkowe koszty kredytów konsumenckich. Rozwiązanie zostało przyjęte, aby chronić przed pułapką nadmiernego zadłużenia konsumentów, dla których pandemia oznaczała obniżenie lub utratę dochodów.

Z myślą o osobach w trudnej sytuacji finansowej uchwalono również przepisy wprowadzające tzw. wakacje kredytowe, dzięki którym kredytobiorcy mogli zawiesić spłatę rat na 3 miesiące, jeśli stracili w wyniku pandemii główne źródło dochodów.

Pomoc w walce z COVID-19

Prezes UOKiK stwierdził, że w 2020 r. Urząd na "niespotykaną dotąd skalę wspierał inne resorty przy tworzeniu 20 rządowych projektów programów pomocowych przewidujących warunki udzielania pomocy publicznej w związku z COVID-19". Jak podał, do końca 2020 r. "pomocy udzielono ponad 8,5 mln razy, z czego ponad 7,5 mln to przypadki związane z kryzysem wywołanym epidemią koronawirusa".

Jak dodano, za pośrednictwem Urzędu łącznie w ubiegłym roku notyfikowano Komisji Europejskiej 52 projekty przewidujące udzielenie pomocy publicznej. 47 z nich dotyczyło programów pomocowych, 5 zaś - pomocy indywidualnej. Akceptację uzyskało 38 projektów.

Nowe kompetencje uzyskane przez Urząd w 2020 r. dotyczą m.in. kontroli inwestycji. Prezes UOKiK może dzięki nim zablokować przejęcie strategicznych polskich przedsiębiorstw przez inwestorów spoza UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Powiązany Artykuł

60 mln zł kary dla trzech banków za niedozwolone klauzule. Jest decyzja UOKiK

Ograniczanie zatorów płatniczych

1 stycznia 2020 r. wszedł również w życie pakiet przepisów ograniczających zatory płatnicze. Dał on Prezesowi UOKiK kompetencje do prowadzenia postępowań antyzatorowych, których w pierwszym roku obowiązywania nowego prawa zaplanowano 50.W 2020 r. było 100 takich postępowań.

W ramach aktywności na rynku finansowym Prezes UOKiK podejmował działania w zakresie stosowania przez banki klauzul niedozwolonych w umowach kredytów hipotecznych w walutach obcych - podano.

Kontrola rynku paliw

UOKiK zajmował się także bezpieczeństwa produktów i nadzór rynku we współpracy z Inspekcją Handlową,  których przeprowadzono łącznie ponad 11,8 tys.

Sprawdzano także jakość paliw. Inspekcja Handlowa skontrolowała łącznie 1392 stacje paliw i 24 hurtownie oraz producentów i magazynujących paliwa. Wymagań jakościowych nie spełniło 1,88 proc. z 1491 próbek laboratoryjnych.

PR24/PAP/sw