Nowe "100 konkretów"? Rządowe plany i obietnice na drugą połowę kadencji
Gigantyczne lotnisko, elektrownie atomowe, setki nowych wagonów, a do tego zamrożone rachunki za prąd i wsparcie dla polskich firm – rząd właśnie przedstawił ambitny plan, który ma odmienić Polskę i wpłynąć na portfel każdego z nas. Sprawdzamy, co dokładnie oznaczają te wielomiliardowe obietnice i kto i jak za nie zapłaci. Łącznie przedstawiono 58 priorytetów, my skoncentrowaliśmy się na zapowiedziach związanych z gospodarka, finansami oraz naszymi portfelami.

Michał Tomaszkiewicz
2025-09-19, 13:57
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Gigantyczne inwestycje w infrastrukturę: Rząd stawia na wielomiliardowe, strategiczne projekty, takie jak Centralny Port Komunikacyjny (CPK), modernizacja kolei i energetyka jądrowa, które mają być kołem zamachowym dla gospodarki i stworzyć tysiące miejsc pracy.
- Wsparcie dla polskich firm i mniej biurokracji: Kluczowym elementem planu jest wzmocnienie krajowego biznesu poprzez politykę "local content" (dawanie pierwszeństwa polskim firmom w przetargach) oraz obietnice uproszczenia podatków i deregulacji, by ułatwić prowadzenie działalności.
- Ochrona portfeli Polaków: Rząd kontynuuje działania osłonowe, mrożąc ceny energii do końca roku i rozwijając programy socjalne, jak "Aktywny Rodzic", aby bezpośrednio obniżyć koszty życia i chronić budżety domowe przed skutkami inflacji.
Maciej Berek, minister do spraw nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu oraz Adam Szłapka, rzecznik rządu, omówili na konferencji prasowej priorytety Rady Ministrów na ostatnie dwa lata bieżącej kadencji. Z zapowiedzi wynika, że państwo zamierza odgrywać aktywną rolę w kształtowaniu gospodarki, jednocześnie starając się łagodzić społeczne skutki ekonomicznych zawirowań. Ministrowie przedstawili wizję Polski jako regionalnego huba logistycznego i technologicznego, której fundamentem ma być silny krajowy przemysł i bezpieczeństwo ekonomiczne każdej rodziny.
Przedstawiony pakiet to nie tylko zbiór obietnic, ale również jasny sygnał polityczny – rząd wchodzi w drugą połowę kadencji z zamiarem przyspieszenia i nadania nowej dynamiki swoim działaniom. Planom tym towarzyszy konkretny mechanizm wdrożeniowy. Jak podkreślano na konferencji, powołano specjalny komitet, którego zadaniem będzie systematyczne monitorowanie postępów i egzekwowanie od ministrów realizacji powierzonych im priorytetów. Ma to zapobiec sytuacji, w której ambitne cele pozostają jedynie na papierze, i świadczy o zdeterminowaniu rządu do osiągnięcia wymiernych rezultatów przed końcem kadencji.
Wielkie projekty infrastrukturalne. Koła zamachowe polskiej gospodarki
Zaangażowanie się państwa w wielkie projekty infrastrukturalne - przy wykorzystaniu funduszy europejskich - mają zapewnić impuls rozwojowy dla polskiej gospodarki. Przy okazji realizacji tych planów mają powstać tysiące nowych miejsc pracy. Jakie projekty zamierza rozwijać rząd?
Centralny Port Komunikacyjny (CPK). Inwestycja o skali pokoleniowej
Rząd potwierdził, że CPK jest strategicznym priorytetem infrastrukturalnym, który ma zintegrować transport lotniczy, kolejowy i drogowy. Tylko w przyszłym roku na przetargi związane z projektem ma zostać przeznaczone około 40 miliardów złotych.
- Centralny Port Komunikacyjny to strategiczna inwestycja, która jest szansą także dla polskich przedsiębiorców. Chcemy dbać o to, by mogli oni uczestniczyć w postępowaniach, na które już w przyszłym roku przewidujemy wydatkować około 40 miliardów złotych - zadeklarował minister Berek.
CPK. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Realizacja CPK to potężny impuls dla PKB, zwłaszcza w sektorze budowlanym i usługowym. Wygeneruje tysiące miejsc pracy i stworzy popyt na materiały i technologie, stając się kołem zamachowym dla wielu branż na lata. Skala projektu, obejmująca nie tylko lotnisko, lecz także setki kilometrów nowych linii kolejowych, oznacza dekadę wzmożonej aktywności inwestycyjnej, co może przyciągnąć zagraniczny kapitał i know-how. To także szansa na urbanistyczny i gospodarczy rozwój całego regionu centralnej Polski.
Centralny Port Komunikacyjny w pigułce
Najważniejsze informacje o kosztach, kluczowych komponentach i spodziewanym wpływie strategicznej inwestycji na gospodarkę i codzienne życie w Polsce.
Ile ma kosztować CPK?
131,7 mld zł
Tyle wynosi łączny, szacowany koszt programu CPK do 2032 roku.
~76,8 mld zł
Inwestycje kolejowe
~42,7 mld zł
Budowa lotniska
~1,7 mld zł
Zakup taboru
Z jakich projektów się składa?
✈️
Komponent Lotniskowy
Nowe centralne lotnisko zlokalizowane w gminie Baranów.
I etap: 2 drogi startowe, terminal zdolny obsłużyć 34-40 mln pasażerów rocznie.
Infrastruktura towarzysząca: Airport City (biznes, hotele) i Cargo City (logistyka).
🚄
Komponent Kolejowy
~2000 km nowych linii KDP, łączących większość regionów z Warszawą i CPK.
Koncepcja "szprych" zapewniająca szybkie połączenia z największymi miastami.
Zintegrowany dworzec kolejowy pod terminalem lotniczym.
🚗
Komponent Drogowy
Modernizacja i rozbudowa istniejącej sieci dróg, w tym autostrady A2.
Celem jest zapewnienie sprawnego dojazdu do nowego portu lotniczego.
Jaki ma mieć wpływ na Polskę?
📈
Wpływ gospodarczy
Impuls dla PKB i przyciąganie nowych inwestycji.
~300 tys. nowych miejsc pracy do 2040 roku (bezpośrednio i w otoczeniu).
🌍
Wpływ transportowy i społeczny
Skrócenie czasów podróży do max. 2,5h pociągiem z większości dużych miast do CPK.
Zlikwidowanie "białych plam" transportowych i lepsze zintegrowanie kraju.
🛡️
Wpływ strategiczny i geopolityczny
Wzrost znaczenia Polski jako wiodącego hubu przesiadkowego w regionie.
Zwiększenie bezpieczeństwa militarnego dzięki infrastrukturze "dual-use" do szybkiego przerzutu wojsk NATO.
Jednak tak ogromne wydatki publiczne stanowią poważne ryzyko dla stabilności finansów państwa i mogą działać proinflacyjnie w krótkim terminie, zwiększając presję na ceny materiałów budowlanych i płace. Sukces projektu zależy od efektywnego zarządzania, transparentności przetargów oraz zdolności do pozyskania prywatnych partnerów, którzy podzielą ryzyko finansowe. W wymiarze geopolitycznym, CPK ma wzmocnić pozycję Polski jako kluczowego węzła komunikacyjnego w Europie Środkowo-Wschodniej, co zwiększy jej strategiczne znaczenie, ale jednocześnie wymagać będzie stabilnego otoczenia międzynarodowego do pełnego wykorzystania potencjału.
"Renesans polskiej kolei". Skok w nowoczesność
Na konferencji zapowiedziano kompleksowy program modernizacji kolei o wartości ponad 16 miliardów złotych. Fundusze zostaną przeznaczone na zakup i modernizację setek wagonów, lokomotyw oraz nowoczesnych składów piętrowych, które mają zrewolucjonizować komfort i szybkość podróży.
- Minister infrastruktury nazywa to renesansem polskiej kolei. To są bardzo konkretne środki – ponad 16 miliardów przewidzianych na kompleksową modernizację i budowę od podstaw ponad 600 wagonów i supernowoczesnych składów piętrowych - wyjaśnił minister Berek.
Inwestycja w koleje. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Inwestycje w kolej to przede wszystkim wzmocnienie krajowych producentów taboru, takich jak PESA czy Newag, co przekłada się na utrzymanie i tworzenie wyspecjalizowanych miejsc pracy w Polsce. Lepsza infrastruktura i nowoczesny tabor to także wymierne korzyści dla całej gospodarki: obniżenie kosztów logistyki dla biznesu, skrócenie czasu transportu towarów oraz zwiększenie mobilności pracowników, co jest kluczowe dla elastyczności rynku pracy.
Wielka modernizacja PKP Intercity. Na co pójdą miliardy?
Zapowiedzi rządu to kontynuacja i rozszerzenie już realizowanej strategii "PKP Intercity – Kolej Dużych Inwestycji". Oto jej kluczowe elementy.
27 mld zł
Tyle wynosi budżet programu inwestycyjnego do 2030 roku.
100%
Cały tabor przewoźnika ma być nowy lub zmodernizowany do końca dekady.
Oś 1: Budowa i modernizacja wagonów
🏭
Kontrakt na 300+150 nowych wagonów
Wykonawca: H. Cegielski – FPS w Poznaniu.
Wartość: Blisko 4,24 mld zł (z opcją do 6,3 mld zł).
Standard: Nowoczesne, różnego typu wagony (1 i 2 klasa, restauracyjne, sypialne, dla rodzin) z prędkością do 200 km/h.
Termin: Pierwsze dostawy w 2026 roku.
Oś 2: Zakup nowych pociągów (EZT)
🚄
Nowe składy i lokomotywy
Pociągi piętrowe push-pull (42+30 szt.): Do obsługi najbardziej obciążonych tras. Oferty złożyły Alstom i Stadler.
Składy hybrydowe (35 szt.): Umowa z Newagiem. Do obsługi tras częściowo niezelektryfikowanych, by walczyć z wykluczeniem komunikacyjnym.
Szybkie pociągi (KDP): Planowany przetarg na pociągi o prędkości min. 250 km/h w perspektywie budowy CPK.
Z perspektywy finansów publicznych, kluczowe będzie efektywne wykorzystanie funduszy unijnych, które mogą pokryć znaczną część kosztów i zmniejszyć obciążenie dla krajowego budżetu. Wymiar społeczny projektu jest równie istotny – nowoczesna kolej to alternatywa dla transportu drogowego, co przyczynia się do redukcji emisji CO2 i zmniejszenia zatłoczenia na drogach. To także krok w kierunku walki z wykluczeniem komunikacyjnym mniejszych miejscowości, o ile program obejmie również linie regionalne.
Energetyka jądrowa i bezpieczeństwo systemu energetycznego. Gwarancja stabilności
Rząd kontynuuje prace nad budową dużej elektrowni jądrowej oraz wspiera rozwój małych reaktorów modułowych (SMR). Celem jest uniezależnienie Polski od importowanych paliw kopalnych i ochrona systemu elektroenergetycznego przed ryzykiem blackoutu, co jest fundamentem nowoczesnej gospodarki.
- Innowacyjna, konkurencyjna gospodarka to także dalsza praca nad energetyką jądrową. Działania, które są prowadzone w tej chwili, efektywnie prowadzą do tego, żebyśmy mogli mówić o perspektywie uruchomienia pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce - zapowiedział minister do spraw nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu.
Elektrownia jądrowa. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
"Atom" to długoterminowa gwarancja stabilnych i przewidywalnych cen energii, co jest kluczowe dla konkurencyjności polskiego przemysłu i bezpieczeństwa finansowego gospodarstw domowych. W dobie transformacji energetycznej, energia jądrowa jako stabilne, bezemisyjne źródło, jest fundamentem, na którym można opierać rozwój odnawialnych źródeł energii. To także ogromny projekt technologiczny, który stworzy tysiące miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych inżynierów i specjalistów oraz przyciągnie do Polski zaawansowane technologie.
Polski atom w pigułce
Stan planów, koszty i harmonogramy dla kluczowych projektów w ramach polskiego programu energetyki jądrowej.
⚛️
Pierwsza elektrownia jądrowa
Projekt rządowy
Lokalizacja
"Lubiatowo-Kopalino", Pomorze
Technologia
3x reaktor AP1000 (Westinghouse)
Moc
3,75 GWe (dla ~12 mln domów)
Koszt
~190-192 mld zł
Start budowy
2026 r. (prace wstępne), 2028 r. (beton)
Uruchomienie I reaktora
2036 r.
✅ Co jest już pewne?
Podpisano kluczowe umowy na projektowanie.
Wydano ostateczne decyzje środowiskową i lokalizacyjną.
Uchwalono ustawę zapewniającą wstępne finansowanie.
❓
Druga elektrownia jądrowa
Projekt biznesowy
Planowana lokalizacja
Konin-Pątnów, Wielkopolska
Planowana technologia
2x reaktor APR1400 (KHNP)
Co wiadomo na pewno?
Koreańska firma KHNP wycofała się z projektu w sierpniu 2025 r.
Spółki PGE i ZE PAK prowadzą rozmowy o przyszłości projektu.
Obecnie losy tej inwestycji są niejasne. Rząd zapowiada budowę drugiej elektrowni, ale bez pewności co do lokalizacji, technologii i harmonogramu.
🏭
Małe reaktory modułowe (SMR)
Plany biznesowe
Główny inwestor
Orlen Synthos Green Energy (OSGE)
Technologia
Reaktory BWRX-300 (GE Hitachi)
🤔 Co jest pewne?
OSGE ogłosiło 7 potencjalnych lokalizacji (m.in. Włocławek, Ostrołęka).
Wydano tzw. decyzje zasadnicze, co jest wstępnym etapem administracyjnym.
Technologia SMR jest wciąż nowa i nie została wdrożona komercyjnie na szeroką skalę. To bardziej biznesowa zapowiedź niż pewny projekt państwowy.
Wyzwania są jednak ogromne. Koszty budowy elektrowni jądrowej są astronomiczne i liczone w setkach miliardów złotych, co będzie wymagało skomplikowanego i stabilnego modelu finansowania na dekady. Proces legislacyjny, uzyskiwanie pozwoleń oraz zapewnienie akceptacji społecznej to kolejne bariery, które mogą opóźniać projekt. Sukces polskiego programu jądrowego zależy od politycznego konsensusu, długofalowego planowania i pozyskania wiarygodnego partnera technologicznego.
Wsparcie dla biznesu. Siła gospodarki w polskich rękach
Polskie pieniądze dla polskich przedsiębiorstw - tak w skrócie można opisać deklaracje rządu dotyczące zwiększenie liczby polskich podmiotów, które będa dostawać państwowe kontrakty. Ma to być długofalowa inwestycja w polski biznes, który dzięki stabilnemu finansowaniu będzie mógł się rozwijać i będzie miał szansę na wypracowanie solidnej pozycji konkurencyjnej na rynku europejskim.
"Local content" i ekspansja zagraniczna. Patriotyzm gospodarczy w praktyce
Rząd zamierza aktywnie wspierać polskie firmy, promując ich udział w publicznych przetargach przy wielkich projektach infrastrukturalnych oraz pomagając w zdobywaniu rynków zagranicznych.
- Tam, gdzie spółki Skarbu Państwa realizują swoje procesy inwestycyjne, tam będą, w granicach prawnie dopuszczanych, starały się wesprzeć to, co nazywamy dziś "local content", czyli wsparcie dla lokalnych przedsiębiorców - zapowiedział Maciej Berek.
Pieniądze dla lokalnych przedsiębiorców. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Polityka "local content" to szansa na skokowy rozwój małych i średnich polskich firm, które jako podwykonawcy przy projektach takich jak CPK czy energetyka jądrowa, mogą zdobyć unikalne doświadczenie i referencje. To mechanizm transferu technologii i budowy krajowego kapitału, który w przyszłości sam będzie mógł konkurować o globalne kontrakty. Wzmacnianie krajowych łańcuchów dostaw zwiększa też odporność gospodarki na zewnętrzne szoki, takie jak zerwanie globalnych połączeń handlowych.
Strategia "local content". Jak miliardy złotych mają zostać w Polsce?
To koncepcja mająca na celu maksymalizację korzyści gospodarczych dla kraju przy realizacji wielkich, strategicznych projektów.
🎯
Na czym ma polegać?
Głównym założeniem jest takie kształtowanie warunków przetargów, aby preferować zaangażowanie polskich firm jako dostawców i podwykonawców. Nie chodzi o wykluczanie firm zagranicznych, ale o inteligentne promowanie krajowego przemysłu.
🛠️
Główne mechanizmy
📊
Kryteria pozacenowe w przetargach
Dodatkowe punkty za zaangażowanie lokalnych podwykonawców, tworzenie miejsc pracy w Polsce czy krótszy ślad węglowy.
🧩
Podział zamówień na mniejsze części
Dzielenie gigantycznych przetargów na mniejsze pakiety, co ułatwia startowanie w nich polskim, mniejszym i średnim firmom.
🤝
Wsparcie dla polskich firm
Aktywne wspieranie polskich przedsiębiorstw w zdobywaniu certyfikatów i kompetencji, aby mogły skutecznie konkurować o kontrakty.
🏗️
W jakich projektach będzie stosowana?
⚛️
Budowa elektrowni jądrowych
Rząd deklaruje, że nawet 40% wartości projektu ma być zrealizowane przez polskie firmy.
🌊
Morskie farmy wiatrowe
Udział polskich firm ma docelowo wzrosnąć nawet do 50%.
🛡️
Modernizacja polskiej armii
Nacisk na transfer technologii i produkcję komponentów w krajowych zakładach.
✈️
Wielkie projekty infrastrukturalne
Np. Centralny Port Komunikacyjny.
📈
Jakie ma przynieść skutki?
🏭
Wzmocnienie polskiego przemysłu
Zlecenia pozwolą firmom rozwijać się, inwestować i zwiększać konkurencyjność, również na rynkach międzynarodowych.
💼
Tworzenie trwałych miejsc pracy
Budowa stałych, wysoko wyspecjalizowanych stanowisk w polskich przedsiębiorstwach.
💡
Rozwój technologiczny i know-how
Udział w zaawansowanych projektach to szansa na zdobycie unikalnych kompetencji, które pozostaną w kraju.
💰
Większe wpływy do budżetu
Zyski i podatki płacone przez polskie firmy zasilą krajowy budżet, a pieniądze w większym stopniu pozostaną w polskiej gospodarce.
Należy jednak uważać na pułapki. Zbyt silny protekcjonizm może prowadzić do ograniczenia konkurencji, wzrostu cen i spadku innowacyjności. Istnieje ryzyko, że faworyzowane firmy nie będą w stanie dostarczyć wymaganej jakości w terminie. Dlatego kluczowe jest znalezienie równowagi między wspieraniem rodzimych przedsiębiorców a utrzymaniem zdrowych, rynkowych zasad, które gwarantują najlepszą relację jakości do ceny dla publicznego inwestora.
Deregulacja i uproszczenie podatków. Mniej papieru to więcej biznesu
Ministrowie zapowiedzieli kontynuację procesu usuwania barier biurokratycznych (co najmniej 200 zmian deregulacyjnych) oraz prace nad uproszczeniem skomplikowanego systemu podatkowego w dialogu z przedsiębiorcami.
- Mamy świadomość, jak bardzo ten system z punktu widzenia podatników jest skomplikowany. Będziemy w dialogu z przedstawicielami przedsiębiorców szukać obszarów, w których można wprowadzać zmiany, aby system był czytelniejszy i bardziej jednoznaczny - obiecał minister Berek.
Deregulacja. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Uproszczenie przepisów to bezpośrednia korzyść dla przedsiębiorców, którzy mogą zaoszczędzić realne pieniądze na obsłudze prawnej i księgowej, a zaoszczędzony czas przeznaczyć na rozwój biznesu. Prostsze i bardziej przewidywalne otoczenie prawne poprawia klimat inwestycyjny, zachęcając nie tylko do zakładania nowych firm, ale także do reinwestowania zysków przez już istniejące podmioty. Jest to szczególnie ważne dla sektora MŚP, który jest najbardziej obciążony biurokracją.
Deregulacja w Polsce
Przegląd kluczowych zmian ułatwiających życie przedsiębiorcom i obywatelom oraz zapowiedzi dalszych reform.
✅ Co udało się zrobić?
Pierwszy Pakiet Deregulacyjny (maj 2025)
💰
Podatki i finanse
Podniesienie limitu zwolnienia z VAT do 240 tys. zł, uproszczenie rozliczania VAT od importu, wydłużenie vacatio legis dla ustaw podatkowych.
🏢
Ułatwienia dla firm
Skrócenie czasu kontroli u mikroprzedsiębiorców, wprowadzenie "wezwań miękkich" zamiast formalnych kontroli, uproszczenie postępowań administracyjnych.
📱
Cyfryzacja
Rozszerzenie funkcji aplikacji mObywatel o legitymacje szkolne i nauczycielskie.
Deregulacja Prawa Budowlanego (czerwiec 2025)
🏡
Budowa na zgłoszenie
Wiele mniejszych obiektów, jak przydomowe budowle ochronne (do 35 m²) czy zadaszone tarasy (do 50 m²), będzie można budować bez pozwolenia na budowę.
Historyczna deregulacja zawodów
🧑💼
Uwolnienie dostępu do zawodów
W ramach wcześniejszych etapów zlikwidowano wymóg posiadania licencji lub zdawania egzaminów m.in. dla pośredników nieruchomości, przewodników turystycznych, instruktorów nauki jazdy, taksówkarzy czy detektywów.
⏳ Ile zostało do zrobienia?
Główne zapowiedzi w toku
🔄
Zasada "one in, one out"
Każda nowa regulacja nakładająca na firmy obowiązek będzie musiała być zrównoważona przez likwidację innego, podobnego obciążenia.
📜
Dalsze upraszczanie prawa podatkowego
Trwają dyskusje m.in. na temat zmian w tzw. podatku Belki.
🤫
Rozszerzenie zasady "milczącej zgody"
W kontaktach z urzędami, brak odpowiedzi w wymaganym terminie będzie coraz częściej oznaczał zgodę na wniosek obywatela lub firmy.
🌍
Ułatwienia w zatrudnianiu cudzoziemców
Planowane są dalsze zmiany mające na celu usprawnienie procedur związanych z legalizacją pracy i pobytu.
Skuteczność tych działań zależy jednak od głębokości i realności zapowiadanych zmian. Często dotychczasowe pakiety deregulacyjne okazywały się zbiorem drobnych, technicznych poprawek, które nie zmieniały ogólnego obrazu skomplikowanego systemu. Prawdziwym testem będzie to, czy rząd odważy się na systemowe uproszczenie kluczowych ustaw, takich jak VAT czy CIT, co mogłoby faktycznie uwolnić potencjał polskiej przedsiębiorczości.
Cyfrowy fundament nowoczesnej gospodarki. Państwo w kieszeni i AI
Rząd przedstawi na konferencji cyfryzację nie tylko jako udogodnienie dla obywateli, ale jako strategiczny filar konkurencyjności całej gospodarki. Centralnym punktem tej wizji jest aplikacja mObywatel, która ma stać się uniwersalną bramą do usług publicznych dla 15 milionów Polaków. Równolegle rząd zapowiada wsparcie dla rozwoju sztucznej inteligencji (AI) w biznesie i administracji.
- Nowoczesne państwo cyfrowe to wsparcie sztucznej inteligencji w biznesie, w nauce, w administracji publicznej. To narzędzia, które mają pomóc, odciążyć od podejmowania rutynowych rozstrzygnięć i przyspieszyć procesy - zapowiedział Berek.
AI i mObywatel. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
W ujęciu makroekonomicznym, powszechna cyfryzacja usług publicznych obniża koszty funkcjonowania państwa i zwiększa efektywność administracji. Dla biznesu oznacza to szybsze załatwianie spraw urzędowych i łatwiejszy dostęp do danych. Inwestycje w AI mogą z kolei stać się impulsem do rozwoju polskiego sektora high-tech, przyciągając talenty i kapitał oraz tworząc innowacyjne produkty i usługi zdolne do konkurowania na globalnym rynku.
Polska strategia AI. Plan na cyfrową przyszłość
Oto główne filary i konkretne plany rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce, które mają wzmocnić gospodarkę i suwerenność cyfrową kraju.
💰
Strategia i finansowanie
📜
"Polityka rozwoju AI w Polsce do 2030"
Nadrzędny dokument strategiczny, który jest aktualizowany, aby wspierać naukę, edukację, biznes i administrację.
🏦
Fundusz Sztucznej Inteligencji
Rząd zapowiedział przeznaczenie ok. 1 mld zł na inwestycje w polską AI, w tym rozwój krajowych modeli językowych i budowę "fabryki AI".
🤝
Współpraca z sektorem prywatnym
Polska jest liderem w regionie pod względem inwestycji firm w AI, co ma kluczowe znaczenie dla realizacji strategii.
💻
Infrastruktura i badania naukowe
🏭
"Fabryki AI"
W Polsce powstanie jedno z sześciu europejskich centrów superkomputerowych, które umożliwią trenowanie dużych modeli AI.
🏗️
Gigafabryka AI
Planowana inwestycja w suwerenną infrastrukturę AI w Europie Środkowo-Wschodniej o docelowej mocy 30 000 procesorów GPU.
🔬
Centra Doskonałości AI
Powstają wyspecjalizowane ośrodki badawcze (m.in. w AGH), które prowadzą zaawansowane badania w kluczowych dziedzinach.
🎓
Edukacja i kapitał ludzki
博士
Krajowe programy doktorskie
Polska uruchomiła jeden z pierwszych w Europie programów doktorskich poświęconych AI, aby kształcić nową generację naukowców.
🧑💻
Rozwój kompetencji cyfrowych
Nowa strategia cyfryzacji zakłada, że do 2035 roku w Polsce będzie co najmniej 1,5 mln specjalistów ICT.
🎯
Konkretne wdrożenia i cele (do 2035 r.)
🏢
50% firm w Polsce
ma wykorzystywać narzędzia oparte na sztucznej inteligencji.
⚕️
100 jednostek chorobowych
będzie diagnozowanych z wykorzystaniem systemów wspomagających opartych na AI.
📱
100% spraw urzędowych
ma być załatwianych elektronicznie, a kluczowe e-usługi dostępne w aplikacji mObywatel.
Strategia ta jest jednak obarczona wyzwaniami. Powszechne wdrożenie AI wymaga ogromnych inwestycji w infrastrukturę obliczeniową oraz w edukację cyfrową społeczeństwa. Kluczowe będzie również zapewnienie cyberbezpieczeństwa i stworzenie ram prawnych dla etycznego wykorzystania sztucznej inteligencji, aby budować zaufanie obywateli i firm do nowych technologii. Sukces tego filaru zadecyduje, czy Polska stanie się jedynie użytkownikiem globalnych rozwiązań cyfrowych, czy też ich aktywnym twórcą.
Finanse publiczne i portfele obywateli. Rozwój gospodarki, ochrona potrzebujących
Zapowiadane inwestycje nie będą realizowane kosztem obywateli - wynika z konferencji prasowej. Rząd zapowiedział kontynuowanie i przedłużanie programów pomocowych, tym na przykład zamrożenie cen energii elektrycznej do końca 2025 roku. To dla finansów publicznych czyste koszty.
Stabilne ceny energii i polityka prorodzinna. Tak ma wyglądać "tarcza dla budżetów domowych"
Rząd zagwarantował utrzymanie zamrożonych cen energii do końca roku, chroniąc obywateli przed podwyżkami. Jednocześnie podkreślił sukces programu "Aktywny Rodzic", który obniżył koszty opieki żłobkowej, zapowiadając dalsze, wielomiliardowe inwestycje w tym obszarze.
- Bezpieczeństwo ekonomiczne to między innymi niskie ceny energii. Ustawa gwarantuje stabilne, niskie ceny energii do końca bieżącego roku - zapowiedział Maciej Berek.
Mrożenie cen energii. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Działania te bezpośrednio chronią siłę nabywczą Polaków, co jest kluczowe w warunkach wciąż odczuwalnej inflacji. Stabilne rachunki i niższe koszty opieki nad dziećmi dają rodzinom poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności finansowej. Z perspektywy makroekonomicznej, program "Aktywny Rodzic" to nie tylko wydatek, ale inwestycja w kapitał ludzki i rynek pracy, ułatwiająca powrót, zwłaszcza kobietom, do aktywności zawodowej i przyczyniająca się do wzrostu PKB.
Tarcza i miecz. Wielowymiarowy wpływ zamrożenia cen energii w Polsce
Było to działanie osłonowe, które przyniosło ulgę w krótkim terminie, ale jednocześnie wygenerowało ogromne koszty i długofalowe wyzwania.
📈
Wpływ na gospodarkę
✅
Sztuczne obniżenie inflacji
Utrzymanie cen na stałym poziomie ograniczyło wzrost wskaźnika inflacji (CPI) o ponad 1 p.p. Jest to jednak efekt odroczony, który po odmrożeniu cen gwałtownie wzrośnie.
✅
Stabilność dla firm (do końca 2024 r.)
Początkowo tarcze dawały firmom przewidywalność kosztów, kluczową dla utrzymania płynności i miejsc pracy. Wsparcie to zostało już jednak zniesione.
❌
Zniekształcenie rynku
Utrzymywanie sztucznie niskich cen zmniejszyło motywację do oszczędzania energii zarówno w domach, jak i w firmach.
🏛️
Wpływ na finanse publiczne
❌
Gigantyczne koszty bezpośrednie
Koszt mrożenia cen dla samych gospodarstw domowych w 2025 roku to ok. 6 mld zł, a dodatkowych programów (bon ciepłowniczy) - blisko 900 mln zł.
❌
Wzrost długu publicznego
Wydatki te były finansowane poprzez zwiększanie długu. W praktyce oznacza to, że koszt obecnej, niższej ceny prądu zostanie spłacony w przyszłości w podatkach.
❌
Pogorszenie kondycji spółek energetycznych
System rekompensat wprowadzał niepewność i ograniczał zdolność spółek do inwestowania w modernizację i nowe źródła energii.
💰
Wpływ na finanse osobiste Polaków
✅
Realne oszczędności w portfelach
Gospodarstwa domowe płaciły cenę maksymalną 500 zł/MWh, podczas gdy taryfa URE wynosiła ok. 739 zł/MWh. Oznacza to bezpośrednią oszczędność na poziomie ponad 30%.
✅
Ochrona przed ubóstwem energetycznym
Mrożenie cen, uzupełnione o bon energetyczny dla najuboższych, zapobiegło drastycznemu pogorszeniu sytuacji materialnej wielu rodzin.
Minusem są ogromne koszty dla budżetu państwa. Mrożenie cen energii to wydatek rzędu kilkudziesięciu miliardów złotych rocznie, a programy socjalne tworzą stałe, sztywne pozycje w budżecie. Taka polityka w dłuższej perspektywie może prowadzić do wzrostu długu publicznego, ograniczając pole manewru dla przyszłych rządów, lub wymusić podnoszenie podatków w innych obszarach, aby sfinansować hojne transfery socjalne.
Wydatki na bezpieczeństwo. Inwestycja w odporność
Na ochronę ludności cywilnej w przyszłym roku rząd planuje przeznaczyć ponad 17 miliardów złotych. Równolegle, inwestycje w polski przemysł obronny, wspierane m.in. z funduszy unijnych, mają stać się "dźwignią dla całej gospodarki".
- Na te działania związane z ochroną ludności już w przyszłym roku przeznaczamy ponad 17 miliardów złotych - zadeklarował minister Berek.
Ochrona cywilna. Konsekwencje gospodarcze i finansowe
Zwiększone wydatki na obronność i ochronę cywilną, choć podyktowane sytuacją geopolityczną, mają również wymierny efekt gospodarczy. Stymulują one rozwój zaawansowanych technologii w takich dziedzinach jak systemy bezzałogowe, łączność czy cyberbezpieczeństwo. Inwestycje te mogą prowadzić do transferu innowacji do gospodarki cywilnej i tworzenia wyspecjalizowanych klastrów przemysłowych.
🏗️ Państwo jako motor napędowy? Na czym polega strategia, którą wybrał rząd
Plan rządu to klasyczny przykład interwencjonizmu państwowego, czyli strategii, w której państwo, zamiast tylko tworzyć prawo, staje się głównym inwestorem napędzającym gospodarkę.
To podejście, spopularyzowane przez ekonomistę Johna Maynarda Keynesa, zakłada, że w czasach niepewności lub potrzeby skoku rozwojowego, masywne wydatki publiczne (na autostrady, koleje, lotniska) tworzą miejsca pracy i stymulują prywatne firmy. Ryzyko? Wzrost długu i inflacji, jeśli inwestycje nie zostaną przeprowadzone efektywnie.
Nowe “100 konkretów”? Ambicja kontra ryzyko
Plan rządu na drugą połowę kadencji to program niezwykle ambitny, oparty na interwencjonizmie państwowym i ogromnych inwestycjach publicznych. Z jednej strony, projekty takie jak CPK, energetyka jądrowa czy modernizacja kolei mają potencjał, by na dekady zmienić oblicze polskiej gospodarki, podnosząc jej innowacyjność i konkurencyjność. Z drugiej strony, programy osłonowe i społeczne mają zapewnić, że owoce wzrostu będą sprawiedliwie dystrybuowane, a obywatele poczują realną poprawę jakości życia.
Jednak droga od ambitnej wizji do jej realizacji jest pełna wyzwań. Po pierwsze, ryzyko makroekonomiczne – tak duży strumień publicznych pieniędzy wpompowany w gospodarkę może utrudnić walkę z inflacją i prowadzić do wzrostu długu publicznego. Po drugie, ryzyko implementacyjne – sukces wielkich projektów zależy od sprawnego i transparentnego zarządzania.
Bez żelaznej dyscypliny w wydatkowaniu środków i zerowej tolerancji dla korupcji, nawet najlepsze plany mogą zakończyć się niepowodzeniem. Ostateczny sukces tej strategii będzie zależał od znalezienia złotego środka między odważną wizją a odpowiedzialnością za finanse państwa i zaufanie publiczne.
Czytaj także:
- Wyższa prędkość KDP w ramach CPK faworyzuje Siemensa? Fact-checking tez Macieja Wilka
- Rząd przyspiesza CPK. Nowe przepisy ułatwią przejmowanie gruntów
- Polska zbuduje najszybszą kolej w Europie. Klimczak: nawet 350 km/h
Źródło: PolskieRadio24.pl/Michał Tomaszkiewicz