Papież nieomylny w wierze. Prawa, obowiązki, atrybuty
2013-03-12, 11:00
Papież może dokonywać zmian w nauczaniu wiary przez Kościół. Zgodnie z dogmatem jest nieomylny. Jego atrybuty to Pierścień Rybaka, pieczęć i krzyż.
Posłuchaj
Papież reprezentuje w Kościele najwyższą władzę prawodawczą i sądowniczą. Dokonuje zmian w prawie kanonicznym i w zakresie Magisterium, czyli nauczania wiary przez Kościół, co wyraża się w wydawaniu nieomylnych dogmatów wiary i moralności, a także w formie nauczania zwykłego, czyli encyklik. W sferze sądowniczej rozstrzyga spory dotyczące ważności małżeństw oraz innych sakramentów, ślubów zakonnych, prawa nauczania teologii katolickiej w szkołach kościelnych. Ma prawo do nakładania kar kościelnych, w tym ekskomuniki.
W 1870 roku I sobór watykański przyjął dogmat o nieomylności papieża. Należy ją rozumieć jako bezbłędność w sprawach wiary i obyczajów, nie zaś w sprawach codziennych.
Papieże odmówili koronacji
Od pozostałych biskupów papieża odróżnia symbolizująca papiestwo, choć nie używana już przez ostatnie głowy Kościoła, potrójna korona - tiara. Paweł VI sprzedał tę własną, a pieniądze oddał biednym, zaś Jan Paweł I i Jan Paweł II odmówili koronacji. Benedykt XVI również nie zgodził się na koronację i jako pierwszy zastąpił tiarę w swoim herbie papieskim potrójną mitrą.
REKLAMA
Pierścień Rybaka i pieczęć
Kolejnymi insygniami papieskimi są Pierścień Rybaka, czyli złoty sygnet stosowany od XIII wieku jako pieczęć do sygnowania "brewe" - pism urzędowych mniejszej wagi i listów prywatnych, oraz okrągła pieczęć z wyobrażeniem głów Świętego Piotra i Pawła, którą papież sygnuje dokumenty oficjalne, jak listy apostolskie oraz bulle.
W przeciwieństwie do pozostałych biskupów, głowa Kościoła nie używa zagiętego pastorału, lecz prostego krzyża. Zwyczaj ten został wprowadzony przed pontyfikatem Innocentego III, zmarłego na początku XII wieku.
Strój papieża
Ponadto papież jako jedyny używa poza liturgią białej sutanny, białego pasa z wyszytym herbem oraz białej piuski, czyli małej, okrągłej czapeczki, noszonej przez duchownych katolickich. Zakłada również czerwone skórzane buty. W takich trzewikach na początku pontyfikatu chodził Jan Paweł II, potem jednak zmienił kolor na brązowy. Benedykt XVI przywrócił tradycyjne czerwone.
REKLAMA
Czekamy na 266. papieża
Konklawe, które rozpoczęło się w poniedziałek, wybierze następcę papieża Benedykta XVI. Jego pontyfikat wygasł 28 lutego.
Papież jest głową Kościoła rzymskokatolickiego i katolickich Kościołów wschodnich, biskupem Rzymu, zwierzchnikiem Stolicy Apostolskiej oraz głową państwa Watykan. Liczbę papieży zestawia się różnie, zależnie od tego, czy uwzględnia się nielegalnie wysuniętych antypapieży. Spis sporządzony na podstawie badań historyków wymienia Benedykta XVI jako 265. papieża.
Godność papieża jest dożywotnia, możliwe jest jednak dobrowolne zrzeczenie się jej - renuntiatio. Po śmierci lub ustąpieniu głowy Kościoła zwoływane jest konklawe - zgromadzenie kardynałów, które wybiera nowego papieża. Czas od śmierci lub rezygnacji poprzednika do wyboru następcy jest określany sediswakancją.
Wśród papieży najwięcej było Włochów - ponad 200, Francuzów - około 20, Greków - około 15. Na tronie zasiadał jeden Austriak, jeden Anglik, jeden Palestyńczyk, jeden Holender i jeden Polak. Kanonizowanych zostało około 60 papieży. Liczbę antypapieży szacuje się na 40.
REKLAMA
W dziejach papiestwa istniały bardzo długie pontyfikaty. Najdłuższy, Piusa IX żyjącego w XIX wieku, trwał ponad 31 lat, Jana Pawła II - niemal - 26,5 roku, a Leona XIII - ponad 25 lat. Najkrótszym pontyfikatem było sprawowanie urzędu przez zmarłego w VIII wieku Stefana II, który zasiadał na tronie zaledwie 5 dni.
Papieżowi przysługują liczne tytuły, w tym Biskupa Rzymu, Wikariusza Jezusa Chrystusa, Następcy Księcia Apostołów, Prymasa Włoch i Sługi sług Bożych. Tytuł Papa - od którego wzięła się nazwa "papież" - w Kościele wschodnim zwyczajowo przysługiwał każdemu duchownemu, natomiast w Kościele zachodnim zarezerwowany był dla biskupów. Najprawdopodobniej od IV wieku zaczął on przysługiwać wyłącznie biskupowi Rzymu.
IAR//agkm
REKLAMA