Transport kolejowy i bezpieczeństwo państwa. Debata o strategicznej roli kolei w obliczu kryzysów

Jak bardzo bezpieczeństwo państwa zależy od kolei? Jak kolej realizuje przewozy ładunków o znaczeniu strategicznym? Co się zmieniło w podejściu do kolei po 24 lutego 2022? To tylko część pytań, na jakie wspólnie poszukiwali odpowiedzi uczestnicy debaty "Strategiczna rola kolei w obliczu kryzysów". Zorganizowano ją w ramach szerszego bloku spotkań pod hasłem "Kolej w systemie transportowym".

Dyskusje, oparte na przykładach niedawnych wydarzeń wykazały, że sprawny transport kolejowy jest jednym z elementów determinujących bezpieczeństwo państwa. Ma nie tylko duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju, ale także dla budowy odpornego na różne kryzysy systemu transportowego. Wobec pandemii COVID-19, czy obecnego konfliktu zbrojnego w Ukrainie, kolej udowodniła, że jest najbardziej niezawodnym środkiem transportu.

Pomoc w Polsce i za granicą

- Kolejarze odegrali czołową rolę w ochronie Polaków przed pandemią koronawirusa, w ratowaniu rodzin ukraińskich w obliczu rosyjskiej agresji oraz w zapewnieniu ciepła w domach Polaków, bo to kolej była tym źródłem transportu, którym mogliśmy do każdego miejsca w kraju dostarczyć węgiel importowany drogą morską – wymieniał minister Maciej Małecki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.

Jak mówił, w obliczu kryzysu, "to dzięki kolei na Ukrainie funkcjonuje państwo i to dzięki kolei mogliśmy wyciągnąć pomocną dłoń do milionów rodzin ukraińskich, które w lutym i marcu ubiegłego roku stanęły na polskiej granicy licząc na pomoc".

REKLAMA

Minister Małecki stwierdził, że spółki strategiczne powinny być częścią majątku narodowego i nie można ich wyprzedawać. - Ambitne inwestowanie w polskie firmy napędza całą gospodarkę. To też jest zapewnianie bezpieczeństwa – podkreślił.

"Krwioobieg transportu"

O tym, że "kolej jest krwiobiegiem dla transportu" mówił Krzysztof Mamiński prezes zarządu PKP S.A. - Widać to szczególnie w czasach kryzysowych – dodał, wyjaśniając, że nawet w trudnych momentach kolej nie przerwała inwestycji. - Radzimy sobie w sytuacjach, normalnych, tych trudnych i jesteśmy przygotowani na te ekstremalne – zapewnił.

- Od dwóch lat jestem prezesem Międzynarodowego Związku Kolei, skupiającego 200 organizacji kolejowych z całego świata i wszystkich kontynentów i tam natychmiast reagowaliśmy na to, co działo się na Ukrainie – mówił. - Byliśmy jedną z pierwszych międzynarodowych organizacji, która zawiesiła w prawach członkowskich kolej rosyjską i białoruską. Nie był to łatwy proces, by byli oponenci z dużych azjatyckich krajów – przekazał prezes PKP. Przypominał również, że koleje rosyjskie i białoruskie były i są wykorzystywane w procesie wojennym.

Poczucie bezpieczeństwa

Jarosław Oniszczuk, członek zarządu PKP Intercity S.A. mówił o niezbędnym wsparciu dla zaatakowanej Ukrainy. - Koordynowaliśmy pracę zarówno przewoźników krajowych, jak i zagranicznych, tak, żeby każdy obywatel Ukrainy uciekający przed wojną poczuł się zaopiekowany i mógł dojechać do tego miejsca, gdzie chce, gdzie poczuje się bezpieczny. Trzeba było zorganizować pociągi, odpowiednio to skoordynować, by było to tak zabezpieczone, że pod każde przejście graniczne i transport z Ukrainy był zabezpieczony pociąg – wyjaśnił.

REKLAMA

- Kolejarze stanęli na wysokości zadania, zrobili wszystko, by to zabezpieczyć. Niektórzy przez trzy miesiące nie przyjeżdżali do swoich domów. To była służba – mówił. Zaznaczył, że misja realizowana przez PKP stała się w tamtym czasie także przedmiotem ataków. - Teraz mogę już o tym powiedzieć, że były próby dezorganizacji tych przewozów prawdopodobnie przez służby rosyjskie – powiedział prezes PKP Intercity.

Ważne zadania

- Działaliśmy w wielu modelach działalności – powiedział członek zarządu PKP CARGO S.A. Marek Olkiewicz. Wymienił pomoc niesioną wojsku w ramach wsparcia Ukrainy, transport różnego asortymentu i działania w ramach przewozu ogromnych ilości węgla w krótkim czasie. - Na tym nie poprzestaliśmy, realizując kolejne ważne zadania dla Polaków, rządu Polski, to dowiezienie paliw, drewna, stali, tłucznia do inwestycji kolejowych i drogowych. Cała organizacja i praca skupiała się na tym, by w warunkach w jakich przyszło nam pracować, wywiązać się z powierzonych zadań – mówił prezes PKP CARGO.

Jak mówił Marek Olkiewicz, do realizacji kolejnych zadań, które mogą być związane również z odbudową Ukrainy, niezbędne są inwestycje. - Staramy się w dużym stopniu inwestować w infrastrukturę i w zaplecze. Naszym najważniejszym czynnikiem, który wykonuje ciężką pracę są nasze zasoby pracownicze i staraliśmy się wprowadzać pewne zmiany, by być bardziej elastycznym i bardziej konkurencyjnym – wyjaśnił.

Nie tylko wojna na Ukrainie

Dariusz Sikora – członek zarządu PKP LHS sp. z o.o. przypomniał strategiczną rolę kolei w walce ze skutkami pandemii. - W 2019 r. uruchomiliśmy przewozy z Chin do Polski, do Sławkowa i dalej do Europy – mówił, zaznaczając, że początek pandemii to potrzeba szybkiego zapewnienia środków higienicznych i sanitarnych.

REKLAMA

- Początkowo transport lotniczy okazał się najbardziej efektywny, ale pandemia dalej się rozwijała, a środków ochrony potrzeba było znacznie więcej i zaczęły się liczyć koszty. W takich warunkach Agencja Rozwoju Przemysłu zwróciła się z prośbą do nas o zorganizowanie transportów ze środkami higieny osobistej z Chin do Polski. Udało się taki kanał otworzyć, było to kilkadziesiąt pociągów i ponad 1000 kontenerów – mówił. Odnosząc się do sytuacji wojny za wschodnią granicą, zaznaczył, że w kilkanaście dni od jej wybuchu uruchomiono regularne transporty z pomocą humanitarną.

"Niezwykle kluczowy obszar"

- To jak ważnym obszarem jest kolej, pokazuje fakt, z jaką zaciekłością Rosja atakuje infrastrukturę kolejową i w jak szybki sposób Ukraina odbudowuje zniszczone szlaki kolejowe – przekonywał Michał Kuczmierowski, prezes Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. - Kolej uzupełnia w całym procesie logistycznym niezwykle kluczowy obszar, który nie może być zapewniony drogą lotniczą ani drogową – wyjaśnił. Dodał, że układ połączeń kolejowych jest fundamentalny dla tego, by pomoc docierała szybko i sprawnie, nawet w takie miejsca, które długo były niedostępne.

- Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych powstała na bazie Agencji Rezerw Materiałowych. Stworzyliśmy właściwie całą logistykę kryzysową, strategiczną. Nie budujemy własnych zdolności, korzystamy z tego, co oferuje rynek. Najlepszym partnerem, którego mogliśmy sobie wyobrazić jest Grupa PKP, w niej mieliśmy całe niezbędne wsparcie – powiedział Michał Kuczmierowski.

Podsumowując dyskusję, minister Małecki podkreślił, że "Polska jest liderem zapewniana bezpieczeństwa w naszym regionie, także dzięki kolejom". Prezes PKP Krzysztof Mamiński dodał natomiast, że polska kolej pokazała, że mamy potencjał, i "polska kolej szykuje się do ekspansji na Europę".

REKLAMA

Artykuł sponsorowany / Grupa PKP