Symboliczny początek III RP

Posłuchaj

29.05.14 Prof. Wojciech Roszkowski: „Rok 1989 był bardzo długi i dużo się w nim działo (…)”

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Nie ustają spory między historykami, które z wydarzeń roku 1989, a było ich niemało, można uznać za najważniejsze. Jedna ze stron wskazuje na obrady Okrągłego Stołu, lecz dla innych najistotniejsze okazały się pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne z 4 czerwca.

– Rok 1989 był bardzo długi i dużo się w nim działo. Ze wszystkich wydarzeń, które wówczas miały miejsce 4 czerwca jest chyba najważniejszy. Nie jest to jedynie ostateczna data przełomowa. 4 czerwca, w przeciwieństwie do umowy Okrągłego Stołu, był decyzją społeczeństwa, a nie tylko elit – mówił w PR24 prof. Wojciech Roszkowski , przewodniczący Rady Muzeum Historii Polski.

Wiara władz komunistycznych

Analizując nastroje społeczne u schyłku PRL komuniści praktycznie nie mieli szans na wygraną, lecz mimo to wierzyli w swój sukces. Stworzyli także swoistą „bramkę bezpieczeństwa” na wypadek niepomyślnego dla siebie wyniku w postaci obsady 65 proc. miejsc w Sejmie.

– W obozie władz komunistycznych panowało wiele różnych opinii. Niektórzy byli bardzo optymistycznie nastawieni i uważali, że umowa Okrągłego Stołu została zawarta na tyle wcześnie, że sytuację da się opanować. Chodziło o listę krajową, która przejdzie i z tych 35 proc. mandatów też coś się uszczknie. Te nadzieje skończyły się katastrofą – wyjaśniał Gość PR24 .

Współczesna optyka wyborów 4 czerwca

Pierwsze częściowo wolne wybory poddawane są często krytyce, a także domysłom na zasadzie „co by było, gdyby”. Sceptykom, którzy negują decyzje podejmowane w tamtym okresie, brakuje często historycznego podejścia w analizie wydarzeń roku 1989.

– Pogłębione myślenie historyczne uczy rozsądku. Na określone wydarzenie rzadko wpływa jeden czynnik decydujący i pod uwagę należy brać różne aspekty sytuacji. Dopiero wówczas można wyciągać wnioski – powiedział prof. Wojciech Roszkowski .

PR24/Grzegorz Maj