IPN zebrał kilkadziesiąt kazań ks. Stanisława Suchowolca. Bliski koniec śledztwa w sprawie jego śmierci

W piątek mija 26. rocznica niewyjaśnionej śmierci ks. Suchowolca. Przyjaźnił się on z błogosławionym ks. Jerzym Popiełuszko. Po śmierci Popiełuszki z rąk SB, najpierw w Suchowoli (Podlaskie) - rodzinnej parafii księdza Popiełuszki - a potem w Białymstoku w parafii w Dojlidach, gdzie był wikariuszem, ks. Suchowolec odprawiał msze za ojczyznę. Zginął na swojej plebanii w białostockich Dojlidach w pożarze, który wybuchł w nocy z 29 na 30 stycznia 1989 r. Miał 31 lat. Już wcześniej IPN podawał, że w sprawie śmierci ks. Suchowolca wszystkie tropy prowadzą do SB.

W 2015. r. miała się ukazać książka będąca publikacją i opracowaniem naukowym kazań ks. Suchowolca. IPN przygotowuje ją wspólnie z Archiwum i Muzeum Archidiecezjalnym w Białymstoku. Dr Waldemar Wilczewski, naczelnik oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku, powiedział jednak, że prace się przedłużą. Po ubiegłorocznym apelu o dostarczanie przechowywanych przez mieszkańców treści lub nagrań kazań, wiele takich źródeł dotarło do IPN i archiwum archidiecezjalnego; zebrano - jak to określił - "sporo materiału", teraz trwa jego weryfikacja.

Dokumenty SB

Wilczewski zwrócił uwagę, że książka, która jest przygotowywana, ma być solidną publikacją naukową, dlatego trwają szczegółowe analizy zebranych materiałów. Zdarza się bowiem, że w niektórych momentach weryfikacja jest szersza, bo np. kazanie, które ma taką samą datę i identyczny początek, w różnych materiałach różni się dalej treścią. IPN podkreśla, że mogło tak być, bo kazania były np. nagrywane na kasetach magnetofonowych (dźwięk nie jest z nich dziś dobrej jakości), odpisywano je, niektórzy ludzie zapisywali jedynie fragmenty. Pod uwagę brane są też informacje o tych kazaniach, jakie w swoich dokumentach zostawiła SB.

Kazania były kolportowane wśród działaczy opozycji komunistycznej. - Odpisy żyły swoim życiem. Trudno ocenić, ile materiałów ocalało. Msze za ojczyznę odbywały się raz w miesiącu - mówi Wilczewski.

REKLAMA

Kto go zabił?

Sprawa śmierci ks. Stanisława Suchowolca jest obecnie elementem szerszego śledztwa prowadzonego przez IPN ws. zbrodniczych struktur w dawnym MSW w latach 1956-89, które mają na koncie m.in. zamachy na duchownych i działaczy opozycji. W ramach tego śledztwa wyjaśniane są okoliczności 46 spraw. Śledztwo to obejmuje też zabójstwa i nagłe zgony księży, m.in. ks. Jerzego Popiełuszki, ks. Stefana Niedzielaka oraz ks. Sylwestra Zycha.

Bliski koniec śledztwa

W piątek, w 26. rocznicę śmierci księdza Suchowolca, po południu w Białymstoku o śledztwie mówili na spotkaniu z cyklu "Przystanek Historia" prokuratorzy IPN: szef Głównej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Dariusz Gabrel oraz naczelnik oddziałowej komisji w Warszawie - Marcin Gołębiewicz. Powiedzieli oni, że śledztwo powinno się zakończyć w "ciągu roku, dwóch lat".

Prok. Gabrel powiedział, że w śledztwie zebrano - jak to określił - "właściwie pełen materiał archiwalny, dowodowy". – Uprawdopodabnia on określone mechanizmy, które funkcjonowały przed śmiercią ks. Stanisława Suchowolca, czy jeszcze w ramach jego działalności opozycyjnej. Są to bardzo istotne materiały biura studiów i analiz służby bezpieczeństwa państwa. To jest w naszej dyspozycji - powiedział Gabrel. Dodał, że prowadzący śledztwo ma zaplanowane kolejne kroki w tym postępowaniu, ale z uwagi na dobro śledztwa nie może o nich mówić.

Gabrel dodał, że jeżeli nawet nie uda się ustalić sprawców zbrodni, której ofiarą jest ks. Suchowolec, IPN wyda w formie tzw. białej księgi wszystkie zebrane materiały dotyczące sprawy tego księdza, bo mogła się z nimi zapoznać opinia publiczna.

REKLAMA

pp/PAP