KNF wydaje rekomendacje dla odszkodowań niemajątkowych, np. za śmieć bliskich

Rekomendacje, jak pisze KNF w komunikacie, "wychodzą naprzeciw potrzebie zapewnienia przewidywalności w procesie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej". Zwraca bowiem uwagę, że obecne przepisy prawa "nie zawierają żadnych kryteriów, jakimi należy kierować się przy określaniu wysokości zadośćuczynienia".

Dotychczas zasądzane kwoty zadośćuczynienia – od „sasa do lasa”

"Istnieją duże dysproporcje pomiędzy wypłacanymi przez zakłady ubezpieczeń kwotami zadośćuczynienia, a kwotami zadośćuczynienia zasądzanymi w tych samych sprawach przez sądy powszechne" - zaznacza KNF.

Stąd "rekomendacje wskazują oczekiwania nadzorcze dotyczące ostrożnego i stabilnego zarządzania procesem ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej, w tym także ryzykiem związanym z tym procesem".

"Nieprawidłowości w procesie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej narażają zakład ubezpieczeń na konkretne straty finansowe związane z koniecznością poniesienia kosztów obsługi prawnej sporu przed sądem oraz w razie przegranej, z koniecznością zapłaty kosztów sądowych i zastępstwa procesowego, jak również odsetek za opóźnienie" - głosi komunikat KNF.

21 rekomendacji dotyczących odszkodowań dot. szkód niemajątkowych

Dokument zawiera 21 szczegółowych rekomendacji, podzielonych na trzy obszary. Pierwszy to organizacja, zarządzanie, nadzór i kontrola nad procesem ustalania i wypłaty odszkodowania, drugi to sposób prowadzenia postępowania, trzeci - sposób ustalania wysokości zadośćuczynienia.

Wśród szczegółowych rekomendacji są m.in. zalecenia, by zakład ubezpieczeniowy zapewniał "efektywne zarządzanie procesem ustalania i wypłaty zadośćuczynienia", by opracował, przyjął i zapewnił funkcjonowanie procedur obejmujących proces ustalania i wypłaty zadośćuczynienia.

Rekomendacje stwierdzają także, że "zakład ubezpieczeń powinien gromadzić dokumentację dotyczącą postępowania w zakresie ustalenia i wypłaty zadośćuczynienia", że powinien "zapewnić poszkodowanemu pełną i zrozumiałą informację o sposobie ustalenia wysokości zadośćuczynienia", a także "powinien indywidualnie oceniać istnienie więzi emocjonalnej uzasadniającej uzyskanie zadośćuczynienia i jego rozmiar". Powinien też "wypłacić, na żądanie poszkodowanego, odsetki za opóźnienie w wypłacie zadośćuczynienia".

Komisja oczekuje, że "zakłady ubezpieczeń zastosują się do rekomendacji do dnia 31 grudnia 2016 roku".

"W tej chwili te zasady to jest loteria" - tak wiceszef KNF Lesław Gajek tłumaczył kilka miesięcy temu konieczność przygotowania rekomendacji w sprawie szkód niemajątkowych. Przyznał zarazem, że "trudno jest wycenić szkody emocjonalne i moralne, gdy ginie ktoś bliski".

Wyjaśniał, że rekomendacje (wtedy podawane konsultacjom) standaryzują proces likwidacji szkód i wypłaty odszkodowań tak, by można było w sposób maksymalnie racjonalny podawać końcową wysokość odszkodowania.

Przekonywał też, że dzięki wydaniu rekomendacji "sytuacja finansowa zakładów ubezpieczeniowych będzie bardziej stabilna, bo lepiej będą szacowane rezerwy". Także klienci będą w lepszej sytuacji, mówił, bo będą mogli zrozumieć, na jakiej podstawie i w jaki sposób ustalana jest wysokość odszkodowania.

Rekomendacje mają także, mówił Gajek, zwiększyć przewidywalność dla wszystkich uczestników postępowań, ale także ułatwić orzekanie przez sądy.

PAP, jk