Kazimierz Dłuski - legenda TOPR i Zakopanego
92 lata temu, 6 września 1930 roku, zmarł w Otwocku znany lekarz i współtwórca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) Kazimierz Dłuski. Był nie tylko lekarzem i entuzjastą piękna Zakopanego i polskiej części Tatr, ale też działaczem politycznym, socjalistą, a w życiu prywatnym mężem Bronisławy, starszej siostry polskiej noblistki Marii Skłodowskiej Curie.
2022-09-06, 05:30
Dzięki niemu powstał TOPR
W swoich licznych działaniach, a uczestniczył zarówno na polu medycyny, jak i niesienia pomocy osobom zagrożonym w górach czy wreszcie uczestniczenia w różnych gremiach politycznych bądź społecznych, zawsze charakteryzował się niespotykaną skromnością i jasnością poglądów.
To o nim, na stronach Muzeum Tatrzańskiego Anna Murzyn pisze: "Kazimierz Dłuski (1855-1930) był jedną z najgłośniejszych, a zarazem najskromniejszych postaci Zakopanego. Do dziś niewielu pamięta o jego wybitnej działalności medycznej, a także społecznej i politycznej".
Wszędzie, gdzie się pojawiał potrafił swoją niezłomnością wzbudzić kontrowersje, ale też wszędzie czynił wiele dobra, zawsze mając na uwadze drugiego człowieka. To dzięki niemu powstał TOPR, a przynajmniej był jednym z jego założycieli i pierwszym jego prezesem. Powstała w 1908 roku i zarejestrowana we Lwowie w 1909 roku organizacja pod jego kierunkiem nabrała właściwego, słynnego charakteru służby zawsze idącej z pomocą i z szacunkiem dla własnego bezpieczeństwa.
Sanatorium im. Bronisławy i Kazimierza Dłuskich
REKLAMA
Nie była to jedyna organizacja w dorobku Dłuskiego zlokalizowana w obrębie polskich Tatr. Tam też, w Zakopanem, współpracował w tworzeniu i gromadzeniu zasobów Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego. Jednakże, jak podaje portal tatrzański, znaczącą rolę miał w tworzeniu słynnego zakopiańskiego sanatorium. Czytamy tam: "W 1897 odwiedził Zakopane, powziął myśl założenia tam wielkiego, nowoczesnego sanatorium przeciwgruźliczego i zjednał udziałowców do towarzystwa jego budowy, m.in. Henryka Sienkiewicza, Ignacego Paderewskiego i swoją szwagierkę Marię Skłodowską-Curie. W 1900 z żoną Bronisławą , również lekarką, zamieszkał w Zakopanem na stałe. Sanatorium (później nazwane Sanatorium im. Bronisławy i Kazimierza Dłuskich, od 1927 Wojskowy Dom Wypoczynkowy w Kościelisku) otwarto w 1902 i D. kierował nim przez lat 16. Z sanatorium tego stworzył znakomity zakład leczniczy i poważną placówkę naukową. Ogłosił szereg prac nauk z dziedziny gruźlicy".
Zasłużony w Zakopanem
Choć związki Dłuskiego z ruchem socjalistycznym uległy rozluźnieniu, lekarz poświęcił się pracy medycznej i społecznej, to zawsze gotowy był pomóc dawnym kolegom w walce ideologicznej czy na polu kształtowania postaw. Jednakże najważniejszym działaniem w XX wieku stały się walka z gruźlicą i prospołeczne kształtowanie zakopiańskich tradycji.
Muzeum tak opisuje pamięć o słynnym prowadzącym: "W 1926 roku Dłuski uległ ciężkiemu wypadkowi. Najechany przez samochód zaczął coraz bardziej podupadać na zdrowiu. Zmarł w 1930 roku, pochowany został na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. Cały polski lekarski świat z Polską Gazeta Lekarską na czele, oddał hołd jego pamięci. W 1931 roku podczas IV Ogólnopolskiego Zjazdu Przeciwgruźliczego w Zakopanem odsłonięto uroczyście w dawnym sanatorium Kazimierza i Bronisławy Dłuskich jego popiersie".
PP
REKLAMA
REKLAMA